< Левит 25 >

1 И рече Господь к Моисею на горе Синайстей, глаголя:
Locutusque est Dominus ad Moysen in monte Sinai, dicens:
2 глаголи сыном Израилевым и речеши к ним: егда внидете в землю, юже Аз даю вам, и почиет земля, юже Аз даю вам, субботы Господу.
Loquere filiis Israel, et dices ad eos: Quando ingressi fueritis terram quam ego dabo vobis, sabbatizes sabbatum Domini.
3 Шесть лет да сееши ниву твою, и шесть лет да режеши виноград твой и собереши плод его:
Sex annis seres agrum tuum, et sex annis putabis vineam tuam, colligesque fructus eius:
4 в седмое же лето суббота, покой да будет земли, суббота Господня: нивы твоея сеяти и винограда твоего резати не будеши,
septimo autem anno sabbatum erit terrae, requietionis Domini: agrum non seres, et vineam non putabis.
5 и сама собою произрастающая нивы твоея да не пожнеши, и винограда отлучения твоего да не собереши: лето покоя будет земли.
Quae sponte gignet humus, non metes: et uvas primitiarum tuarum non colliges quasi vindemiam: annus enim requietionis terrae est:
6 И будут субботы земли яди тебе, и рабу твоему и рабыни твоей, и наемнику твоему и обиталнику прилежащему к тебе,
sed erunt vobis in cibum, tibi et servo tuo, ancillae et mercenario tuo, et advenae qui peregrinatur apud te:
7 и скотом твоим и зверем сущым на земли твоей да будет всяк плод его в снедь.
iumentis tuis et pecoribus omnia quae nascuntur, praebebunt cibum.
8 И исчислиши себе седмь лет покоя, седмь лет седмижды: и будут тебе седмь седмин лет, четыредесять девять лет.
Numerabis quoque tibi septem hebdomadas annorum, id est, septies septem, quae simul faciunt annos quadraginta novem:
9 И возвестите трубным гласом во всей земли вашей месяца седмаго в десятый день месяца: в день очищения возвестите трубою во всей земли вашей.
et clanges buccina mense septimo, decima die mensis, propitiationis tempore, in universa terra vestra.
10 И освятите лето, пятьдесятое лето, и разгласите оставление на земли всем живущым на ней: лето оставления знамение сие будет вам: и да отидет кийждо вас в притяжание свое, и кийждо во отечество свое отидете.
Sanctificabisque annum quinquagesimum, et vocabis remissionem cunctis habitatoribus terrae tuae: ipse est enim iubilaeus. Revertetur homo ad possessionem suam, et unusquisque rediet ad familiam pristinam:
11 Оставления знамение сие будет вам, лето пятьдесятое, лето будет вам: ни сеяти, ниже жати будете, еже само произникнет на ней, и да не объемлеши освященных (Богу) ея:
quia iubilaeus est et quinquagesimus annus. Non seretis, neque metetis sponte in agro nascentia, et primitias vindemiae non colligetis,
12 яко оставления знамение есть, свято да будет вам: от нив ядите плоды ея:
ob sanctificationem iubilaei, sed statim oblata comedetis.
13 и в лето оставления знамения сего да возвратится кийждо в притяжание свое.
Anno iubilaei redient omnes ad possessiones suas.
14 Аще же отдаси куплею ближнему твоему, или аще притяжеши от ближняго твоего, да не оскорбляет человек ближняго:
quando vendes quippiam civi tuo, vel emes ab eo, ne contristes fratrem tuum, sed iuxta numerum annorum iubilei emes ab eo,
15 по числу лет по знамении, да притяжеши от ближняго, по числу лет плодов да продастся тебе.
et iuxta supputationem frugum vendet tibi.
16 Якоже аще более лет, умножит притяжание его, и якоже аще мнее лет, уменшит притяжание его: яко число плодов его, тако да продаст тебе.
Quanto plures anni remanserint post iubilaeum, tanto crescet et pretium: et quanto minus temporis numeraveris, tanto minoris et emptio constabit. tempus enim frugum vendet tibi.
17 Да не оскорбит человек ближняго, и да убоишися Господа Бога твоего: Аз Господь Бог ваш.
Nolite affligere contribules vestros, sed timeat unusquisque Deum suum, quia ego Dominus Deus vester.
18 И сотворите вся оправдания Моя и вся суды Моя, сохраните же и сотворите я, и вселитеся на земли уповающе.
Facite praecepta mea, et iudicia custodite, et implete ea, ut habitare possitis in terra absque ullo pavore,
19 И даст земля плоды своя, и снесте в сытость, и вселитеся на ней уповающе.
et gignat vobis humus fructus suos, quibus vescamini usque ad saturitatem, nullius impetum formidantes.
20 Аще же речете: что ясти будем в седмое лето сие, аще не сеем, ни собираем плодов своих,
Quod si dixeritis: Quid comedemus anno septimo, si non severimus, neque collegerimus fruges nostras?
21 и послю благословение Мое вам в лето шестое, и сотворит плоды своя на три лета:
Dabo benedictionem meam vobis anno sexto, et faciet fructus trium annorum:
22 и посеете в лето осмое, и снесте от плодов ветхих даже до лета девятаго: дондеже приспеют плоды ея, снесте ветхая ветхих.
seretisque anno octavo, et comedetis veteres fruges usque ad nonum annum: donec nova nascantur, edetis vetera.
23 И земля да не продастся во утверждение: Моя бо есть земля, яко пришелцы и приселницы вы есте предо Мною:
Terra quoque non vendetur in perpetuum: quia mea est, et vos advenae et coloni mei estis.
24 и по всей земли одержания вашего, искуп дадите земли.
unde cuncta regio possessionis vestrae sub redemptionis conditione vendetur.
25 Аще же нищетствует брат твой, иже с тобою, и продаст от одержания своего, да приидет ужик ближний ему и искупит продание брата своего.
Si attenuatus frater tuus vendiderit possessiunculam suam, et voluerit propinquus eius, potest redimere quod ille vendiderat.
26 Аще же не будет кому ужика, и возможет рука его обрести доволен искуп его,
sin autem non habuerit proximum, et ipse pretium ad redimendum potuerit invenire:
27 и исчислит лета продания его, и воздаст еже излише имать, человеку емуже продано бе оное, и возвратится во одержание свое.
computabuntur fructus ex eo tempore quo vendidit: et quod reliquum est, reddet emptori, sicque recipiet possessionem suam.
28 Аще же не обрящет рука его доволное, еже отдати ему, да будет проданое купившему е даже до шестаго лета оставления, и изыдет во оставление, и возвратится во одержание свое.
quod si non invenerit manus eius ut reddat pretium, habebit emptor quod emerat, usque ad annum iubileum. In ipso enim omnis venditio redibit ad dominum, et ad possessorem pristinum.
29 Аще же кто продаст дом обитаемый во граде огражденнем, и будет искупление его, дондеже исполнится: лето дний будет искупление его.
Qui vendiderit domum intra urbis muros, habebit licentiam redimendi, donec unus impleatur annus.
30 Аще же не искупит, дондеже скончается лето все, да укрепится дом сущий во граде имущем ограждение в твердость купившему его, в роды его, и не возвратится во оставление.
si non redemerit, et anni circulus fuerit evolutus, emptor possidebit eam, et posteri eius in perpetuum, et redimi non poterit, etiam in iubileo.
31 Домы же иже на селех, имже несть окрест их ограждения, к селу земли да приложатся: искупуемы всегда да будут, и во оставление да возвратятся.
Sin autem in villa domus, quae muros non habet, agrorum iure vendetur. si ante redempta non fuerit, in iubileo revertetur ad dominum.
32 И гради левитстии, домы градов одержания их, искупуемы да будут всегда левитом.
Aedes Levitarum, quae in urbibus sunt, semper possunt redimi:
33 И иже аще искупит от левит: и изыдет продание домов града одержания их во оставление, яко домы градов левитских одержание их, посреде сынов Израилевых.
si redemptae non fuerint, in iubileo revertentur ad dominos, quia domus urbium Levitarum pro possessionibus sunt inter filios Israel.
34 И села отделеная градом их да не продадутся, яко одержание вечное сие их есть.
Suburbana autem eorum non veneant, quia possessio sempiterna est.
35 Аще же нищетствует брат твой, иже с тобою, и изнеможет руками у тебе, заступи его яко пришелца и приселника, да поживет брат твой с тобою:
Si attenuatus fuerit frater tuus, et infirmus manu, et susceperis eum quasi advenam, et peregrinum, et vixerit tecum,
36 да не возмеши от него лихвы, ниже более (данаго), и убоишися Бога твоего: Аз Господь: и поживет брат твой с тобою.
ne accipias usuras ab eo, nec amplius quam dedisti. Time Deum tuum, ut vivere possit frater tuus apud te.
37 Сребра твоего да не даси ему в лихву, и ради прибытка не даси ему пищей твоих.
Pecuniam tuam non dabis ei ad usuram, et frugum superabundantiam non exiges.
38 Аз Господь Бог ваш, изведый вы из земли Египетския, еже дати вам землю Ханаанску, яко быти Мне Богу вашему.
Ego Dominus Deus vester, qui eduxi vos de Terra Aegypti, ut darem vobis Terram Chanaan, et essem vester Deus.
39 Аще же оубожает брат твой у тебе, и продастся тебе, да не поработает тебе работы рабския:
Si paupertate compulsus vendiderit se tibi frater tuus, non eum opprimes servitute famulorum,
40 аки наемник или пришлец да будет тебе, даже до лета оставления делати будет у тебе,
sed quasi mercenarius et colonus erit: usque ad annum iubileum operabitur apud te,
41 и да изыдет от тебе, и дети его с ним в лето оставления, и да отидет в род свой, и во одержание отчее свое возвратится,
et postea egredietur cum liberis suis, et revertetur ad cognationem ad possessionem patrum suorum.
42 понеже раби Мои суть сии, ихже изведох из земли Египетския, да не продастся проданием рабиим:
mei enim servi sunt, et ego eduxi eos de Terra Aegypti. non veneant conditione servorum:
43 да не отяготиши его трудом, и убоишися Господа Бога твоего.
ne affligas eum per potentiam, sed metuito Deum tuum.
44 И раб и рабыня, иже ще будут у тебе от язык, иже окрест тебе суть, от тех да притяжете раба и рабыню.
Servus et ancilla sint vobis de nationibus quae in circuitu vestro sunt.
45 И от сынов приселничих, иже суть в вас, от сих притяжете, и от сродников их, елицы аще будут в земли вашей, да будут вам во одержание,
Et de advenis qui peregrinantur apud vos, vel qui ex his nati fuerint in terra vestra, hos habebitis famulos:
46 и да разделите я детем вашым по вас, и да будут вам во одержание во век: братии же вашея, сынов Израилевых, кийждо брата своего да не отяготит его в трудех.
et hereditario iure transmittetis ad posteros, ac possidebitis in aeternum. fratres autem vestros filios Israel ne opprimatis per potentiam.
47 Аще же обрящет рука пришелца или приселника иже у тебе, и обнищав брат твой продастся к пришелцу или приселнику иже у тебе, или родившемуся от рода пришелча,
Si invaluerit apud vos manus advenae atque peregrini, et attenuatus frater tuus vendiderit se ei, aut cuiquam de stirpe eius:
48 по продании ему, искуп да будет ему, един от братий его да искупит его:
post venditionem potest redimi. Qui voluerit ex fratribus suis, redimet eum,
49 брат отца его, или сын брата отца его, да искупит его, или от свойственных плоти племене его искупит его: аще же возможет рука его, искупит себе,
et patruus, et patruelis, et consanguineus, et affinis. Sin autem et ipse potuerit, redimet se,
50 да сочтется с притяжавшим его, от лета в неже продася ему даже до лета оставления, и будет сребро продания его аки день наемника: от лета до лета да будет с ним.
supputatis dumtaxat annis a tempore venditionis suae usque in annum iubileum: et pecunia, qua venditus fuerat, iuxta annorum numerum et rationem mercenarii supputata.
51 Аще же кому множае лет будет, против тех отдаст искуп свой, от сребра продания своего.
Si plures fuerint anni qui remanent usque ad iubileum, secundum hos reddet et pretium.
52 Аще же мало останется от лет до лета оставления, и да сочтет ему по летом его, и отдаст искуп его аки наемник:
si pauci, ponet rationem cum eo iuxta annorum numerum, et reddet emptori quod reliquum est annorum,
53 от года до года да будет с ним: да не отяготиши его трудом пред тобою.
quibus ante servivit mercedibus imputatis: non affliget eum violenter in conspectu tuo.
54 Аше же не искупится по сим, да изыдет в лето оставления сам и дети его с ним:
Quod si per haec redimi non potuerit, anno iubileo egredietur cum liberis suis.
55 яко Мои сынове Израилевы раби суть, отроцы Мои сии суть, ихже изведох из земли Египетския: Аз Господь Бог ваш.
Mei enim sunt servi, filii Israel, quos eduxi de Terra Aegypti.

< Левит 25 >