Provérbios 21

1 [Como] ribeiros de águas é o coração do rei na mão do SENHOR, ele o conduz para onde quer.

राजाको हृदय परमप्रभुको हातमा भएको खोलाजस्तो हो । उहाँलाई खुसी लागेअनुसार उहाँले त्यसलाई फर्काउनुहुन्छ ।

2 Todo caminho do homem é correto aos seus [próprios] olhos; mas o SENHOR pesa os corações.

हरेक मानिसको बाटो त्यसको आफ्नै दृष्‍टिमा ठिक छ, तर परमप्रभुले नै हृदयको जाँच गर्नुहुन्छ ।

3 Praticar justiça e juízo é mais aceitável ao SENHOR do que sacrifício.

बलिदानभन्दा जे ठिक र न्यायसङ्गत छ, त्यही गर्नु परमप्रभुको लागि बढी ग्रहणयोग्य हुन्छ ।

4 Olhos orgulhosos e coração arrogante: a lavoura dos perversos é pecado.

अहङ्कारी आँखा, घमण्डी हृदय र दुष्‍टको बत्ती पाप हुन् ।

5 Os planos de quem trabalha com empenho somente [levam] à abundância; mas [os de] todo apressado somente à pobreza.

परिश्रमीका योजनाहरूले केवल उन्‍नतितिर लैजान्छन्, तर हतार काम गर्नेचाहिँ केवल दरिद्रतामा पुग्छ ।

6 Trabalhar [para obter] tesouros com língua mentirosa é algo inútil [e] fácil de se perder; os que [assim fazem] buscam a morte.

झुट बोलेर सम्पत्ति आर्जन गर्नु उडिजाने बाफ र मार्ने पासोजस्तै हो ।

7 A violência [praticada] pelos perversos os destruirá, porque se negam a fazer o que é justo.

दुष्‍टहरूको हिंसाले तिनीहरूलाई तानेर लैजान्छ, किनकि ठिक काम गर्न तिनीहरू इन्कार गर्छन् ।

8 O caminho do homem transgressor [é] problemático; porém a obra do puro é correta.

दोषी मानिसको बाटो टेडो हुन्छ, तर निर्दोषले ठिक काम गर्छ ।

9 É melhor morar num canto do terraço do que numa casa espaçosa com uma mulher briguenta.

झगडालु पत्‍नीसित एउटै घरमा बस्‍नुभन्दा कौसीको कुनामा बस्‍नु बेस हुन्छ ।

10 A alma do perverso deseja o mal; seu próximo não lhe agrada em seus olhos.

दुष्‍टको भोकले खराबीको लालसा गर्छ । त्यसको छिमेकीले त्यसको आँखामा निगाह देख्दैन ।

11 Castigando ao zombador, o ingênuo se torna sábio; e ensinando ao sábio, ele ganha conhecimento.

खिल्ली गर्नेलाई दण्ड दिइँदा निर्बुद्धि बुद्धिमान् बन्छ, र बुद्धिमान् मानिसलाई अर्ती दिइँदा त्यसले ज्ञानलाई पक्रिराख्छ ।

12 O justo considera prudentemente a casa do perverso; ele transtorna os perversos para a ruína.

धर्मात्माले दुष्‍ट मानिसको घरको निगरानी गर्छ । उहाँले दुष्‍ट मानिसहरूमाथि विपत्ति ल्याउनुहुन्छ ।

13 Quem tapa seu ouvido ao clamor do pobre, ele também clamará, mas não será ouvido.

गरिबको पुकारामा कान थुन्‍नेले पुकारा गर्दा त्यसलाई जवाफ दिइने छैन ।

14 O presente em segredo extingue a ira; e a dádiva no colo [acalma] o forte furor.

गुप्‍तमा दिइएको उपहारले रिस मारिदिन्छ, र लुकाएर दिइएको उपहारले बल्दो क्रोधलाई शान्त पारिदिन्छ ।

15 Alegria para o justo é fazer justiça; mas [isso é] pavor para os que praticam maldade.

न्याय कायम हुँदा यसले धर्मात्मामा आनन्द ल्याउँछ भने खराबी गर्नेहरूमा त्रास ल्याउँछ ।

16 O homem que se afasta do caminho do entendimento repousará no ajuntamento dos mortos.

समझशक्तिको मार्गबाट तर्कने मानिसले मरेकाहरूको सभामा विश्राम पाउने छ ।

17 Quem ama o prazer sofrerá necessidade; aquele que ama o vinho e o azeite nunca enriquecerá.

मोजमज्‍जालाई प्रेम गर्ने गरिब हुनेछ । दाखमद्य र तेललाई प्रेम गर्ने धनी हुने छैन ।

18 O resgate [em troca] do justo é o perverso; e no lugar do reto [fica] o transgressor.

दुष्‍ट मानिस धर्मी मानिसको लागि प्रायश्‍चित्त हुन्छ, र विश्‍वासघाती मानिस सोझो मानिसको लागि प्रायश्‍चित्त हुन्छ ।

19 É melhor morar em terra deserta do que com uma mulher briguenta e que se irrita facilmente.

झगडालु र रिसालु पत्‍नीसित बस्‍नुभन्दा उजाड्-स्थानमा बस्‍नु बेस हुन्छ ।

20 [Há] tesouro desejável e azeite na casa do sábio; mas o homem tolo é devorador.

इच्छा गरिएको खजाना र तेल बुद्धिमान्‌को बासस्थानमा हुन्छन्, तर मूर्खले यी सबै निलिदिन्छन् ।

21 Quem segue a justiça e a bondade achará vida, justiça e honra.

असल काम गर्ने र दयालु मानिसले जीवन, धार्मिकता र इज्‍जत पाउँछ ।

22 O sábio passa por cima da cidade dos fortes e derruba a fortaleza em que confiam.

बुद्धिमान् मानिसले शक्तिशाली योद्धाहरूको सहरको लेखाजोखा गर्छ, र तिनीहरूले भरोसा गरेको किल्लालाई भत्काइदिन्छ ।

23 Quem guarda sua boca e sua língua guarda sua alma de angústias.

आफ्नो मुख र जिब्रोको रखवाली गर्नेले आफैलाई कष्‍टबाट बचाउँछ ।

24 “Zombador” é o nome do arrogante e orgulhoso; ele trata [os outros] com uma arrogância irritante.

घमण्डी र हठी मानिसको नाउँ “खिल्ली उडाउने” हो र त्यसले अभिमानीसाथ व्यवहार गर्छ ।

25 O desejo do preguiçoso o matará, porque suas mãos se recusam a trabalhar;

अल्छेको इच्छाले त्यसलाई मार्छ, किनकि त्यसको हातले काम गर्न इन्कार गर्छ ।

26 Ele fica desejando suas cobiças o dia todo; mas o justo dá, e não deixa de dar.

दिनभरि त्यसले केवल लालसा गर्छ, तर धर्मात्माले मुट्ठी खोलेर दिन्छ ।

27 O sacrifício dos perversos é abominável; quanto mais quando a oferta é feita com má intenção.

दुष्‍टको बलिदान घृणित हुन्छ । त्यसले खराब अभिप्राय लिएर ल्याउँदा यो झनै घृणित हुन्छ ।

28 A testemunha mentirosa perecerá; porém o homem que ouve [a verdade] falará com sucesso.

झुटो साक्षी नष्‍ट हुने छ, तर ध्यान दिएर सुन्‍नेले बोलिरहने छ ।

29 O homem perverso endurece seu rosto, mas o correto confirma o seu caminho.

दुष्‍ट मानिस हठी हुन्छ, तर सोझो मानिस आफ्ना मार्गहरूबारे निश्‍चित हुन्छ ।

30 Não há sabedoria, nem entendimento, nem conselho contra o SENHOR.

यस्तो कुनै बुद्धि, समझशक्ति र सरसल्लाह छैन जुन परमप्रभुको विरुद्धमा खडा हुन सक्छ ।

31 O cavalo é preparado para o dia da batalha, mas a vitória [vem] do SENHOR.

घोडा युद्धको लागि तयार पारिन्छ, तर विजयचाहिँ परमप्रभुकै हो ।