< Proverbiorum 24 >

1 Ne æmuleris viros malos, nec desideres esse cum eis:
你不要妒忌作惡的人,不要希求與他們共處;
2 quia rapinas meditatur mens eorum, et fraudes labia eorum loquuntur.
因為他們的心靈,只圖謀不軌;他們的嘴唇,只講論是非。
3 Sapientia ædificabitur domus, et prudentia roborabitur.
因著智慧,家庭得以興建;因著明智,家庭得以穩定。
4 In doctrina replebuntur cellaria, universa substantia pretiosa et pulcherrima.
各種珍奇可愛的寶物,因著智識可儲藏滿室。
5 Vir sapiens, fortis est: et vir doctus, robustus et validus.
智慧人勝於壯士,明智人強於勇士;
6 Quia cum dispositione initur bellum: et erit salus ubi multa consilia sunt.
因為作戰須有智謀,勝利在於謀士眾多。
7 Excelsa stulto sapientia, in porta non aperiet os suum.
為愚昧的人,智慧太高妙;他在城門口,只好不開口。
8 Qui cogitat mala facere, stultus vocabitur.
籌劃作惡的人,可稱為陰險家。
9 Cogitatio stulti peccatum est: et abominatio hominum detractor.
愚人的計謀只是罪惡;狂妄的人為人所憎惡。
10 Si desperaveris lassus in die angustiæ: imminuetur fortitudo tua.
你若萎靡不振,到災難的日子,必然氣竭力盡。
11 Erue eos, qui ducuntur ad mortem: et qui trahuntur ad interitum liberare ne cesses.
被帶去受死的人,你應拯救他;行將被殺戮的人,你要挽救他。
12 Si dixeris: Vires non suppetunt: qui inspector est cordis, ipse intelligit, et servatorem animæ tuæ nihil fallit, reddetque homini iuxta opera sua.
或許你要說:「看! 我全不知道! 」難道那權衡人心的能不明瞭﹖難道監察你心靈的能不知道﹖他必按每人的作為還報每人。
13 Comede, fili mi, mel, quia bonum est, et favum dulcissimum gutturi tuo:
我兒,你要吃蜜,因為蜜好;蜂房的蜜,香甜可口。
14 Sic et doctrina sapientiæ animæ tuæ: quam cum inveneris, habebis in novissimis spem, et spes tua non peribit.
對你的靈魂,智慧也是這樣:你找得了她,必有好前途;你所希望的,決不會落空。
15 Ne insidieris, et quæras impietatem in domo iusti, neque vastes requiem eius.
惡惡人對義人的家,不要圖謀不軌;對他的住所,不要加以破壞;
16 Septies enim cadet iustus, et resurget: impii autem corruent in malum.
因為義人雖七次跌倒,仍然要起來;但是惡人一失足,必陷禍患中。
17 Cum ceciderit inimicus tuus, ne gaudeas, et in ruina eius ne exultet cor tuum:
你的仇人跌倒,且不要高興;他若失足摔倒,且不要心喜;
18 ne forte videat Dominus, et displiceat ei, et auferat ab eo iram suam.
免得上主看見而不快,因而撤消對他的忿怒。
19 Ne contendas cum pessimis, nec æmuleris impios:
對作惡的人,你不要動怒;對乖戾之徒,也不必嫉妒;
20 quoniam non habent futurorum spem mali, et lucerna impiorum extinguetur.
因為惡人終沒有好前途,惡人的燈必要熄滅。
21 Time Dominum, fili mi, et regem: et cum detractoribus non commiscearis:
我兒,上主和君王,你都要敬畏;對他們二者,皆不可觸怒;
22 quoniam repente consurget perditio eorum: et ruinam utriusque quis novit?
因為他們的懲罰可突然而至;他們的摧殘,有誰能知曉﹖
23 Hæc quoque sapientibus: Cognoscere personam in iudicio non est bonum.
以下是智者的箴言:在判案時,顧及情面,決不公平。
24 Qui dicunt impio: Iustus es: maledicent eis populi, et detestabuntur eos tribus.
誰對惡人說:「你是正義的。」人民必罵他,百姓必恨他。
25 Qui arguunt eum, laudabuntur: et super ipsos veniet benedictio.
按公道加罰的,必事事順遂;美好的祝福,必臨於其身。
26 Labia deosculabitur, qui recta verba respondet.
應答適宜的人,宛如與人接吻。
27 Præpara foris opus tuum, et diligenter exerce agrum tuum: ut postea ædifices domum tuam.
你要先在外經營好事業,在田間將工作準備停當,然後纔可建立你的家室。
28 Ne sis testis frustra contra proximum tuum: nec lactes quemquam labiis tuis.
不要輕易作證,反對你的近人;也不要以你的口舌,欺騙他人。
29 Ne dicas: Quomodo fecit mihi, sic faciam ei: reddam unicuique secundum opus suum.
不可說:「人怎樣待我,我怎樣待人;照人之所行,我向他還報。」
30 Per agrum hominis pigri transivi, et per vineam viri stulti:
我走過懶惰人的田地,經過愚昧人的葡萄園:
31 et ecce totum repleverant urticæ, et operuerant superficiem eius spinæ, et maceria lapidum destructa erat.
看,到處是荊棘,滿地是蒺黎,石牆也倒了!
32 Quod cum vidissem, posui in corde meo, et exemplo didici disciplinam.
我看了,便心下自思;我見了,取得了教訓:「
33 Parum, inquam, dormies, modicum dormitabis, pauxillum manus conseres, ut quiescas:
再睡片刻,再假寐片刻,再抱臂躺臥片刻」──
34 et veniet tibi quasi cursor egestas, et mendicitas quasi vir armatus.
這樣,貧窮就要如同竊賊,困乏也要如同武士,向你侵襲。

< Proverbiorum 24 >