Proverbs 4
1 Hear, you sons, the instruction of a father, And give attention to know understanding.
Słuchajcie, synowie, pouczenia ojca i zważajcie na to, abyście poznali roztropność;
2 For I have given to you good learning, do not forsake my law.
Bo daję wam dobrą naukę, nie porzucajcie mego prawa.
3 For I have been a son to my father—tender, And an only one before my mother.
Byłem bowiem synem mego ojca i [miłym] jedynakiem w oczach mojej matki.
4 And he directs me, and he says to me: “Let your heart retain my words, Keep my commands, and live.
On mnie uczył, mówiąc mi: Niech twoje serce zachowa moje słowa; strzeż moich przykazań, a będziesz żył.
5 Get wisdom, get understanding, Do not forget, nor turn away From the sayings of my mouth.
Zdobywaj mądrość, zdobywaj roztropność; nie zapominaj i nie odstępuj od słów moich ust.
6 Do not forsake her, and she preserves you, Love her, and she keeps you.
Nie opuszczaj jej, a będzie cię strzegła; ukochaj ją, a zachowa cię.
7 The first thing [is] wisdom—get wisdom, And with all your getting get understanding.
Podstawą [wszystkiego jest] mądrość; zdobywaj mądrość i za cały swój majątek zdobywaj roztropność.
8 Exalt her and she lifts you up, She honors you when you embrace her.
Wywyższaj ją, a ona wywyższy ciebie, rozsławi cię, gdy ją przyjmiesz.
9 She gives a wreath of grace to your head, She gives you a crown of beauty freely.”
Wdzięczną ozdobę włoży ci na głowę, obdarzy cię koroną chwały.
10 Hear, my son, and receive my sayings, And years of life [are] multiplied to you.
Słuchaj, synu mój, i przyjmij moje słowa, a pomnożą się lata twojego życia.
11 I have directed you in a way of wisdom, I have caused you to tread in paths of uprightness.
Nauczyłem cię drogi mądrości, po ścieżkach prawości cię wiodłem;
12 In your walking your step is not restricted, And if you run, you do not stumble.
Gdy [nimi] pójdziesz, twoje kroki nie będą skrępowane; a jeśli pobiegniesz, nie potkniesz się.
13 Lay hold on instruction, do not desist, Keep her, for she [is] your life.
Trzymaj się karności, nie opuszczaj [jej], strzeż jej, bo ona jest twoim życiem.
14 Do not enter into the path of the wicked, And do not be blessed in a way of evildoers.
Nie chodź ścieżką niegodziwych i nie wchodź na drogę złych ludzi.
15 Avoid it, do not pass over into it, Turn aside from it, and pass on.
Unikaj jej, nie chodź po niej; odwróć się od niej i omiń [ją];
16 For they do not sleep if they do no evil, And their sleep has been taken away violently, If they do not cause [some] to stumble.
Bo [oni] nie zasną, dopóki nie zrobią czegoś złego; sen ich odleci, aż przywiodą [kogoś] do upadku;
17 For they have eaten bread of wickedness, And they drink wine of violence.
Jedzą bowiem chleb nieprawości i piją wino przemocy.
18 And the path of the righteous [is] as a shining light, Going and brightening until the day is established,
Ale ścieżka sprawiedliwych [jest] jak jasne światło, które świeci coraz jaśniej aż do dnia doskonałego.
19 The way of the wicked [is] as darkness, They have not known at what they stumble.
Droga niegodziwych [jest] jak ciemność; nie wiedzą, o co mogą się potknąć.
20 My son, give attention to my words, Incline your ear to my sayings,
Synu mój, zważaj na moje słowa; ku moim naukom nakłoń swe ucho.
21 Do not let them turn aside from your eyes, Preserve them in the midst of your heart.
Niech nie schodzą ci z oczu, zachowaj je w głębi twego serca.
22 For they [are] life to those finding them, And healing to all their flesh.
[Są] bowiem życiem dla tych, którzy je znajdują, i lekarstwem dla całego ich ciała.
23 Above every charge keep your heart, For out of it [are] the outgoings of life.
Strzeż twego serca z całą pilnością, bo z niego tryska życie.
24 Turn aside a contrary mouth from you, And put perverse lips far from you,
Odsuń od siebie przewrotność ust, oddal od siebie złośliwe wargi.
25 Your eyes look straightforward, And your eyelids look straight before you.
Niech twoje oczy patrzą na wprost, a twoje powieki niech będą zwrócone przed siebie.
26 Ponder the path of your feet, And all your ways [are] established.
Uważaj na ścieżkę twoich nóg, aby wszystkie twoje drogi były pewne.
27 Do not incline [to] the right or to the left, Turn aside your foot from evil!
Nie zbaczaj ani na prawo, ani na lewo; odwróć twoją nogę od zła.
