< Panultihon 3 >

1 Akong anak, ayaw kalimti ang akong mga mando ug tipigi ang akong pagpanudlo diha sa imong kasingkasing,
Hijo mío, guarda mis enseñanzas en tu memoria y mis reglas en tu corazón:
2 kay ang gitas-on sa mga adlaw ug katuigan sa kinabuhi ug ang kalinaw igadugang kini diha kanimo.
porque te darán más días, años de vida y paz.
3 Ayaw tugoti nga ang pakamatinud-anon sa kasabotan ug pagkamasaligan mahimulag kanimo, ihigot kini sa imong liog, isulat kini sa papan sa imong kasingkasing.
No se aparten de ti la misericordia y la buena fe; déjalos colgados del cuello, grabados en tu corazón;
4 Unya makakaplag ka ug pabor ug maayong kadungganan sa panan-aw sa Dios ug sa tawo.
Entonces tendrás gracia y un buen nombre a los ojos de Dios y de los hombres.
5 Salig kang Yahweh sa tibuok nimong kasingkasing ug ayaw gayod pagsalig sa kaugalingon nimong panabot;
Pon toda tu esperanza en Dios, y no te apoyes en tu propia inteligencia.
6 sa tanan nimong mga dalan ilha siya ug itul-id niya ang imong agianan.
En todos tus caminos escúchalo, y él enderezará tus pasos.
7 Ayaw pagmanggialamon sa kaugalingon nimong panan-aw; kahadloki si Yahweh ug talikdi ang daotan.
No valores demasiado tu sabiduría; deja que el temor de Jehová esté delante de ti, y guárdate del mal.
8 Makaayo kini sa imong unod ug makapabaskog sa imong lawas.
Esto dará fortaleza a tu carne y vida nueva a tus huesos.
9 Pasidunggi si Yahweh uban sa imong bahandi ug uban sa unang mga bunga sa tanang nimong abot,
Honra a Jehová con tus riquezas, y con las primicias de todos tus frutos;
10 ug mapuno ang imong mga kamalig ug ang imong sudlanan moawas, mapuno sa bag-ong bino.
así tus graneros estarán llenos de grano, y tus depósitos rebosarán de vino nuevo.
11 Akong anak, ayaw isalikway ang pagpanton ni Yahweh ug ayaw pagdumot sa iyang pagbadlong,
Hijo mío, no endurezcas tu corazón contra las enseñanzas del Señor; no te enojes con su entrenamiento:
12 kay pagapantonon ni Yahweh kadtong iyang gihigugma, sama sa pagpanton sa amahan sa iyang anak nga lalaki nga nakapahimuot kaniya.
Porque a los que le son amados, el Señor corrige, como él padre corrige al hijo que le agrada.
13 Ang usa nga makakaplag ug kaalam malipayon, makaangkon usab siya ug pagsabot.
Feliz es el hombre que hace el descubrimiento de la sabiduría, y el que obtiene el conocimiento.
14 Ang imong maangkon gikan sa kaalam mas maayo pa kung unsa ang maihatag pagbalik sa plata ug ang ginansya niini mas maayo pa kaysa bulawan.
Para comerciar en ella es mejor que comerciar en plata, y su ganancia mayor que oro brillante.
15 Mas bililhon pa ang kaalam kaysa mga alahas ug walay imong gitinguha nga ikatandi siya.
Ella es más valiosa que las joyas, y nada de lo que puedas desear es justo en comparación con ella.
16 Adunay siyay hataas nga mga adlaw sa iyang tuong kamot; sa iyang walang kamot ang mga bahandi ug kadungganan.
Larga vida está en su mano derecha, y en su izquierda están la riqueza y el honor.
17 Ang iyang mga dalan mao ang mga paagi sa kaluoy ug ang tanan niyang mga agianan mao ang kalinaw.
Sus caminos son caminos de deleite, y todos sus caminos son paz.
18 Siya ang kahoy sa kinabuhi niadtong nagkupot niini, malipay kadtong nagkupot niini.
Ella es un árbol de la vida para todos los que la toman en sus manos, y feliz es cada uno que la guarda.
19 Pinaagi sa kaalam gitukod ni Yahweh ang kalibotan, pinaagi sa panabot iyang gipahimutang ang kalangitan.
El Señor con sabiduría puso en posición las bases de la tierra; con inteligencia puso los cielos en su lugar.
20 Pinaagi sa iyang kahibalo ang kahiladman naabli ug ang mga panganod nagahulog sa ilang yamog.
Según su conocimiento, el abismo se separó y el rocío cayó desde los cielos.
21 Akong anak, padayon sa hustong paghukom ug pagpanabot, ug ayaw ibulag ang imong panan-aw kanila.
Hijo mío, mantén el buen sentido, y no dejes que los sabios propósitos se aparten de tus ojos.
22 Mahimo sila nga kinabuhi sa imong kalag ug dayandayan nga pabor aron isul-ob sa imong liog.
Entonces serán vida para tu alma, y ​​gracia para tu cuello.
23 Unya maglakaw ka sa imong dalan nga layo sa kakuyaw ug dili mapandol ang imong tiil;
Entonces irás seguro en tu camino, y tus pies no tendrán ningún motivo para resbalar.
24 kung mohigda ka, dili ka mahadlok; kung mohigda ka nindot ang imong pagkatulog.
Cuando descanses no tendrás miedo, y en tu cama el sueño será dulce para ti.
25 Ayaw kahadlok sa kalit nga kasamok ug pagpanggun-ob sa daotan, sa dihang moabot kini,
No temas al peligro repentino, ni a la tempestad que vendrá sobre los malhechores:
26 kay si Yahweh anaa sa imong kiliran ug maglikay sa imong tiil gikan sa pagkalit-ag.
Porque Jehová será tu esperanza, y guardará tu pie de ser tomado en la red.
27 Ayaw ihikaw ang maayo gikan niadtong angayan niini, kung anaa kanimo ang kagahom sa pagbuhat.
No te niegues a hacer el bien a aquellos que tienen derecho a ello, cuando esté en el poder de tu mano hacerlo.
28 Ayaw sultihi ang imong silingan, “Lakaw ug balik pag-usab, ug ihatag ko kini ugma nganha kanimo,” kung aduna kay salapi.
No digas a tu prójimo: vete, y ven, y mañana yo daré; cuando lo tienes por ti en ese momento.
29 Ayaw pagbuhat ug laraw nga makadaot sa imong silingan— ang tawo nga haduol nagpuyo ug misalig kanimo.
No hagas malos designios contra tu prójimo, porque él esté contigo sin temor.
30 Ayaw pakiglalis sa tawo kung walay rason, kung wala siyay nabuhat nga makadaot kanimo.
No tomes una causa contra la ley contra un hombre por nada, si él no te ha hecho nada malo.
31 Ayaw kasina sa tawong bangis o pilia ang bisan unsa sa iyang mga dalan.
No tengas envidia del hombre violento, o tomes cualquiera de sus caminos como ejemplo.
32 Tungod kay ang tawong malimbongon dulumtanan kang Yahweh, apan ang tawong matarong mahimo niyang suod nga higala.
Porque el hombre injusto es odiado por el Señor, pero Él es amigo de los rectos.
33 Ang tunglo ni Yahweh anaa sa balay sa mga tawong daotan, apan panalanginan niya ang panimalay sa tawong matarong.
La maldición del Señor está sobre la casa del malhechor, pero su bendición está sobre la morada de los rectos.
34 Bugalbugalan niya ang mabugalbugalon, apan hatagan niya ug pabor ang mga tawong mapainubasanon.
Él se burlará de los burlones, pero él da gracia a los gentiles.
35 Mapanunod sa mga maalamong tawo ang kadungganan, apan ang buangbuang pagabayawon diha sa kaulawan.
Los sabios tendrán gloria por su herencia, pero la vergüenza será la recompensa de los necios.

< Panultihon 3 >