Provérbios 20

1 O vinho é zombador, a bebida forte é causadora de alvoroços; e todo aquele que errar por causa deles não é sábio.

Wino [jest] szydercą, mocny trunek – wrzaskliwy, a każdy, kto zostaje zwiedziony przez nie, jest niemądry.

2 O temor ao rei é como um rugido de leão; e quem se ira contra ele peca contra sua [própria] alma.

Strach, [który budzi] król, jest jak ryk lwa; kto go rozgniewa, grzeszy przeciwko swojej duszy.

3 É honroso ao homem terminar a disputa; mas todo tolo nela se envolve.

Zaprzestać sporu jest zaszczytem dla człowieka, ale [każdy] głupiec się w niego wdaje.

4 O preguiçoso não lavra no inverno; [por isso] ele mendigará durante a ceifa, pois nada terá.

Leniwy nie orze z powodu zimna; dlatego będzie żebrać we żniwa, ale nic nie [otrzyma].

5 O conselho no coração do homem [é como] águas profundas; mas o homem prudente [consegue] tirá-lo para fora.

Rada w sercu człowieka jest jak głęboka woda, lecz człowiek roztropny zaczerpnie jej.

6 Muitos homens, cada um deles afirma ter bondade; porém o homem fiel, quem o encontrará?

Większość ludzi przechwala się swoją dobrocią, ale wiernego człowieka któż znajdzie?

7 O justo caminha em sua integridade; bem-aventurados [serão] seus filhos depois dele.

Sprawiedliwy postępuje uczciwie, błogosławione [są] po nim jego dzieci.

8 O rei, ao se sentar no trono do juízo, com seus olhos dissipa todo mal.

Król siedzący na swoim sędziowskim tronie rozprasza swoimi oczami wszelkie zło.

9 Quem poderá dizer: “Purifiquei meu coração; estou limpo de meu pecado”?

Któż może powiedzieć: Oczyściłem swoje serce, jestem czysty od swego grzechu?

10 Dois pesos e duas medidas, ambos são abominação ao SENHOR.

Dwojakie odważniki i dwojaka miara – obydwa budzą odrazę w PANU.

11 Até o jovem é conhecido pelas suas ações, se sua obra for pura e correta.

Nawet dziecko poznaje się po uczynkach, czy jego czyn jest czysty i prawy.

12 O ouvido que ouve e o olho que vê, o SENHOR os fez ambos.

Ucho, które słyszy, i oko, które widzi, oba uczynił PAN.

13 Não ames ao sono, para que não empobreças; abre teus olhos, e te fartarás de pão.

Nie kochaj spania, byś nie zubożał; otwórz oczy, a nasycisz się chlebem.

14 [Preço] ruim, [preço] ruim, diz o comprador; mas quando vai embora, então se gaba.

[To] liche, [to] liche, mówi kupujący, ale chwali się, gdy odchodzi.

15 Há ouro, e muitos rubis; mas os lábios do conhecimento são joia preciosa.

Istnieje złoto i obfitość pereł, ale wargi rozumne są kosztownym klejnotem.

16 Toma a roupa daquele que fica por fiador de estranho; toma como penhor daquele [que fica por fiador] da estranha.

Zabierz szatę tego, [który ręczył] za obcego, a od tego, [który ręczył] za cudzą kobietę, zabierz zastaw.

17 O pão da mentira é agradável ao homem; mas depois sua boca se encherá de pedregulhos.

Chleb oszustwa smakuje człowiekowi, ale potem jego usta będą napełnione piaskiem.

18 Os planos são confirmados por meio do conselho; e com conselhos prudentes faze a guerra.

Zamysły są utwierdzone dzięki radzie, a wojnę prowadź z rozwagą.

19 Quem anda fofocando revela segredos; por isso não te envolvas com aquele que fala demais com seus lábios.

Plotkarz zdradza tajemnice; dlatego nie zadawaj się z tym, który pochlebia wargami.

20 Aquele que amaldiçoar a seu pai ou a sua mãe terá sua lâmpada apagada em trevas profundas.

Kto złorzeczy swemu ojcu albo matce, tego pochodnia zgaśnie w gęstych ciemnościach.

21 A herança ganha apressadamente no princípio, seu fim não será abençoado.

Dziedzictwo prędko nabyte na początku nie będzie błogosławione na końcu.

22 Não digas: Devolverei o mal; Espera pelo SENHOR, e ele te livrará.

Nie mów: Odpłacę złem. Czekaj na PANA, a wybawi cię.

23 O SENHOR abomina pesos falsificados; e balanças enganosas não são boas.

Dwojakie odważniki budzą odrazę w PANU, a fałszywa waga nie jest dobra.

24 Os passos do homem pertencem ao SENHOR; como, pois, o homem entenderá seu caminho?

Od PANA pochodzą drogi człowieka; jakże może człowiek zrozumieć własną drogę?

25 Armadilha ao homem é prometer precipitadamente algo como sagrado, e [somente] depois pensar na seriedade dos votos[ que fez].

Sidłem dla człowieka jest pożreć to, co święte, i zastanowić się dopiero po złożeniu ślubów.

26 O rei sábio espalha os perversos, e os atropela.

Mądry król rozprasza niegodziwych i wywiera na nich zemstę.

27 O espírito humano é uma lâmpada do SENHOR, que examina todo o interior do ventre.

Duch człowieka [jest] pochodnią PANA, [która] bada wszystkie skrytości wnętrza.

28 A bondade e a fidelidade protegem o rei; e com bondade seu trono é sustentado.

Miłosierdzie i prawda strzegą króla, a jego tron oparty jest na miłosierdziu.

29 A beleza dos jovens é sua força; e a honra dos velhos é [seus] cabelos brancos.

Chlubą młodzieńców jest ich siła, a ozdobą starców – sędziwość.

30 Os golpes das feridas purificam os maus; como também as pancadas no interior do corpo.

Siność ran oczyszcza zło, a razy – głębię wnętrza.