Proverbs 28
1 The lawless, fleeth when no man pursueth, but, the righteous, like a lion, are confident.
Uciekają niezbożni, choć ich nikt nie goni: ale sprawiedliwi jako lwię młode są bez bojaźni.
2 For the transgressions of a land, many are the rulers thereof, but, under an intelligent and discerning man, stability is prolonged.
Dla przestępstwa ziemi wiele bywa książąt jej; ale dla człowieka roztropnego i umiejętnego trwałe bywa państwo.
3 A poor man, who oppresseth the helpless, [is like] a rain beating down, leaving no food.
Mąż ubogi, który uciska nędznych, podobny jest dżdżowi gwałtownemu, po którym chleba nie bywa.
4 They who forsake instruction, praise one who is lawless, while, they who keep instruction, are at strife with them.
Którzy opuszczają zakon, chwalą niezbożnika; ale ci, którzy strzegą zakonu, są im odpornymi.
5 Wicked men, consider not justice, but, they who seek Yahweh, consider everything.
Ludzie źli nie zrozumiewają sądu; ale którzy Pana szukają, rozumieją wszystko.
6 Better a poor man walking in his integrity, than one who is crooked—turning two ways, though, he, be rich.
Lepszy jest ubogi, który chodzi w uprzejmości swojej, niżeli przewrotny na drogach swych, chociaż jest bogaty.
7 He that keepeth instruction, is a son with discernment, but, a companion of squanderers, bringeth shame to his father.
Kto strzeże zakonu, jest synem roztropnym; ale kto karmi obżercę, czyni zelżywość ojcu swemu.
8 He that increaseth his substance by interest and profit, for one ready to favour the poor, doth gather it.
Kto rozmnaża majętność swoję z lichwy i z płatu, temu ją zbiera, który ubogiemu szczodrze będzie dawał.
9 He that turneth away his ear from hearing instruction, even his prayer, is an abomination.
Kto odwraca ucho swe, aby nie słuchał zakonu, i modlitwa jego jest obrzydliwością.
10 He that misguideth the upright into a hurtful way! into his own pit, he himself, shall fall, but, men of integrity, shall inherit good.
Kto zawodzi uprzejmych na drogę złą, w dół swój sam wpadnie; ale uprzejmi odziedziczą rzeczy dobre.
11 Wise in his own eyes, is the man that is rich, but, a poor man of discernment, searcheth him out.
Mąż bogaty zda się sobie być mądrym; ale ubogi roztropny dochodzi go.
12 In the exulting of the righteous, there is great glorying, but, when the lawless arise, a man must be sought for.
Gdy się radują sprawiedliwi, wielka jest sława; ale gdy powstawają niepobożni, kryje się człowiek.
13 He that covereth his transgressions, shall not prosper, but, he that confesseth and forsaketh, shall find compassion.
Kto pokrywa przestępstwa swe, nie poszczęści mu się; ale kto je wyznaje i opuszcza, miłosierdzia dostąpi.
14 How happy the man who is ever circumspect, whereas, he that hardeneth his heart, shall fall into calamity.
Błogosławiony człowiek, który się zawsze boi; ale kto zatwardza serce swoje, wpada w złe.
15 A growling lion, and a ranging bear, is a lawless ruler, over a poor people.
Pan niezbożny, panujący nad ludem ubogim jest jako lew ryczący, i jako niedźwiedź głodny.
16 A leader, may lack intelligence, yet abound in oppressions, The hater of greed, shall lengthen out days.
Książę bezrozumny wielkim jest drapieżcą: ale kto nienawidzi łakomstwa, przedłuży dni swoje.
17 A man oppressed with a person’s blood, unto a pit, shall flee, let them not hold him back.
Człowieka, który gwałt czyni krwi ludzkiej, choćby i do dołu uciekał, nikt nie zatrzyma.
18 He that walketh with integrity, shall be saved, but, he that is crooked, turning two ways, shall fall in one.
Kto chodzi w uprzejmości, zachowany będzie; ale przewrotny na drogach swoich oraz upadnie.
19 He that tilleth his ground, shall have plenty of bread, but, he that pursueth empty-heads, shall have plenty of poverty.
Kto sprawuje ziemię swoję, chlebem nasycony bywa; ale kto naśladuje próżnujących, ubóstwem nasycony bywa.
20 A man of fidelity, aboundeth in blessings, but, one hasting to be rich, shall not be held innocent.
Mąż wierny przyczyni błogosławieństwa; ale kto się prędko chce zbogacić, nie bywa bez winy.
21 To take note of faces [in judgment], is not good, and, for a bit of bread, a man will transgress.
Mieć wzgląd na osobę, rzecz niedobra; bo nie jeden dla kęsa chleba staje się przewrotnym.
22 A man, hasting to be rich, hath an evil eye, and knoweth not when want may overtake him.
Prędko chce człowiek zazdrościwy zbogatnieć, a nie wie, iż nać niedostatek przyjdzie.
23 He that reproveth a man, shall, afterwards, find more, favour, than he that useth a flattering tongue.
Kto strofuje człowieka, większą potem łaskę znajduje, niż ten, co pochlebia językiem.
24 He that robbeth his father or his mother, and saith, It is no transgression, companion, is he to one who wasteth.
Kto łupi ojca swego, albo matkę swoją, a mówi, iż to nie grzech: towarzyszem jest mężobójcy.
25 The ambitious in soul, stirreth up strife, but, he that trusteth in Yahweh, shall be enriched.
Wysokomyślny wszczyna zwadę; ale kto nadzieję ma w Panu, dostatek mieć będzie.
26 He that trusteth his own heart, the same, is a dullard, but, he that walketh wisely, the same, shall be delivered.
Kto ufa w sercu swem, głupi jest; ale kto sobie mądrze poczyna, ten ujdzie nieszczęścia.
27 One who giveth to the poor, shall have no want, but, he that hideth his eyes, shall receive many a curse.
Kto daje ubogiemu, nie będzie miał niedostatku; ale kto od niego odwraca oczy swe, wielkie przeklęstwa nań przyjdą.
28 When lawless men rise, a common man will hide himself, but, when they perish, righteous men multiply.
Gdy niepobożni powstawają, kryje się człowiek; ale gdy giną, sprawiedliwi się rozmnażają.
