Proverbs 27
1 Do not boast thyself of to-morrow, for thou knowest not what a day may bring forth.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Let another praise thee, and not thine own mouth, a stranger, and not thine own lips.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 Heavy is a stone, and weighty is sand, —but, the vexation of a fool, is heavier than both.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 The cruelty of rage, and the overflow of anger! But who can stand before, jealousy?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Better is a rebuke that is open, than love carefully concealed.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 Faithful are the wounds of a friend, but lavished are the kisses of an enemy.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 The surfeited soul, trampleth upon droppings from the comb, but, to the hungry soul, every bitter thing, is sweet.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 As a bird wandering from her nest, so, is a man wandering from his place.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 Oil and perfume, rejoice the heart, the sweetness of one’s friend, more than fragrant wood.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Thine own friend and thy father’s friend, do not thou forsake; but, the house of thy brother, do not enter, in thy day of calamity, Better a neighbour near, than a brother far off.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 Be wise, my son, and rejoice my heart, that I may answer him that reproacheth me in a matter.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 A prudent man, seeth calamity—he hideth himself, the simple, pass on—they suffer.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Take a man’s garment when he hath become pledge for a stranger, then, for a female unknown, accept him as surety.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 He that blesseth his friend, with a loud voice, in the morning early, a reproach, shall it be reckoned to him.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 A continuous dripping on a day of downpour, and a contentious wife, are alike:
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 He that hideth her, hideth the wind, and, perfume, his right hand may proclaim.
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 Let, iron, by iron, become sharp, and let, a man, sharpen the face of his friend.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 He that guardeth the fig-tree, shall eat the fruit thereof, and, he that watcheth over his master, shall be honoured.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 As in water, face [answereth] to face, so, the heart of man to man.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
20 Hades and destruction, are not satisfied, and, the eyes of a man, are not satisfied. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 Fining pot for silver, and crucible for gold, and, a man, [is to be tried] by what he praiseth.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Though thou pound a fool in a mortar, amidst grain, with a pestle, his folly, will not depart from him.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Note well, the appearance of thy flock, apply thy mind to thy herds;
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 For, not age-abiding, are riches, nor is the diadem, from generation to generation: —
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 The grass, is taken away, and the young shoot, showeth itself, and the herbage of the mountains, is gathered;
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 There are, lambs, for thy clothing, and, for the price of thy field, there are he-goats;
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 With, enough goats-milk, for thy food—for the food of thy household, and, a maintenance, for thy maidens.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
