Пәнд-несиһәтләр 16

1 Көңүлдики нийәтләр инсанға тәвәдур; Бирақ тилниң җавави Пәрвәрдигарниң илкидидур.

Les projets que forme le cœur dépendent de l’homme, Mais la réponse que donne la bouche vient de l’Éternel.

2 Инсан өзиниң һәммә қилған ишини пак дәп биләр; Лекин қәлбдики нийәтләрни Пәрвәрдигар таразиға селип тартип көрәр.

Toutes les voies de l’homme sont pures à ses yeux; Mais celui qui pèse les esprits, c’est l’Éternel.

3 Нийәт қилған ишлириңни Пәрвәрдигарға тапшурғин, Шундақ қилғанда планлириң пишип чиқар.

Recommande à l’Éternel tes œuvres, Et tes projets réussiront.

4 Пәрвәрдигар барлиқ мәвҗудийәтниң һәр бирини мәлум мәхсәт билән апиридә қилған; Һәтта яманларниму балаю-апәт күни үчүн яратқандур.

L’Éternel a tout fait pour un but, Même le méchant pour le jour du malheur.

5 Тәкәббурлуққа толған көңүлләрниң һәр бири Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Қол тутушуп бирләшсиму, җазасиз қалмас.

Tout cœur hautain est en abomination à l’Éternel; Certes, il ne restera pas impuni.

6 Муһәббәт-шәпқәт вә һәқиқәт билән гуналар кафарәт қилинип йепилар; Пәрвәрдигардин әйминиш адәмләрни яманлиқтин халий қилар.

Par la bonté et la fidélité on expie l’iniquité, Et par la crainte de l’Éternel on se détourne du mal.

7 Адәмниң ишлири Пәрвәрдигарни хурсән қилса, У һәтта дүшмәнлириниму униң билән енақлаштурар.

Quand l’Éternel approuve les voies d’un homme, Il dispose favorablement à son égard même ses ennemis.

8 Һалал алған аз, Һарам алған көптин әвзәлдур.

Mieux vaut peu, avec la justice, Que de grands revenus, avec l’injustice.

9 Инсан көңлидә өз йолини тохтитар; Амма қәдәмлирини тоғрилайдиған Пәрвәрдигардур.

Le cœur de l’homme médite sa voie, Mais c’est l’Éternel qui dirige ses pas.

10 Һәтта падишаниң ләвлиригә қаритип әпсун оқулсиму, Униң ағзи тоғра һөкүмдин чәтнимәс.

Des oracles sont sur les lèvres du roi: Sa bouche ne doit pas être infidèle quand il juge.

11 Адил тараза-мизанлар Пәрвәрдигарға хастур; Тараза ташлириниң һәммисини У ясиғандур.

Le poids et la balance justes sont à l’Éternel; Tous les poids du sac sont son ouvrage.

12 Падиша рәзиллик қилса жиркиничликтур, Чүнки тәхт һәққанийәт биләнла мәһкәм турар.

Les rois ont horreur de faire le mal, Car c’est par la justice que le trône s’affermit.

13 Һәққаний сөзлигән ләвләр падишаларниң хурсәнлигидур; Улар дурус сөзлигүчиләрни яхши көрәр.

Les lèvres justes gagnent la faveur des rois, Et ils aiment celui qui parle avec droiture.

14 Падишаһниң қәһри гоя өлүмниң әлчисидур; Бирақ дана киши [униң ғәзивини] тиничландурар.

La fureur du roi est un messager de mort, Et un homme sage doit l’apaiser.

15 Падишаһниң чирайиниң нури кишигә җан киргүзәр; Униң шәпқити вақтида яққан «кейинки ямғур»дур.

La sérénité du visage du roi donne la vie, Et sa faveur est comme une pluie du printemps.

16 Даналиқ елиш алтун елиштин нәқәдәр әвзәлдур; Йорутулушни таллаш күмүчни таллаштин шунчә үстүндур!

Combien acquérir la sagesse vaut mieux que l’or! Combien acquérir l’intelligence est préférable à l’argent!

17 Дурус адәмниң егиз көтирилгән йоли яманлиқтин айрилиштур; Өз йолиға еһтият қилған киши җенини сақлап қалар.

Le chemin des hommes droits, c’est d’éviter le mal; Celui qui garde son âme veille sur sa voie.

18 Мәғрурлуқ һалак болуштин авал келәр, Тәкәббурлуқ жиқилиштин авал келәр.

L’arrogance précède la ruine, Et l’orgueil précède la chute.

19 Кәмтәр болуп мискинләр билән барди-кәлдидә болуш, Тәкәббурлар билән һарам мал бөлүшкәндин әвзәлдур.

Mieux vaut être humble avec les humbles Que de partager le butin avec les orgueilleux.

20 Кимки ишни пәм-парасәт билән қилса пайда тапар; Пәрвәрдигарға таянған болса, бәхит-саадәт көрәр.

Celui qui réfléchit sur les choses trouve le bonheur, Et celui qui se confie en l’Éternel est heureux.

21 Көңли дана киши сәгәк атилар; Йеқимлиқ сөзләр адәмләрниң билимини ашурар.

Celui qui est sage de cœur est appelé intelligent, Et la douceur des lèvres augmente le savoir.

22 Пәм-парасәт өзигә егә болғанларға һаятлиқниң булиқидур; Әқилсизләргә тәлим бәрмәкниң өзи әқилсизликтур.

La sagesse est une source de vie pour celui qui la possède; Et le châtiment des insensés, c’est leur folie.

23 Ақиланә кишиниң қәлби ағзидин әқил чиқирар; Униң ләвзигә билимни зиядә қилар.

Celui qui est sage de cœur manifeste la sagesse par sa bouche, Et l’accroissement de son savoir paraît sur ses lèvres.

24 Йеқимлиқ сөзләр гоя һәсәлдур; Көңүлләрни хуш қилип тәнгә давадур.

Les paroles agréables sont un rayon de miel, Douces pour l’âme et salutaires pour le corps.

25 Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.

Telle voie paraît droite à un homme, Mais son issue, c’est la voie de la mort.

26 Ишлигүчиниң иштийи уни ишқа салар; Униң қарни униңға һайдакчилик қилар.

Celui qui travaille, travaille pour lui, Car sa bouche l’y excite.

27 Муттәһәм киши яман гәпни колап жүрәр; Униң ләвлири лавулдап турған отқа охшар.

L’homme pervers prépare le malheur, Et il y a sur ses lèvres comme un feu ardent.

28 Әгир адәм җедәл-маҗира туғдурғучидур; Ғәйвәтчи йеқин достларни айриветәр.

L’homme pervers excite des querelles, Et le rapporteur divise les amis.

29 Зораван киши йеқин адимини аздурар; Уни яман йолға башлап кирәр.

L’homme violent séduit son prochain, Et le fait marcher dans une voie qui n’est pas bonne.

30 Көзини жумувалған киши яман нийәтни ойлар; Левини чишлигән киши яманлиққа тәйярдур.

Celui qui ferme les yeux pour se livrer à des pensées perverses, Celui qui se mord les lèvres, a déjà consommé le mal.

31 Һәққанийәт йолида ақарған чач, Адәмниң шөһрәт таҗидур.

Les cheveux blancs sont une couronne d’honneur; C’est dans le chemin de la justice qu’on la trouve.

32 Асан аччиқлимайдиған киши палвандин әвзәлдур; Өзини тутувалған шәһәр алғандинму үстүндур.

Celui qui est lent à la colère vaut mieux qu’un héros, Et celui qui est maître de lui-même, que celui qui prend des villes.

33 Чәк етәккә ташланғини билән, Лекин нәтиҗиси пүтүнләй Пәрвәрдигардиндур.

On jette le sort dans le pan de la robe, Mais toute décision vient de l’Éternel.