Пәнд-несиһәтләр 16
1 Көңүлдики нийәтләр инсанға тәвәдур; Бирақ тилниң җавави Пәрвәрдигарниң илкидидур.
The plans of the heart belong to man, but the answer of the tongue is from YHWH.
2 Инсан өзиниң һәммә қилған ишини пак дәп биләр; Лекин қәлбдики нийәтләрни Пәрвәрдигар таразиға селип тартип көрәр.
All the ways of a man are clean in his own eyes; but YHWH weighs the motives.
3 Нийәт қилған ишлириңни Пәрвәрдигарға тапшурғин, Шундақ қилғанда планлириң пишип чиқар.
Entrust your works to YHWH, and your plans will be established.
4 Пәрвәрдигар барлиқ мәвҗудийәтниң һәр бирини мәлум мәхсәт билән апиридә қилған; Һәтта яманларниму балаю-апәт күни үчүн яратқандур.
YHWH has made everything for its own end—yes, even the wicked for the day of evil.
5 Тәкәббурлуққа толған көңүлләрниң һәр бири Пәрвәрдигарға жиркиничликтур; Қол тутушуп бирләшсиму, җазасиз қалмас.
Everyone who is proud in heart is an abomination to YHWH: they shall certainly not be unpunished.
6 Муһәббәт-шәпқәт вә һәқиқәт билән гуналар кафарәт қилинип йепилар; Пәрвәрдигардин әйминиш адәмләрни яманлиқтин халий қилар.
By mercy and truth iniquity is atoned for. By the fear of YHWH men depart from evil.
7 Адәмниң ишлири Пәрвәрдигарни хурсән қилса, У һәтта дүшмәнлириниму униң билән енақлаштурар.
When a man's ways please YHWH, he makes even his enemies to be at peace with him.
8 Һалал алған аз, Һарам алған көптин әвзәлдур.
Better is a little with righteousness, than great revenues with injustice.
9 Инсан көңлидә өз йолини тохтитар; Амма қәдәмлирини тоғрилайдиған Пәрвәрдигардур.
A man's heart plans his course, but YHWH directs his steps.
10 Һәтта падишаниң ләвлиригә қаритип әпсун оқулсиму, Униң ағзи тоғра һөкүмдин чәтнимәс.
Inspired judgments are on the lips of the king. He shall not betray his mouth.
11 Адил тараза-мизанлар Пәрвәрдигарға хастур; Тараза ташлириниң һәммисини У ясиғандур.
Honest balances and scales are YHWH's; all the weights in the bag are his work.
12 Падиша рәзиллик қилса жиркиничликтур, Чүнки тәхт һәққанийәт биләнла мәһкәм турар.
It is an abomination to kings to do wickedness, for the throne is established by righteousness.
13 Һәққаний сөзлигән ләвләр падишаларниң хурсәнлигидур; Улар дурус сөзлигүчиләрни яхши көрәр.
Righteous lips are the delight of kings. They value one who speaks the truth.
14 Падишаһниң қәһри гоя өлүмниң әлчисидур; Бирақ дана киши [униң ғәзивини] тиничландурар.
The king's wrath is a messenger of death, but a wise man will pacify it.
15 Падишаһниң чирайиниң нури кишигә җан киргүзәр; Униң шәпқити вақтида яққан «кейинки ямғур»дур.
In the light of the king's face is life. His favor is like a cloud of the spring rain.
16 Даналиқ елиш алтун елиштин нәқәдәр әвзәлдур; Йорутулушни таллаш күмүчни таллаштин шунчә үстүндур!
How much better it is to get wisdom than gold. Yes, to get understanding is to be chosen rather than silver.
17 Дурус адәмниң егиз көтирилгән йоли яманлиқтин айрилиштур; Өз йолиға еһтият қилған киши җенини сақлап қалар.
The highway of the upright is to depart from evil. He who keeps his way preserves his soul.
18 Мәғрурлуқ һалак болуштин авал келәр, Тәкәббурлуқ жиқилиштин авал келәр.
Pride goes before destruction, and a haughty spirit before a fall.
19 Кәмтәр болуп мискинләр билән барди-кәлдидә болуш, Тәкәббурлар билән һарам мал бөлүшкәндин әвзәлдур.
It is better to be of a lowly spirit with the poor, than to divide the plunder with the proud.
20 Кимки ишни пәм-парасәт билән қилса пайда тапар; Пәрвәрдигарға таянған болса, бәхит-саадәт көрәр.
He who heeds the word finds prosperity, and blessed is he who trusts in YHWH.
21 Көңли дана киши сәгәк атилар; Йеқимлиқ сөзләр адәмләрниң билимини ашурар.
The wise in heart shall be called prudent. Pleasantness of the lips promotes instruction.
22 Пәм-парасәт өзигә егә болғанларға һаятлиқниң булиқидур; Әқилсизләргә тәлим бәрмәкниң өзи әқилсизликтур.
Understanding is a fountain of life to one who has it, but the punishment of fools is their folly.
23 Ақиланә кишиниң қәлби ағзидин әқил чиқирар; Униң ләвзигә билимни зиядә қилар.
The heart of the wise instructs his mouth, and adds learning to his lips.
24 Йеқимлиқ сөзләр гоя һәсәлдур; Көңүлләрни хуш қилип тәнгә давадур.
Pleasant words are a honeycomb, sweet to the soul, and health to the bones.
25 Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
There is a way which seems right to a man, but in the end it leads to death.
26 Ишлигүчиниң иштийи уни ишқа салар; Униң қарни униңға һайдакчилик қилар.
The appetite of the laboring man labors for him; for his mouth urges him on.
27 Муттәһәм киши яман гәпни колап жүрәр; Униң ләвлири лавулдап турған отқа охшар.
A worthless man devises mischief. His speech is like a scorching fire.
28 Әгир адәм җедәл-маҗира туғдурғучидур; Ғәйвәтчи йеқин достларни айриветәр.
A perverse man stirs up strife, and a gossip separates close friends.
29 Зораван киши йеқин адимини аздурар; Уни яман йолға башлап кирәр.
A man of violence entices his neighbor, and leads him in a way that is not good.
30 Көзини жумувалған киши яман нийәтни ойлар; Левини чишлигән киши яманлиққа тәйярдур.
One who winks his eyes to plot perversities, one who compresses his lips, is bent on evil.
31 Һәққанийәт йолида ақарған чач, Адәмниң шөһрәт таҗидур.
Gray hair is a crown of glory. It is found in the path of righteousness.
32 Асан аччиқлимайдиған киши палвандин әвзәлдур; Өзини тутувалған шәһәр алғандинму үстүндур.
One who is slow to anger is better than the mighty; one who rules his spirit, than he who takes a city.
33 Чәк етәккә ташланғини билән, Лекин нәтиҗиси пүтүнләй Пәрвәрдигардиндур.
The lot is cast into the lap, but its every decision is from YHWH.
