Пәнд-несиһәтләр 14
1 Һәр бир дана аял өз аилисини ават қилар; Ахмақ аял аилисини өз қоли билән вәйран қилар.
智慧的婦女，足以興家；愚昧的婦女，親手將家拆毀。
2 Дуруслуқ йолида маңидиған киши Пәрвәрдигардин қорқар; Қиңғир йолда маңған киши [Худани] көзгә илмас.
履行正路的人，敬畏上主；愛走曲徑的人，輕視上主。
3 Ахмақниң тәкәббур ағзи өзигә таяқ болар; Ақиланиниң ләвлири өзини қоғдар.
愚昧人口中，有傲慢的根苗；智慧人的唇舌，是自己的保障。
4 Улақ болмиса, еғил пак-пакиз турар; Бирақ өкүзниң күчи болғандила [саңға] ашлиқ толар.
沒有耕牛，沒有五穀；耕牛愈雄壯，收穫愈豐富。
5 Ишәшлик гувачи ялған ейтмас; Сахта гувачи ялған гәпни нәпәстәк тинар.
忠實的證人，決不說謊；虛偽的證人，謊言連篇。
6 Һакавурлар даналиқ издәп тапалмас; Бирақ йорутулған адәмгә билим елиш асанға чүшәр.
輕狂人求智，只屬徒然；明智人求知，卻很容易。
7 Бирәвниң ағзида билим йоқлуғини билип йәткәндә, Униңдин өзүңни нери тарт.
你應遠離愚昧的人，由他口中決得不到明哲。
8 Әқил-парасәтлик кишиниң даналиғи өз йолини ойлиништидур; Ахмақларниң әқилсизлиги болса өзлириниң алдинишидур.
明智人的智慧，在於審察自己的行徑；愚昧人的昏愚，在於自欺欺人。
9 Ахмақлар болса «итаәтсизлик қурбанлиғи»ни көзгә илмайду, Һәққанийлар арисида болса илтипат тепилар.
罪孽住在愚昧人中，恩愛與正直人為伍。
10 Көңүлдики дәрдни пәқәт өзила көтирәләр; Көңүлдики хушлуққиму башқилар шерик болалмас.
心頭的愁苦，唯有自己知；心中的喜樂，他人無分享。
11 Яманниң өйи өрүлүп чүшәр; Һәққаний адәмниң чедири гүллинип кетәр.
邪僻人的家庭，必遭破壞；正直人的帳幕，卻要興隆。
12 Адәм балисиға тоғридәк көрүнидиған бир йол бар, Лекин ақивити һалакәткә баридиған йоллардур.
有些道路，看來正直；走到盡頭，卻是死路。
13 Оюн-күлкә болса қәлбтики ғәм-қайғуни япар, Хошаллиқ өтүп кәткәндә, ғәм-қайғу йәнила қалар.
連在歡笑中，心亦有感傷；歡笑的結局，往往是痛苦。
14 Тоғра йолдин бурулуп янған адәм һаман өз йолидин тояр; Яхши адәм өз ишидин қанаәтлинәр.
變心的人，必自嘗其果；良善的人，必得其善報。
15 Саддилар һәммә гәпкә ишинип кетәр; Лекин пәм-парасәтлик киши һәр бир қәдәмни авайлап басар.
幼稚的人，有話必信；明智的人，步步謹慎。
16 Дана адәм еһтиятчан болуп аваричиликтин нери кетәр; Ахмақ һакавурлуқ қилип, өзигә ишинип алдиға маңар.
智慧人戒避邪惡，愚昧人驕矜自負。
17 Териккәк ахмақлиқ қилар; Нәйрәңваз адәм нәпрәткә учрар.
易怒的人，做事昏愚；慎思的人，事事含忍。
18 Саддилар ахмақлиққа варислиқ қилар; Пәм-парасәтликләр билимни өз таҗи қилар.
愚昧的人，以愚昧為基業；明智的人，以知識為冠冕。
19 Яманлар яхшиларниң алдида егиләр; Қәбиһләр һәққанийниң дәрвазилири алдида [баш урар].
歹徒將伏在善人面前，惡人將跪在義人門前。
20 Намрат киши һәтта өз йеқиниғиму яман көрүнәр. Байниң дости болса көптур.
貧窮的人，為親朋所厭；富貴的人，則高朋滿座。
21 Йеқинини пәс көргән гунакардур; Лекин мискинләргә рәһим қилған бәрикәт тапар.
藐視近人，便是犯罪；憐憫苦人，纔是有福。
22 Яманлиқ ойлиғанлар йолдин адашқанлардин әмәсму? Бирақ яхшилиқ ойлиғанлар рәһим-шәпқәт, һәқиқәт-садиқлиққа муйәссәр болар.
陰謀邪惡的人，豈非走入歧途﹖策劃行善的人，必獲慈惠忠誠。
23 Һәммә меһнәттин пайда чиқар; Бирақ қуруқ параңлар адәмни муһтаҗлиқта қалдурар.
一切勞苦皆有利益；只有閒談，引人貧窮。
24 Ақиланиләр үчүн байлиқлар бир таҗдур; Ахмақларниң наданлиғидин пәқәт йәнә шу наданлиқла чиқар.
智慧人的冠冕，是他們的機智；愚昧人的冠冕，是他們的糊塗。
25 Һәққаний гувалиқ бәргүчи кишиләрниң һаятини қутқузар; Ялған-явидақ сөзләйдиған [гувачи] ялған гәпни нәпәстәк тинар.
忠實的見證，救人性命；作假證的人，危害他人。
26 Пәрвәрдигардин қорқидиғанниң күчлүк йөләнчүки бар, Униң балилириму һимайигә егә болар.
敬畏上主，是穩固的靠山；為他的子孫，也是個避難所。
27 Пәрвәрдигардин қорқуш һаятниң булиқидур; У кишини әҗәллик қапқанлардин қутқузар.
敬畏上主，是生命的泉源，使人脫免死亡的羅網。
28 Падишаһниң шан-шәриви пухрасиниң көплигидиндур; Пухрасиниң кәмлиги әмирниң һалакитидур.
人民眾多，是君王的光榮；庶民缺少，是王侯的沒落。
29 Еғир-бесиқ киши интайин ақил кишидур; Чечилғақ ахмақлиқни улуқлар.
緩於發怒的人，必甚有見識；脾氣暴躁的人，必大顯愚昧。
30 Хатирҗәм көңүл тәнниң сақлиғидур; Һәсрәт чекиш болса сүйәкләрни чиритар.
心平氣和，使身體康健；心懷嫉忌，使骨骸腐蝕。
31 Мискинни бозәк қилғучи — Пәрвәрдигарға һақарәт қилғучидур; Һаҗәтмәнләргә шапаәт қилиш Уни һөрмәтлигәнликтур.
欺壓窮人的，就是凌辱他的造主；憐恤苦人的，就是尊敬他的造主。
32 Яман өз яманлиғи ичидә жиқитилар; Һәққаний адәм һәтта сәкратта ятқандиму хатирҗәм болар.
惡人因自己的邪惡，必被毀滅；義人因自己的正義，有所憑藉。
33 Йорутулған кишиниң көңлидә даналиқ ятар; Бирақ ахмақниң көңлидикиси ашкарә болмай қалмас.
智慧居於哲人的心中，愚人的懷中一無所見。
34 Һәққанийәт һәр қайси әлни жуқури көтирәр; Гуна һәр қандақ милләтни номусқа қалдурар.
正義能以興邦立國，罪惡卻使人民衰落。
35 Падишаһниң илтипати әқиллиқ хизмәткарниң бешиға чүшәр; Бирақ униң ғәзиви номуста қалдурғучи уятсиз хизмәткариниң бешиға чүшәр.
明哲的臣僕，蒙受君王的寵幸；無用的臣僕，必遭君王的盛怒。
