Matta 7
1 “Başkasını yargılamayın ki, siz de yargılanmayasınız.
“Ama afiꞌ fua salaꞌ neu atahori, fo Lamatuaꞌ afi fee salaꞌ neu nggi.
2 Çünkü nasıl yargılarsanız öyle yargılanacaksınız. Hangi ölçekle verirseniz, aynı ölçekle alacaksınız.
Ama nile atahori taꞌo bee, na, dei fo Lamatualain o nile nggi onaꞌ naa boe. Ama uku-uli atahori laen salan taꞌo bee, na, dei fo Lamatualain o uku-uli nggi taꞌo naa boe.
3 Sen neden kardeşinin gözündeki çöpü görürsün de kendi gözündeki merteği farketmezsin?
Te hiiꞌ a mete atahori sala anak na, te sala monaem, ho nda mita sa. Mae salaꞌ nese. Naa onaꞌ mita afu dꞌekeꞌ sa sia nonoom matan. Tao-tao te bꞌalok monaeꞌ a bambi nala matam, te nda medꞌa sa.
4 Kendi gözünde mertek varken kardeşine nasıl, ‘İzin ver, gözündeki çöpü çıkarayım’ dersin?
Taꞌo bee fo mbarani olaꞌ mae, ‘Toronooꞌ! Uma fo au ose hendi afu mia mata dekem dei.’ Tao-tao te nda mita balok mana bambi nala matam sa.
5 Seni ikiyüzlü! Önce kendi gözündeki merteği çıkar, o zaman kardeşinin gözündeki çöpü çıkarmak için daha iyi görürsün.
Wae! Memaꞌ ho, atahori mana dea-ralaꞌ tebꞌe! Nggari hendi balok a mia matam dei, na fo mete mita no malole, fo ose hendi afu deke bibꞌia anaꞌ mia nonoom matan.
6 “Kutsal olanı köpeklere vermeyin. İncilerinizi domuzların önüne atmayın. Yoksa bunları ayaklarıyla çiğnedikten sonra dönüp sizi parçalayabilirler.”
Afiꞌ minori dala meumareꞌ soꞌal Lamatuaꞌ fee mana maꞌaꞌeꞌeiꞌ ra. Huu ara onaꞌ busa deꞌulaka dei fo heoꞌ baliꞌ rema fo ero nggi. Nggoa nara onaꞌ fafi ra. Mete ma atahori fee rante mafelit, na, ana nda taoafiꞌ sa! Huu ana nahineꞌ a tabꞌu-rorooꞌ a.”
7 “Dileyin, size verilecek; arayın, bulacaksınız; kapıyı çalın, size açılacaktır.
“Mete ma ama hule-oꞌe, na moꞌe mikindooꞌ mbali Lamatuaꞌ dei fo Ana fee. Mete ma sangga mikindooꞌ a; dei fo Ana natudꞌu dalaꞌ. Mete ma mimeli mikindooꞌ a; na dei fo Ana soi lelesu a.
8 Çünkü her dileyen alır, arayan bulur, kapı çalana açılır.
Te basa atahori mana roꞌe rakandooꞌ a mbali Lamatuaꞌ, na dei fo ara simbo. Mana sangga nakandooꞌ a dei fo hambu, Mana nameli nakandooꞌ a, na dei fo Ana soi lelesu a.
9 Hanginiz kendisinden ekmek isteyen oğluna taş verir?
Ama duꞌa sobꞌa! Mete ma hambu anaꞌ sa noꞌe roti, neꞌo aman nda fee ne fatu sa, to?
10 Ya da balık isterse yılan verir?
Do mete ma anan noꞌe uꞌu, na aman nda fee ne mengge sa!
11 Sizler kötü yürekli olduğunuz halde çocuklarınıza güzel armağanlar vermeyi biliyorsanız, göklerdeki Babanız'ın, kendisinden dileyenlere güzel armağanlar vereceği çok daha kesin değil mi?
Hei Amam mana sia sorga, memaꞌ malolen seli. De atahori fo deꞌulakaꞌ mataꞌ onaꞌ hei ia ra o, hiiꞌ a fee sudꞌiꞌ a malole neu ana mara, na, saa fai hei Amam! Dei fo Ana fee saa fo ama moꞌeꞌ a.
12 “İnsanların size nasıl davranmasını istiyorsanız, siz de onlara öyle davranın. Çünkü Kutsal Yasa'nın ve peygamberlerin söylediği budur.”
Dadꞌi saa fo nau atahori tao neu nggo, na, musi tao taꞌo naa neu e boe. Huu ia, netehuuꞌ mia basa baꞌi Musa no Lamatualain mana ola-ola nara ranori eniꞌ a lele uluꞌ a.”
13 “Dar kapıdan girin. Çünkü yıkıma götüren kapı geniş ve yol enlidir. Bu kapıdan girenler çoktur.
“Mete ma atahori sa nae sorga neu, na ana musi laoꞌ tungga lelesu makabꞌiaꞌ. Te hambu dala mudaꞌ no lelesu loaꞌ, fo atahori hetar hii tunggaꞌ a. Te besa-bꞌesa, o! Huu dalaꞌ mana onaꞌ naa nendi atahori naraka reu, fo saranggaa mia Lamatuaꞌ.
14 Oysa yaşama götüren kapı dar, yol da çetindir. Bu yolu bulanlar azdır.”
Atahori mana nae sorga neu musi tungga dala doidꞌosoꞌ ma lelesu makabꞌiaꞌ. Onaꞌ mae akaꞌ atahori hidꞌaꞌ a laoꞌ sia naa o, dala makabꞌiaꞌ onaꞌ naa nendi atahori nisiꞌ Lamatuaꞌ.”
15 “Sahte peygamberlerden sakının! Onlar size kuzu postuna bürünerek yaklaşırlar, ama özde yırtıcı kurtlardır.
“Besa-bꞌesa mo mana pepeko-lelekoꞌ mana soꞌu ao nara rae, sira Lamatuaꞌ mana ola-olan. Huu ara tao ao nara maloleꞌ onaꞌ bibꞌi lombo a. Tao-tao te sira deꞌulakaꞌ, onaꞌ busa fui mana nema naa bibꞌi lombo.
16 Onları meyvelerinden tanıyacaksınız. Dikenli bitkilerden üzüm, devedikenlerinden incir toplanabilir mi?
Taꞌo bee fo bisa mihine atahori mana peko-lelekoꞌ onaꞌ naa? Mete siaꞌ a tatao-nonoꞌi nara. Onaꞌ atahori mete boaꞌ, fo rahine boaꞌ naa huun. Boa maloleꞌ, nda kalua mia hau hu nda maloleꞌ sa.
17 Bunun gibi, her iyi ağaç iyi meyve verir, kötü ağaç ise kötü meyve verir.
Huu hau maloleꞌ nabꞌoa boa maloleꞌ boe. Te hau hu nda maloleꞌ sa nabꞌoa boa nda maloleꞌ sa boe.
18 İyi ağaç kötü meyve, kötü ağaç da iyi meyve veremez.
Nda hambu hau hu maloleꞌ fo nabꞌoaꞌ boa nda maloleꞌ sa. Ma nda hambu hau huu nda maloleꞌ sa nabꞌoa boa maloleꞌ.
19 İyi meyve vermeyen her ağaç kesilip ateşe atılır.
Hau hu mana nabꞌoa nda maloleꞌ a sa, dei fo ara rema ungga e fo nggari e ai rala neu.
20 Böylece sahte peygamberleri meyvelerinden tanıyacaksınız.
Onaꞌ naa boe neu mana ola-olaꞌ pepeko-lelekoꞌ ra. Ama mihine se mia sira tatao-nonoꞌi nara.”
21 “Bana, ‘Ya Rab, ya Rab!’ diye seslenen herkes Göklerin Egemenliği'ne girmeyecek. Ancak göklerdeki Babam'ın isteğini yerine getiren girecektir.
“Dei fo hambu atahori roꞌe Au rae, ‘Lamatuaꞌ!’ Te ara olaꞌ siaꞌ a bafa nara. Dei fo Lamatualain sia sorga timba hendi se. Huu, akaꞌ atahori mana tungga tebꞌe-tebꞌeꞌ Eni hihii-nanaun, Ana simbo nala se dadꞌi atahorin.
22 O gün birçokları bana diyecek ki, ‘Ya Rab, ya Rab! Biz senin adınla peygamberlik etmedik mi? Senin adınla cinler kovmadık mı? Senin adınla birçok mucize yapmadık mı?’
Dei fo leleꞌ fai mateteꞌen, atahori hetar rataa rae, Au ia sira Lamatuan. Ara kokoe Au rae, ‘Lamatuaꞌ, e! Hai mii dui-bꞌengga Nenori ma. Hai use-oi nitu ra mendiꞌ Naram. Ma hai tao manadadꞌiꞌ mataꞌ-mataꞌ mendiꞌ koasa Ma.’
23 O zaman ben de onlara açıkça, ‘Sizi hiç tanımadım, uzak durun benden, ey kötülük yapanlar!’ diyeceğim.”
Mae ara akaꞌ kokoe Au taꞌo naa o, dei fo Au ufadꞌe se ae, ‘Hei ia ra, seka? Au nda uhine nggi sa, huu ama nda misodꞌa tungga Lamatuaꞌ hihii-nanaun sa. Dadꞌi dinggoꞌ hela ia leo!’”
24 “İşte bu sözlerimi duyup uygulayan herkes, evini kaya üzerine kuran akıllı adama benzer.
“Atahori mana nema rena Au, fo tao tungga Au oꞌola ngga, eni onaꞌ atahori mahineꞌ, mana naririi umen sia fatu netehuuꞌ ata.
25 Yağmur yağar, seller basar, yeller eser, eve saldırır; ama ev yıkılmaz. Çünkü kaya üzerine kurulmuştur.
Dodꞌoo ma udꞌan monaeꞌ a nggangga losa oeꞌ a lala. Ma sanggu anin o nema uli-fae ume naa. Te ume naa nda foi sa, huu neneneririiꞌ sia fatu netehuuꞌ manggateeꞌ a ata.
26 Bu sözlerimi duyup da uygulamayan herkes, evini kum üzerine kuran budala adama benzer.
Atahori mana nema rena Au, te nda tao tungga oꞌola ngga sa, eni onaꞌ atahori nggoaꞌ mana naririi umen sia saraꞌaeꞌ ata.
27 Yağmur yağar, seller basar, yeller eser, evi sarsar. Ev yıkılır; yıkılışı da korkunç olur.”
Dodꞌoo ma udꞌa monaeꞌ a nggangga nema losa oe a lala. Ma sanggu anin o nema uli-fae ume a boe. Ma ume a foi hendiꞌ e losa nambalulutu.”
28 İsa konuşmasını bitirince, halk O'nun öğretişine şaşıp kaldı.
Yesus olaꞌ naꞌo naa ma, basa atahori mana rena nenorin ra titindindiiꞌ a,
29 Çünkü onlara kendi din bilginleri gibi değil, yetkili biri gibi öğretiyordu.
huu Ana nahine tebꞌe-tebꞌeꞌ nenoriꞌ naa isin. Dala nenorin, nda onaꞌ sira meser agama nara ranorin sa.
