Matta 10
1 İsa on iki öğrencisini yanına çağırıp onlara kötü ruhlar üzerinde yetki verdi. Böylece kötü ruhları kovacak, her hastalığı, her illeti iyileştireceklerdi.
Basa naa ma, Yesus noꞌe ana mana tungga nara fo rema raꞌabꞌue. Boe ma Ana fee se koasa fo reu use-oi nitu hetar ma tao raꞌahahaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ mataꞌ-mataꞌ.
2 Bu on iki elçinin adları şöyle: Birincisi Petrus adıyla bilinen Simun, onun kardeşi Andreas, Zebedi'nin oğulları Yakup ve Yuhanna, Filipus ve Bartalmay, Tomas ve vergi görevlisi Matta, Alfay oğlu Yakup ve Taday, Yurtsever Simun ve İsa'ya ihanet eden Yahuda İskariot.
Ana mana tunggan ka sanahulu ruaꞌ fo Ana denuꞌ ra nara nara, naeni: Ka esan, naran Simon (fo roꞌe na rae, ‘Petrus’) boe ma odꞌin, naran Anderias, ma, Yakobis, no odꞌin, naran Yohanis (ruꞌa se, Sabadeus ana nara)
Boe ma Filipus, no Bartolomeos. Ma Tomas, no Mateos (mana edꞌa bea). Yakobis (Alpius anan), no Tadius.
Simon (mana tungga partei Selot), boe ma Yudas Iskariot (dei fo mana seo hendi Yesus).
5 İsa Onikiler'i şu buyrukla halkın arasına gönderdi: “Öteki ulusların arasına girmeyin. Samiriyeliler'in kentlerine de uğramayın.
Basa naa ma, Yesus denu ana mana tungga atahori ka sanahulu ruaꞌ ra, Ana parenda se nae, “Au denu nggi mii sia hita atahori Yahudi nara, huu hetar mia hita atahori nara nda tungga Lamatuaꞌ dalan no matetuꞌ sa. Ara onaꞌ, bibꞌi lombo mana mopoꞌ ra. Huu naa, ama afiꞌ mii sia atahori nda Yahudi ra sa ma atahori Samaria ra.
6 Bunun yerine, İsrail halkının yitik koyunlarına gidin.
7 Gittiğiniz her yerde Göklerin Egemenliği'nin yaklaştığını duyurun.
Mii mifadꞌe hita atahori Israꞌel nara mae, ‘Fai na losa de basa atahori bisa dadꞌi Lamatualain atahorin ena.’
8 Hastaları iyileştirin, ölüleri diriltin, cüzamlıları temiz kılın, cinleri kovun. Karşılıksız aldınız, karşılıksız verin.
Mii tao miꞌihahaiꞌ atahori mamahedꞌiꞌ ra, mii tao misodꞌa baliꞌ atahori mates ra, tao miꞌihahaiꞌ atahori mamahedꞌi kusta, ma use-oi hendi nitu ra. Lamatuaꞌ pala-banggi fee nggi naen seli ena, te Ana nda noꞌe baliꞌ saa sa boe. Dadꞌi ia naa ama musi mii fo pala-banggi naeꞌ fee neu atahori laen fai, akaꞌ naa afiꞌ moꞌe baliꞌ saa-saa sia se boe.
9 Kuşağınıza altın, gümüş, ya da bakır para koymayın.
Ama laoꞌ rou-rou, e. Nda parlu mendi doiꞌ sa,
10 Yolculuk için ne torba, ne yedek mintan, ne çarık, ne de değnek alın. Çünkü işçi yiyeceğini hak eder.
lepa-ngges, bua-baꞌu seluaoꞌ, sapatu, do teteas. Huu atahori mana tao ues, nandaa hambu eni hahambun fo nasodꞌa.
11 Hangi kent ya da köye girerseniz, orada saygıdeğer birini arayın ve ayrılıncaya dek onunla kalın.
Mete ma misiꞌ kota esa, do, kamboꞌ esa, na, ama sangga atahori mana naena rala maloleꞌ mana nau simbo nggi. Fo leo sia naa, losa ama lao hela mamanaꞌ naa.
12 Onun evine girerken, evdekilere esenlik dileyin.
Mete ma misiꞌ atahori sa umen, na, olaꞌ mae, ‘Sodꞌa-moleꞌ! Lamatuaꞌ fee nggi papala-babꞌanggiꞌ.’
13 Eğer evdekiler buna layıksa, dilediğiniz esenlik üzerlerinde kalsın; layık değillerse, size geri dönsün.
Mete ma atahori sia ume a simbo nggi no maloleꞌ, ama moꞌe fo Lamatuaꞌ fee se papala-babꞌanggiꞌ. Te mete ma ara nda simbo nggi sa, na, Lamatuaꞌ o nda fee se papala-babꞌanggiꞌ sa boe. Te papala-babꞌanggiꞌ baliꞌ neti nggi.
14 Sizi kabul etmez, sözlerinizi dinlemezlerse o evden ya da kentten ayrılırken, ayaklarınızın tozunu silkin.
Mete ma atahori nda nau rena nggi sa, na, lao hela ume naa, do, kota naa, basa naa nggafur hendi afu sia ei mara, fo dadꞌi tatandaꞌ oi, ara nda nau rena saa, de, ara lemba-dꞌoi ao nara
15 Size doğrusunu söyleyeyim, yargı günü o kentin hali Sodom'la Gomora bölgesinin halinden beter olacaktır.”
Mete ma losa fai nggero-furiꞌ fo Lamatualain huku-dꞌoki atahori sia raefafoꞌ, na huku-dokiꞌ soaꞌ neu atahori nda mana nau simbo nggi sa, beran lenaꞌ huku-dokiꞌ neu Sodꞌom no Gomora fo deꞌulaka nara manaseliꞌ a. Te misinedꞌa, e! Te dei fo Ana natudꞌa huku-dokiꞌ beran seli soaꞌ neu atahori nda mana nau simbo nggi sa!”
16 “İşte, sizi koyunlar gibi kurtların arasına gönderiyorum. Yılan gibi zeki, güvercin gibi saf olun.
“Misinedꞌa, e! Te Au denu nggi ia, onaꞌ Au fee bibꞌi lombo nisiꞌ busa fui deꞌulakaꞌ a taladꞌan. Huu naa, ama musi pake dudꞌuꞌat onaꞌ mengge mahineꞌ. Boe ma rala mara musi ndoos onaꞌ mbui lunda nda mana sangga dala deulakaꞌ sa.
17 İnsanlardan sakının. Çünkü sizi mahkemelere verecek, havralarında kamçılayacaklar.
Te besa-besa, o! Dei fo atahori tao doidꞌoso nggi. Dei fo ara nore nggi misiꞌ mamana nggero dedꞌeat agama. Ma dei fo ara filo nggi sia ume hule-oꞌe nara.
18 Benden ötürü valilerin, kralların önüne çıkarılacak, böylece onlara ve uluslara tanıklık edeceksiniz.
Dei fo ara nore nggi mii mitaa sia hofernor no maneꞌ a, huu ama tungga Au. Te ama musi pake kakaꞌeꞌ naa fo mifadꞌe Hara-lii Malole ngga neu se. No taꞌo naa, atahori nda mana rahine Lamatuaꞌ sa o, hambu rena soꞌal Au boe.
19 Sizleri mahkemeye verdiklerinde, neyi nasıl söyleyeceğinizi düşünerek kaygılanmayın. Ne söyleyeceğiniz o anda size bildirilecek.
Te mete ma atahori nore rendi nggi onaꞌ naa, na, afiꞌ mimitau mae, ‘Dei fo au olaꞌ ae saa?” Do, ‘Dei fo, au utaa ae, saa?’ Sudi boe dudꞌuꞌa taꞌo naa, huu losa fain, dei fo hei Amam sia sorga nafadꞌe saa fo ama musi olaꞌ.
20 Çünkü konuşan siz değil, aracılığınızla konuşan Babanız'ın Ruhu olacak.
Leleꞌ naa, saa fo ama olaꞌ naa, nda miaꞌ a hei e sa, te Dula-dalen nafadꞌe nggi saa fo ama olaꞌ a.
21 “Kardeş kardeşi, baba çocuğunu ölüme teslim edecek. Çocuklar anne babaya başkaldırıp onları öldürtecek.
Hei mete neuꞌ ena, te dei fo sia ume sa rala, mete ma hambu atahori ramahere Au, dei fo toronoo nara sangga dalaꞌ fo fee atahori tao risa e. Ma mete ma anaꞌ sa namahere, dei fo aman tao nisa e. Mete ma amaꞌ no inaꞌ sa ramahere, dei fo ana bonggin tao nisa se.
22 Benim adımdan ötürü herkes sizden nefret edecek. Ama sonuna kadar dayanan kurtulacaktır.
Mete te, dei fo basa atahori binci nggi seli, huu ama tungga Au. Te, atahori mana naꞌatataaꞌ nakandoo losa babꞌasan, dei fo Lamatualain fee ne masoi-masodꞌaꞌ.
23 Bir kentte size zulmettikleri zaman ötekine kaçın. Size doğrusunu söyleyeyim, İnsanoğlu gelinceye dek İsrail'in bütün kentlerini dolaşmış olmayacaksınız.
Mete ma atahori tao doidꞌoso nggi sia kota esa, na, mela misiꞌ kota laen. Tebꞌe! Au ia, Atahori Matetuꞌ a. Dei fo ama nda feꞌe lao ndule basa kota Israꞌel sa, te Au baliꞌ uma ena.
24 “Öğrenci öğretmeninden, köle efendisinden üstün değildir.
Atahori ra biasa fee hadꞌa-hormat neu meser esa, lenaꞌ ana dedꞌenu nara. Ma atahori fee hadꞌa-hormat neu malangga esa, lenaꞌ ana mana tao ues nara.
25 Öğrencinin öğretmeni gibi, kölenin de efendisi gibi olması yeterlidir. İnsanlar evin efendisine Baalzevul derlerse, ev halkına neler demezler!”
Mete ma ana dedꞌenuꞌ esa nanori fo mahinen onaꞌ meser na, ana nae naa dai ena. Ma mete ma ana mana tao ues naa nanori fo mahinen onaꞌ malanggan, na, ana o nae naa dai ena boe. Dadꞌi misinedꞌa, e! Mete ma atahori roꞌe tenu umeꞌ a ena rae, ‘Ho ia, Balsebul, naeni nitu ra malanggan!’ Na, tantu ume isi nara o hambu naraꞌ nda maloleꞌ lenaꞌ sa fai.”
26 “Bu yüzden onlardan korkmayın. Çünkü örtülü olup da açığa çıkarılmayacak, gizli olup da bilinmeyecek hiçbir şey yoktur.
“Dadꞌi ama afiꞌ mimitau atahori mana labꞌan nggi. Te saa fo atahori tao raꞌafuniꞌ, dei fo basa atahori rita boe.
27 Size karanlıkta söylediklerimi, siz gün ışığında söyleyin. Kulağınıza fısıldananı, damlardan duyurun.
Saa fo Au unori neu mesaꞌ nggi, dei fo ama musi mii mifadꞌe neu basa atahori. Boe ma saa fo Au ufadꞌe neenee, dei fo ama musi mii mifadꞌe ndule basa mamanaꞌ ra.
28 Bedeni öldüren, ama canı öldüremeyenlerden korkmayın. Canı da bedeni de cehennemde mahvedebilen Tanrı'dan korkun. (Geenna g1067)
Afiꞌ mimitau atahori, te ara bisa ramateꞌ atahori, te nda bisa tao ralutu atahori ao samana nara sa. Naa de, ama musi mimitau Lamatualain, huu naꞌena koasa fo nggari atahori ao sisin no samanan nisiꞌ tasi ai mana mbila roroo nakandooꞌ a. (Geenna g1067)
29 İki serçe bir meteliğe satılmıyor mu? Ama Babanız'ın izni olmadan bunlardan bir teki bile yere düşmez.
Dadꞌi tao manggatetee rala mara. Atahori seo mbui randak sia pasar felin mbeiꞌ a. Te nda hambu esa tudꞌa fo mate sa boe, mete ma Amam mana sia sorga nda nau sa.
30 Size gelince, başınızdaki bütün saçlar bile sayılıdır.
Hei Amam sia sorga o tao mataꞌ neu nggi losa dala-dala ana dikiꞌ ra. Langga fulu mara dedesi nara o, Ana nahine ena.
31 Onun için korkmayın, siz birçok serçeden daha değerlisiniz.
De ama afiꞌ mimitau! Huu Lamatualain nilei nggi mafeliꞌ lenaꞌ basa mbui randak ra.”
32 “İnsanların önünde beni açıkça kabul eden herkesi, ben de göklerdeki Babam'ın önünde açıkça kabul edeceğim.
Basa ma Yesus olaꞌ fai nae, taꞌo ia, “Atahori mana nambarani nataa sia atahori matan sia raefafoꞌ ia nae eni nahine Au, dei fo Au o utaa sia Ama Ngga matan sia sorga ae, ‘Eni ia, Au atahori ngga.’
33 İnsanların önünde beni inkâr edeni, ben de göklerdeki Babam'ın önünde inkâr edeceğim.”
Te atahori mana nafanii Au sia atahori matan nae, eni nda nahine Au sa, dei fo Au o ufadꞌe Ama ngga sia sorga ae, ‘Au nda uhine atahori ia sa.’”
34 “Yeryüzüne barış getirmeye geldiğimi sanmayın! Barış değil, kılıç getirmeye geldim.
“Hei afiꞌ duꞌa mae, Au uma endi sodꞌa-moleꞌ sia raefafoꞌ ia. Te Au uma tao atahori esa balabꞌan no esa.
35 Çünkü ben babayla oğulun, anneyle kızın, gelinle kaynananın arasına ayrılık sokmaya geldim.
Au raefafoꞌ uma ia, tungga saa fo Lamatuaꞌ mana ola-ola nara olaꞌ memaꞌ rae, ‘Dei fo ana touꞌ labꞌan aman, ana inaꞌ labꞌan inan, ma ana feto feus labꞌan ina arin,
36 ‘İnsanın düşmanı kendi ev halkı olacak.’
Te ume isiꞌ ra esa musu no esa.’
37 Annesini ya da babasını beni sevdiğinden çok seven bana layık değildir. Oğlunu ya da kızını beni sevdiğinden çok seven bana layık değildir.
De atahori mana nae tungga Au tebꞌe-tebꞌeꞌ, musi sue Au lenaꞌ basa e; lenaꞌ ina-aman ma lenaꞌ ana nara. Te hokoꞌ na, atahori naa nda nandaa dadꞌi Au atahori ngga sa.
38 Çarmıhını yüklenip ardımdan gelmeyen bana layık değildir.
Huu atahori mana nae tungga Au, te nda nau lemba susa-sonaꞌ sa, na nda nandaa dadꞌi Au atahori ngga sa.
39 Canını kurtaran onu yitirecek. Canını benim uğruma yitiren ise onu kurtaracaktır.
Atahori mana sadꞌia mate huu ana tungga Au, dei fo ana hambu nasodꞌa nakandoo no Lamatuaꞌ. Te atahori mana nauꞌ a nasodꞌa soaꞌ neuꞌ a aon, dei fo masodꞌan, mopo hendiꞌ e neuꞌ ena!”
40 “Sizi kabul eden beni kabul etmiş olur. Beni kabul eden de beni göndereni kabul etmiş olur.
“Atahori mana simbo nggi no maloleꞌ, eni o simbo Au boe. Ma atahori mana simbo Au, ana o simbo Lamatualain mana denu Auꞌ a.
41 Bir peygamberi peygamber olduğu için kabul eden, peygambere yaraşan bir ödül alacaktır. Doğru birini doğru olduğu için kabul eden, doğru kişiye yaraşan bir ödül alacaktır.
Atahori mana simbo Lamatualain mana ola-olan, huu ana olaꞌ soꞌal Lamatuaꞌ, dei fo Lamatuaꞌ bala-bꞌae e onaꞌ Ana bala-bꞌae mana ola-olan esa. Boe ma atahori mana simbo atahori rala ndoos esa, huu atahori naa tungga tebꞌe-tebꞌeꞌ Lamatuaꞌ hihii-nanaun, dei fo Lamatuaꞌ bala-bꞌae e onaꞌ Ana bala-bꞌae atahori rala ndoos esa.
42 Bu sıradan kişilerden birine, öğrencim olduğu için bir bardak soğuk su bile veren, size doğrusunu söyleyeyim, ödülsüz kalmayacaktır.”
Atahori mana simbo ana diki anaꞌ esa huu ana tungga Au, dei fo Lamatuaꞌ bala-bꞌae e. Mae atahori fee akaꞌ oe nggalas esa o, Lamatualain nda liliiꞌ e sa.”
