Proverbios 3

1 Hijo mío, no te olvides de mi ley; y tu corazón guarde mis mandamientos:

Synu mój, nie zapominaj mego prawa, a niech twoje serce strzeże moich przykazań;

2 Porque longura de días, y años de vida, y paz te aumentarán.

Bo przyniosą ci długie dni i lata życia oraz pokoju.

3 Misericordia, y verdad no te desamparen: átalas a tu cuello, escríbelas en la tabla de tu corazón;

Niech cię nie opuszczają miłosierdzie i prawda, przywiąż je do swojej szyi, wypisz je na tablicy swojego serca.

4 Y hallarás gracia y buena opinión en los ojos de Dios, y de los hombres.

Wtedy znajdziesz łaskę i uznanie w oczach Boga i ludzi.

5 Fíate de Jehová de todo tu corazón; y no estribes en tu prudencia.

Ufaj PANU z całego swego serca i nie polegaj na swoim rozumie.

6 Reconócele en todos tus caminos; y él enderezará tus veredas.

Zważaj na niego we wszystkich swoich drogach, a on będzie prostować twoje ścieżki.

7 No seas sabio en tu opinión: teme a Jehová, y apártate del mal:

Nie bądź mądrym we własnych oczach, [ale] bój się PANA i odstąp od zła.

8 Porque será medicina a tu ombligo, y tuétano a tus huesos.

[To] da twemu ciału zdrowie i pokrzepienie twoim kościom.

9 Honra a Jehová de tu sustancia; y de las primicias de todos tus frutos:

Czcij PANA swoim majątkiem i pierwocinami wszystkich twoich dochodów.

10 Y serán llenos tus alfolíes de hartura; y tus lagares reventarán de mosto.

A twoje spichrze będą napełnione dostatkiem i twoje prasy będą przelewać się od nowego wina.

11 No deseches, hijo mío, el castigo de Jehová: ni te fatigues de su corrección:

Synu mój, nie gardź karceniem PANA i nie zniechęcaj się jego upomnieniem.

12 Porque Jehová al que ama, y quiere, como el padre al hijo, a ese castiga.

Bo kogo PAN miłuje, tego karze, jak ojciec syna, [którego] kocha.

13 Bienaventurado el hombre que halló la sabiduría; y que saca a luz la inteligencia.

Błogosławiony człowiek, który znajduje mądrość, i człowiek, który nabiera rozumu;

14 Porque su mercadería es mejor que la mercadería de la plata; y sus frutos, más que el oro fino.

Gdyż jego nabycie jest lepsze niż nabycie srebra, jego zdobycie [bardziej pożyteczne] niż złoto.

15 Más preciosa es que las piedras preciosas; y todo lo que puedes desear, no se puede comparar a ella.

Jest droższa nad perły i żadna rzecz, której pragniesz, nie dorówna jej.

16 Longura de días trae en su mano derecha: en su izquierda, riquezas y honra.

Długie dni są w jej prawej ręce, a w lewej bogactwa i chwała.

17 Sus caminos son caminos deleitosos; y todas sus veredas, paz.

Jej drogi są drogami rozkoszy i wszystkie jej ścieżki spokojne.

18 Esta es el árbol de vida a los que asen de ella; y los que la sustentan, son bienaventurados.

Jest drzewem życia dla tych, którzy się jej chwycą; a ci, którzy się jej trzymają, są błogosławieni.

19 Jehová con sabiduría fundó la tierra: afirmó los cielos con inteligencia.

PAN ugruntował ziemię mądrością, a niebiosa umocnił rozumem.

20 Con su ciencia se partieron los abismos; y los cielos destilan el rocío.

Dzięki jego wiedzy rozstąpiły się głębiny, a obłoki spuszczają rosę.

21 Hijo mío, no se aparten estas cosas de tus ojos: guarda la ley, y el consejo;

Synu mój, niech [one] ci [z] oczu nie schodzą; strzeż prawdziwej mądrości i roztropności;

22 Y serán vida a tu alma, y gracia a tu cuello.

A będą życiem twojej duszy i ozdobą twojej szyi.

23 Entonces caminarás por tu camino confiadamente; y tu pie no tropezará.

Wtedy będziesz bezpiecznie chodził swoją drogą, a noga twoja się nie potknie.

24 Cuando te acostares, no habrás temor; y acostarte has, y tu sueño será suave.

Gdy się położysz, nie będziesz się lękał; a gdy zaśniesz, twój sen będzie przyjemny.

25 No habrás temor del pavor repentino, ni de la ruina de los impíos, cuando viniere.

Nie lękaj się nagłego strachu ani spustoszenia niegodziwych, gdy przyjdzie.

26 Porque Jehová será tu confianza; y el guardará tu pie, porque no seas tomado.

PAN bowiem będzie twoją ufnością i twojej nogi będzie strzegł od sideł.

27 No detengas el bien de sus dueños, cuando tuvieres poder para hacerlo.

Nie wzbraniaj się dobrze czynić potrzebującemu, gdy stać cię na to, aby [dobrze] czynić.

28 No digas a tu prójimo: Vé, y vuelve, y mañana te daré, cuando tienes contigo.

Nie mów bliźniemu: Idź i przyjdź znowu, dam ci jutro, gdy masz to u siebie.

29 No pienses mal contra tu prójimo, estando él confiado de ti.

Nie knuj zła przeciwko swemu bliźniemu, gdy spokojnie mieszka obok ciebie.

30 No pleitées con alguno sin razón, si él no te ha malgalardonado.

Nie spieraj się z człowiekiem bez przyczyny, jeśli ci nic złego nie wyrządził.

31 No tengas envidia al hombre injusto: ni escojas alguno de sus caminos:

Nie zazdrość ciemięzcy i nie wybieraj żadnej z jego dróg.

32 Porque el perverso es abominado de Jehová; y con los rectos es su secreto.

Przewrotny bowiem budzi w PANU odrazę, ale jego tajemnica [jest] z prawymi.

33 Maldición de Jehová está en la casa del impío; mas a la morada de los justos bendecirá.

Przekleństwo PANA [jest] w domu niegodziwego, lecz [PAN] błogosławi mieszkanie sprawiedliwych.

34 Ciertamente él escarnecerá a los escarnecedores; y a los humildes dará gracia.

On szydzi z szyderców, ale daje łaskę pokornym.

35 Los sabios heredarán la honra; y los insensatos sostendrán deshonra.

Mądrzy odziedziczą chwałę, a głupi poniosą hańbę.