Proverbios 3

1 Hijo mío, no te olvides de mi ley; y tu corazón guarde mis mandamientos:

پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن.

2 Porque longura de días, y años de vida, y paz te aumentarán.

3 Misericordia, y verdad no te desamparen: átalas a tu cuello, escríbelas en la tabla de tu corazón;

محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس،

4 Y hallarás gracia y buena opinión en los ojos de Dios, y de los hombres.

اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان.

5 Fíate de Jehová de todo tu corazón; y no estribes en tu prudencia.

با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما.

6 Reconócele en todos tus caminos; y él enderezará tus veredas.

در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت.

7 No seas sabio en tu opinión: teme a Jehová, y apártate del mal:

به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن،

8 Porque será medicina a tu ombligo, y tuétano a tus huesos.

و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید.

9 Honra a Jehová de tu sustancia; y de las primicias de todos tus frutos:

از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن.

10 Y serán llenos tus alfolíes de hartura; y tus lagares reventarán de mosto.

آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید.

11 No deseches, hijo mío, el castigo de Jehová: ni te fatigues de su corrección:

پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو.

12 Porque Jehová al que ama, y quiere, como el padre al hijo, a ese castiga.

زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند.

13 Bienaventurado el hombre que halló la sabiduría; y que saca a luz la inteligencia.

خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛

14 Porque su mercadería es mejor que la mercadería de la plata; y sus frutos, más que el oro fino.

زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است!

15 Más preciosa es que las piedras preciosas; y todo lo que puedes desear, no se puede comparar a ella.

ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد.

16 Longura de días trae en su mano derecha: en su izquierda, riquezas y honra.

حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد.

17 Sus caminos son caminos deleitosos; y todas sus veredas, paz.

حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند.

18 Esta es el árbol de vida a los que asen de ella; y los que la sustentan, son bienaventurados.

خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است.

19 Jehová con sabiduría fundó la tierra: afirmó los cielos con inteligencia.

خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود.

20 Con su ciencia se partieron los abismos; y los cielos destilan el rocío.

به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید.

21 Hijo mío, no se aparten estas cosas de tus ojos: guarda la ley, y el consejo;

پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛

22 Y serán vida a tu alma, y gracia a tu cuello.

زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید،

23 Entonces caminarás por tu camino confiadamente; y tu pie no tropezará.

و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛

24 Cuando te acostares, no habrás temor; y acostarte has, y tu sueño será suave.

با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛

25 No habrás temor del pavor repentino, ni de la ruina de los impíos, cuando viniere.

از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید،

26 Porque Jehová será tu confianza; y el guardará tu pie, porque no seas tomado.

زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی.

27 No detengas el bien de sus dueños, cuando tuvieres poder para hacerlo.

اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار.

28 No digas a tu prójimo: Vé, y vuelve, y mañana te daré, cuando tienes contigo.

هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی.

29 No pienses mal contra tu prójimo, estando él confiado de ti.

علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن.

30 No pleitées con alguno sin razón, si él no te ha malgalardonado.

با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن.

31 No tengas envidia al hombre injusto: ni escojas alguno de sus caminos:

به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما،

32 Porque el perverso es abominado de Jehová; y con los rectos es su secreto.

زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند.

33 Maldición de Jehová está en la casa del impío; mas a la morada de los justos bendecirá.

لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد.

34 Ciertamente él escarnecerá a los escarnecedores; y a los humildes dará gracia.

خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد.

35 Los sabios heredarán la honra; y los insensatos sostendrán deshonra.

دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد.