< Lucas 19 >

1 Eles entraram em Jericó e estavam atravessando a cidade.
O Isus dijas ando Jerihon. Dok naćhelas kroz o gav,
2 Havia [ali ]um homem chamado Zaqueu. Ele era chefe dos cobradores de impostos, e era rico.
angle leste avilo o manuš savo akhardolas Zakej. Vo sas glavno cariniko thaj sas zurale barvalo.
3 Ele tentou ver Jesus, mas ele era baixo e tinha uma grande multidão de pessoas [perto de Jesus]. Por isso ele não podia vê-lo.
Probilas te dićhel e Isuse, ali sas zurale cikno manuš thaj naštik dikhlas les katar o but o them savo sas oko leste.
4 Então ele correu diante de Jesus [na mesma estrada ]onde Jesus estava andando. Ele subiu em uma figueira para ver Jesus.
Vo zato prastaja anglal, thaj lijape opre pe smokva paše savi o Isus trubujas te naćhel te šaj dićhel les.
5 Quando Jesus chegou ali, ele olhou para cima e disse a ele, “Zaqueu, desça rápido, porque [Deus quer ]que eu vá [com você ]para sua casa para ficar ali [hoje à noite]!”
Kana o Isus areslo pe godova than, dikhlas opre thaj phendas lešće: “Zakej, brzo fulji tele! Ađes trubul te avav gosto ande ćiro ćher.”
6 Aí ele desceu logo. [Ele levou Jesus à sua casa ]e o recebeu com alegria.
O Zakej brzo fuljisto tele katar e smokva thaj pherdo bah ugostisarda les ande piro ćher.
7 Aqueles [que viram Jesus ir até ali ]se queixaram dizendo, “Ele já entrou [em uma casa ]para ser hóspede de um homem que é pecador!”
A sa save godova dikhline počnisardine te mrmljan: “Đelo ando ćher e bezehalesko!”
8 Então Zaqueu levantou-se/pôs-se em pé enquanto eles estavam comendo e disse ao Senhor [Jesus], “Senhor, quero que o senhor saiba que vou dar a metade dos meus bens aos pobres. Também, quanto às pessoas que tenho enganado, vou devolver a elas quatro vezes mais a quantia que [recebi delas ao enganá-las].
A o Zakej ačhilo thaj phendas e Gospodešće: “Gospode ake, opaš mungro barvalipe dava e čorenđe! Thaj ako varekas hohadem, boldav štar drom majbut.”
9 Jesus disse a ele, “Hoje [Deus ]tem salvado/perdoado [você e todos os demais em ]esta casa, porque você também [tem mostrado que confia em Deus assim como fez ]o seu antepassado Abraão.
Pe godova o Isus phendas lešće: “Ađes ande akava ćher avilo o spasenje kaj si vi akava manuš e Avraamesko čhavo!
10 Lembre-se disso: [eu], que desci do céu, vim para procurar e salvar [pessoas como você ]que tem [se desviado de Deus, assim como um pastor procura as ovelhas ]perdidas.
Me o Čhavo e Manušesko avilem te rodav thaj te spasiv okova so si hasardo!”
11 Eles estavam se aproximando de Jerusalém, e aqueles [que andavam com Jesus ]e que o ouviram dizer essas coisas pensavam que [quando ele chegasse a Jerusalém ]ele ia se tornar o rei deles.
O but o them sa godova ašunelas, a o Isus phendas lenđe još jek usporedba zato kaj sas o Isus paše pašo Jerusalim thaj gndinas kaj odma pojavilape e Devlesko carstvo.
12 [Então ]ele contou a eles esta parábola: “Um príncipe se aprontou para ir a um país distante para que [o imperador ]o fizesse rei. [Ele pretendia ]voltar mais tarde.
Thaj phendas: “Sas varesavo ugledno manuš savo trubuja te otputuil ande dur phuv te okote okrunin les sago caros, a askal te boldelpe.
13 [Antes de sair], ele chamou dez dos seus servos. Ele deu a cada um deles uma moeda que valia três meses de salário. Ele disse a eles, Façam comércio com estas até que eu volte! [Então ele saiu].
Zato akhardas pire deš slugonen, dija len svakones po opaš kila rup so sas štar čhonenđi poćin thaj phendas lenđe: ‘Trguin akale rupesa dok či boldav man.’
14 Mas [muitos dos ]seus compatriotas o odiavam. Por isso eles enviaram uns mensageiros atrás dele para dizer [ao imperador], Nós não queremos que este homem seja nosso rei!
A e manuša andar lešći phuv mrzanas les thaj bičhaldine pale leste e poslaniko te phenen e majbare carošće: ‘Či kamas te akava caruisarel pe amende.’
15 Mas [o imperador ]o fez rei. [Mais tarde ]o [novo rei ]voltou. Aí ele [deu uma ordem que alguém ]chamasse os servos a quem ele tinha dado as moedas. Ele queria saber quanto eles tinham ganhado ao negociar com suas moedas.
Kana vo primisarda piro carstvo thaj boldape palpale, naredisarda te anen lešće okolen slugen savenđe dijas o rup te ašunel kozom zaradisardine.
16 O primeiro homem veio [a ele ]e disse, Senhor, com sua moeda eu ganhei mais dez [moedas]!
O prvo sluga avilo thaj phendas: ‘Gospodarina, o iznos savo dijan man ćerdem te avel deš drom majbut.’
17 Ele disse a esse homem, Você é um bom servo! Você tem feito muito bem! Porque você [manejou ]fielmente uma quantia pequena [de dinheiro, vou lhe dar ]a autoridade [para governar ]dez cidades.
Phendas lešće: ‘But lačhe! Lačho san sluga, zato kaj sanas verno ande cikno, dava tut te vladis pe deš gava!’
18 Aí o segundo servo veio a ele e disse, Senhor, com sua moeda eu tenho ganhado mais cinco [moedas]!
Aver sluga avilo thaj phendas: ‘Gospodarina o iznos savo dijan man ćerdem te avel pandž drom majbut.’
19 Ele disse àquele servo, [Vou dar a você a autoridade para governar ]cinco cidades.
Phenda lešće: ‘Lačhe! Vladi pe pandž gava!’
20 Então chegou outro servo. Ele disse, Senhor, aqui está a sua moeda. Eu a embrulhei em um pano e guardei, [para que nada acontecesse a ela].
A o trito sluga avilo bi zaradako thaj phendas: ‘Gospodarina, ale tuće ćiro rup, savo dijan man. Arakhavas les garado ando dikhloro.
21 Fiz isso [porque ]estava com medo [do que o senhor faria comigo se o negócio falhasse]. Eu [sabia que ]o senhor era um homem que não faz coisas tolas com seu dinheiro. O senhor [até ]tira [dos outros dinheiro ]que realmente não [pertence ao senhor, assim como ]um lavrador que colhe trigo [da roça de outro].
Daravas tutar kaj san strogo manuš. Les so či uložisardan, thaj žanjis so či sadisardan.’
22 Ele disse àquele servo, Que servo mau! Vou condená-lo pelas mesmas palavras que [acaba de falar]! Pois você sabia/será que você não sabia que eu não faço coisas tolas/estúpidas com meu dinheiro. [Você disse ]que eu [até] tiro [dos outros dinheiro ]que realmente não [me pertence], como um fazendeiro que colhe trigo [da roça de outro].
Phendas lešće: ‘Pe ćire alava aveja osudime, bilačho slugona! Džanglan kaj sem strogo manuš, kaj lav so či uložisardem thaj kaj ćidav kaj či sadisardem?
23 Então, você devia [pelo menos ]ter dado/por que foi que você não deu meu dinheiro ao banco? Então ao voltar poderia ter recolhido aquela quantia mais os juros!
Sostar askal či uložisardan mungre love ande banka? Gajda barem dobisardemas e kamatenca.’
24 Então [o rei ]disse àqueles que estavam ali perto, Tirem a moeda dele e dê [ao servo ]que tem dez moedas!
Pe godova o caro phendas kolenđe save sas kote ćidine: ‘Len lestar o rup thaj den okolešće saves si deš.’
25 Eles protestaram, Senhor, ele já tem dez [moedas]!
Phendine lešće: ‘Ali gospodarina, pa les već si deš kile rup!’
26 [Mas o rei disse], Digo isto a vocês: a todos os que usam bem o que já receberam, [eu ]vou dar mais. Mas daqueles que não usam bem o que já receberam, vou tirar até mesmo o que ainda têm.
O caro phenda lenđe: ‘Phenav tumenđe: Okoles kas si, delape lešće još majbut, a okoles save naj, lelape lestar vi okova cara so siles.
27 Ora, [quanto a ]esses inimigos meus que não queriam que eu governasse sobre eles, tragam eles para cá e executem/matem enquanto estou olhando!
A mungre dušmajen okolen save či kamline man te me avav caro, anen len akaring thaj mudaren len angle mande.’”
28 Depois de [Jesus ]dizer essas coisas, [continuou na estrada ]para Jerusalém, indo diante dos seus discípulos.
Nakon so phendas lenđe godova, o Isus teljarda majdur karingal o Jerusalim.
29 Quando chegaram perto das [aldeias de ]Betfagé e Betânia, perto do monte que se chama o monte das oliveiras,
Kana avilo paše džike gava e Vitfaga thaj e Vitanija save sas pe Maslinsko gora, bičhalda anglal pire duj učenikonen
30 ele disse a dois dos seus discípulos, “Vão à aldeia na nossa frente. Quando vocês dois entrarem [na aldeia], vão ver um animal novo que ninguém ainda montou. Desamarrem-no e tragam-no para mim.
thaj phendas lenđe: “Džan ando gav savo si angle tumende. Čim den ande leste, araćhena phangle terne magarco saves još khonik či jašisarda. Putren les thaj anen les.
31 Se alguém perguntar a vocês, Por que vocês o estão desamarrando?, digam a ele, O Senhor precisa dele.
Ako vareko phučel tumen: ‘Sostar putren e magare?’ Gajda phenen: ‘Trubun e Gospodešće’, thaj odma mućena len.”
32 [Então ]os [dois ]que ele mandou foram [à aldeia ]e acharam o [animal ]assim como ele lhes tinha dito.
Von đele thaj arakhline e magarco sago kaj o Isus phenda lenđe
33 Enquanto eles o desamarravam, os donos do animal disseram aos dois, “Por que é que vocês estão desamarrando esse animal novo?”
Thaj dok e učenikurja putrenas e magare, e magaresko gospodari phendas lenđe: “Sostar putren e magare?”
34 Eles responderam, “O Senhor precisa dele.” [Aí os donos disseram que eles podiam levá-lo].
A von phendine: “Trubul e Gospodešće.”
35 Os [dois discípulos ]levaram o animal a Jesus. Colocaram suas capas em cima do animal [como sela ]e ajudaram Jesus a montar nele.
Andine e magare ko Isus thaj čhutine pire haljine po magarco thaj o Isus bešlo pe leste.
36 Aí enquanto ele andava montado, [outras pessoas ]espalharam suas capas na estrada [para honrá-lo].
Thaj dok O Isus gajda džalas po magarco, e manuša buljarenas pire ogrtačurja po drom angle leste te sikaven lešće čast.
37 Quando chegaram perto [de Jerusalém], na estrada que desce do monte das oliveiras, toda a multidão dos discípulos começou a alegrar-se e louvar a Deus em voz bem alta por todos os milagres que eles tinham visto [Jesus fazer].
A kana već avilo paše te fuljel katar e Maslinsko gora, e but e manuša save džanas pale leste počnisardine pe sa o glaso te zahvalin e Devlešće pale sa e čudurja save dikhline.
38 Eles estavam dizendo, “[Deus ]tem abençoado o nosso rei que vem para representar [MTY] o Senhor! Que haja paz [entre Deus ]no céu [e nós o povo dele]! Que todos louvem a Deus!”
Phenenas: “Blagoslovime o Caro, savo avel ando alav e Gospodesko! Miro po nebo thaj slava e Devlešće ande visine!”
39 Alguns dos fariseus que faziam parte da multidão disseram a ele, “Mestre, repreenda seus discípulos [por dizerem coisas deste tipo]!”
Pe godova varesave fariseja save sas maškar o them phenenas e Isusešće: “Sikamneja, phen ćire učenikonenđe te na phenen godova.”
40 Mas Jesus respondeu, “Digo isto a vocês: se estas pessoas ficassem caladas, até as pedras iriam gritar [para me louvar]!”
O Isus phendas: “Phenav tumenđe, ako von ačhen, e bara slavina!”
41 Quando [Jesus ]chegou perto de Jerusalém e viu a cidade, ele chorou [sobre o povo dela].
Kana o Isus avilo paše džiko Jerusalim thaj dikhla o gav, o Isus rujas pale manuša andar leste.
42 Ele disse, “[Meus discípulos sabem o que precisam fazer ]para ter paz com Deus; como eu queria que hoje mesmo [o resto de ]vocês entendessem isso. Mas agora vocês são incapazes de entender.
Thaj phendas: “Sar volisardemas te ađes arakhlinesas o drom e mirosko! Ali akana si kasno, thaj o miro si garado tumendar.
43 Quero que vocês saibam isto: logo [seus inimigos ]chegarão e montarão uma rampa de ataque ao redor da sua [cidade]. Vão rodear [a cidade ]e [apertá-la ]de todos os lados.
Avena e đesa kana o dušmano zauzmila ćire zidurja, okolina tut thaj ćićidena tu katar sa e riga.
44 Vão [quebrar ]os muros [e ]destruir tudo. Vão esmagar vocês e seu povo/seus filhos. [Quando terminarem de destruir tudo, ]não vai haver nem uma pedra em cima de outra. [Tudo isso vai acontecer ]porque vocês não reconheceram o tempo quando Deus mandou o [Messias ]dele para [salvar ]vocês.
O Jerusalime, sravnina tut e phuvjasa thaj vi ćire čhavren ande tute. Či ačhela tutar ni bar pe bareste kaj či pindžardan e vrjama kana o Del avilo te spasil tut.”
45 [Jesus ]entrou em [Jerusalém e foi à área ]do templo e começou a expulsar as pessoas que estavam vendendo [coisas ali].
Kana o Isus dijas ando Hramo, počnisarda te tradel andar leste e trgovcen.
46 Ele disse a eles, “[Um profeta ]escreveu nas Escrituras [que Deus disse], Meu templo vai ser um lugar onde as pessoas oram; mas vocês a tornaram [em algo semelhante ]a uma cova onde [se escondem ]os ladrões!”
Thaj phenda lenđe: “Ando Sveto lil ramol: ‘Mungro Hramo trubul te avel o ćher pale molitva’, a tumen pretvorisardine les ande razbojničko pećina!”
47 Todos os dias [daquela semana, Jesus ]estava ensinando as pessoas na [área ]do templo. Os principais sacerdotes, os homens que ensinavam as leis [judaicas], e [outros ]líderes [dos judeus ]tentaram achar um meio de matá-lo.
Pale godova o Isus svako đes sikavelas ando Hramo, a e šorvale rašaja thaj e sikavne e Mojsiješće zakonestar zajedno e gavešće šorvalenca gndinas sar te mudaren les,
48 Mas não acharam nenhum meio de fazer isso, porque todas as pessoas ali o ouviram com grande interesse [e os teriam resistido se eles tivessem tentado fazer qualquer coisa para ferir Jesus.]
ali či arakhline o način sar te ćeren godova kaj o them pažljivo čholas kan ke lesko sikavipe.

< Lucas 19 >