Provérbios 1
1 Provérbios de Salomão, filho de Davi, rei de Israel.
| امثال سلیمان، پادشاه اسرائیل، که پسر داوود بود: |
2 Para conhecer a sabedoria e a instrução; para entender as palavras da prudência;
| این امثال به شما کمک خواهند کرد تا حکمت و ادب بیاموزید و بتوانید سخنان پرمغز را درک کنید. |
3 Para obter a instrução do entendimento; justiça, juízo e equidades;
| آنها به شما یاد خواهند داد چگونه رفتار عاقلانه داشته باشید و با صداقت و عدالت و انصاف عمل کنید. |
4 Para dar inteligência aos simples, conhecimento e bom senso aos jovens.
| این امثال به جاهلان حکمت می‌بخشند و به جوانان فهم و بصیرت. |
5 O sábio ouvirá, e crescerá em conhecimento; o bom entendedor obterá sábios conselhos.
| با شنیدن و درک این امثال، حتی دانایان داناتر می‌شوند و دانشمندان چاره اندیشی کسب می‌کنند تا بتوانند معانی گفتار پیچیدهٔ حکیمان را بفهمند. |
6 Para entender provérbios e [sua] interpretação; as palavras dos sábios, e seus enigmas.
7 O temor ao SENHOR [é] o principio do conhecimento; os tolos desprezam a sabedoria e a instrução.
| ترس خداوند سرآغاز دانش است. کسی که حکمت و ادب را خوار می‌شمارد، جاهل است. |
8 Filho meu, ouve a instrução de teu pai; e não abandones a doutrina de tua mãe.
| ای جوان، نصیحت پدرت را بشنو و از تعلیم مادرت رویگردان نشو، |
9 Porque [serão] um ornamento gracioso para tua cabeça; e colares para teu pescoço.
| زیرا سخنان ایشان مانند تاج و جواهر، سیرت تو را زیبا خواهند ساخت. |
10 Filho meu, se os pecadores tentarem te convencer, não te deixes influenciar.
| وقتی گناهکاران تو را وسوسه می‌کنند، تسلیم نشو. |
11 Se disserem: Vem conosco, vamos espiar [derramamento] de sangue; preparemos uma emboscada ao inocente sem razão.
| اگر آنها به تو بگویند: «بیا در کمین مردم بنشینیم و آنها را بکشیم |
| و مانند قبر، آنها را ببلعیم و از هستی ساقط کنیم؛ (Sheol h7585) |
13 Acharemos toda espécie de coisas valiosas, encheremos nossas casas de despojos.
| از این راه ما اشیاء قیمتی فراوان به چنگ خواهیم آورد و خانه‌های خود را از این غنایم پر خواهیم ساخت؛ |
14 Lança tua sorte entre nós, compartilharemos todos de uma [só] bolsa.
| هر چه به دست بیاوریم به تساوی بین خود تقسیم خواهیم کرد؛ پس بیا و با ما همدست شو!» |
15 Filho meu, não sigas teu caminho com eles; desvia teu pé [para longe] de onde eles passarem;
| پسرم تو با آنها نرو و خود را از چنین افرادی دور نگه دار؛ |
16 Porque os pés deles correm para o mal, e se apressam para derramar sangue.
| زیرا آنها همیشه در پی گناه و قتل هستند. |
17 Certamente [é] inútil se estender a rede diante da vista de todas as aves;
| یک پرنده وقتی می‌بیند برایش دام گذاشته‌اند، از آن دوری می‌کند. |
18 Porém estes estão esperando [o derramamento] de seu [próprio] sangue; e preparam emboscada para suas [próprias] almas.
| ولی این افراد چنین نیستند. آنها خودشان را به دام می‌اندازند و با دست خود گور خود را می‌کنند. |
19 Assim [são] os caminhos de todo aquele que tem ganância pelo lucro desonesto; ela tomará a alma daqueles que a tem.
| این است سرنوشت تمام کسانی که در پی سود نامشروع هستند. چنین اشخاص خود را نابود می‌کنند. |
20 A sabedoria grita pelas ruas; nas praças ela levanta sua voz.
| حکمت در کوچه‌ها ندا می‌دهد. |
21 Ela clama nas encruzilhadas, onde [passam] muita gente; às entradas das portas, nas cidades ela diz suas mensagens:
| مردم را که در سر چهارراه‌ها و نزد دروازهٔ شهر جمع شده‌اند صدا کرده، می‌گوید: |
22 Até quando, ó tolos, amareis a tolice? E vós zombadores, desejareis a zombaria? E [vós] loucos, odiareis o conhecimento?
| «ای نادانان! تا کی می‌خواهید نادان بمانید؟ تا کی می‌خواهید دانایی را مسخره کنید و از آن متنفر باشید؟ |
23 Convertei-vos à minha repreensão; eis que vos derramarei meu espírito, [e] vos farei saber minhas palavras.
| بیایید و مشورت مرا بپذیرید، و من روح خود را بر شما نازل خواهم کرد و شما را دانا خواهم ساخت. |
24 [Mas] porque eu clamei, e recusastes; estendi minha mão, e não houve quem desse atenção,
| «بارها شما را صدا کردم ولی توجه نکردید، التماس نمودم اما اعتنا ننمودید. |
25 E rejeitastes todo o meu conselho, e não quisestes minha repreensão,
| شما نصیحت و نکوهش مرا نپذیرفتید. |
26 Também eu rirei em vosso sofrimento, [e] zombarei, quando vier vosso medo.
| من نیز به مصیبت شما خواهم خندید، و هنگامی که بلا دامنگیرتان شود شما را مسخره خواهم کرد، |
27 Quando vier vosso temor como tempestade, e a causa de vosso sofrimento como ventania, quando vier sobre vós a opressão e a angústia,
| آری، وقتی بلا مانند طوفان شما را فرا گیرد و مصیبت مثل گردباد شما را احاطه کند، و سختی و بدبختی شما را از پای درآورد. |
28 Então clamarão a mim; porém eu não responderei; de madrugada me buscarão, porém não me acharão.
| «هنگامی که آنها فریاد برآورند، به دادشان نخواهم رسید، و اگرچه با اشتیاق به دنبالم بگردند، مرا نخواهند یافت؛ |
29 Porque odiaram o conhecimento; e escolheram não temer ao SENHOR.
| زیرا از دانایی متنفر بوده‌اند و از خداوند اطاعت نکرده‌اند. |
30 Não concordaram com meu conselho, [e] desprezaram toda a minha repreensão.
| نصیحت مرا گوش نگرفته‌اند و نکوهش مرا نپذیرفته‌اند. |
31 Por isso comerão do fruto do seu [próprio] caminho, e se fartarão de seus [próprios] conselhos.
| بنابراین ثمرهٔ راهی را که در پیش گرفته‌اند خواهند دید. |
32 Pois o desvio dos tolos os matará, e a confiança dos loucos os destruirá.
| زیرا سرکشی احمقان، ایشان را خواهد کشت و بی‌خیالی نادانان آنها را از پای در خواهد آورد. |
33 Porém aquele que me ouvir habitará em segurança, e estará tranquilo do temor do mal.
| ولی همهٔ کسانی که به من گوش دهند، از هیچ بلایی نخواهند ترسید و در امنیت زندگی خواهند کرد.» |
