Provérbios 3

1 Filho meu, não te esqueças de minha lei; e que teu coração guarde meus mandamentos.

Mia filo! ne forgesu mian instruon, Kaj via koro konservu miajn ordonojn.

2 Porque te acrescentarão extensão de dias, e anos de vida e paz.

Ĉar ili akirigos al vi longan vivon, Jarojn de vivo kaj paco.

3 Que a bondade e a fidelidade não te desamparem; amarra-as junto ao teu pescoço; escreve-as na tábua de teu coração.

Favoro kaj vero vin ne forlasu; Alligu ilin al via kolo, Skribu ilin sur la tabeloj de via koro.

4 Então tu acharás graça e bom entendimento, aos olhos de Deus e dos homens.

Kaj vi trovos favoron kaj bonan opinion Ĉe Dio kaj homoj.

5 Confia no SENHOR com todo o teu coração; e não te apoies em teu [próprio] entendimento.

Fidu la Eternulon per via tuta koro, Kaj ne fidu vian prudenton.

6 Dá reconhecimento a ele em todas os teus caminhos; e ele endireitará tuas veredas.

Konsciu Lin en ĉiuj viaj vojoj, Kaj Li ĝustigos vian iradon.

7 Não sejas sábio aos teus [próprios] olhos; teme ao SENHOR, e afasta-te do mal.

Ne opiniu vin saĝa; Timu la Eternulon, kaj deturnu vin de malbono.

8 Isto será remédio para teu corpo, e alívio para teus ossos.

Ĉi tio estos saniga por via korpo, Kaj bona nutro por viaj ostoj.

9 Honra ao SENHOR com teus bens, e com a primeira parte de toda a tua renda.

Faru honoron al la Eternulo el via havo Kaj el la unuavenaĵo de ĉiuj viaj rikoltoj:

10 E teus celeiros se encherão de fartura, e tuas prensas de uvas transbordarão de vinho novo.

Tiam viaj grenejoj tute pleniĝos, Kaj viaj vinpremejoj superbordigos moston.

11 Filho meu, não rejeites a correção do SENHOR, nem te desagrades de sua repreensão;

La instruon de la Eternulo, ho mia filo, ne malŝatu; Kaj ne deturnu vin, kiam Li faras al vi punon;

12 Porque o SENHOR repreende a quem ele ama, assim como o pai ao filho, [a quem] ele quer bem.

Ĉar kiun la Eternulo amas, tiun Li punkorektas, Kiel patro la filon, en kiu li havas plezuron.

13 Bem-aventurado o homem que encontra sabedoria, e o homem que ganha conhecimento.

Feliĉa estas la homo, kiu trovis saĝon, Kaj la homo, kiu akiris prudenton;

14 Porque seu produto é melhor que o produto da prata; e seu valor, mais do que o do ouro fino.

Ĉar estas pli bone ĝin aĉeti, ol aĉeti arĝenton, Kaj ĝia rikoltaĵo estas pli bona, ol pura oro.

15 Ela é mais preciosa do que rubis; e tudo o que podes desejar não se pode comparar a ela.

Ĝi estas pli kara, ol juveloj; Kaj nenio, kion vi povus deziri, povas esti komparata kun ĝi.

16 Extensão de dias [há] em sua mão direita; em sua esquerda riquezas e honra.

Longa vivo estas en ĝia dekstra mano; Riĉo kaj gloro estas en ĝia maldekstra mano.

17 Seus caminhos são caminhos agradáveis; e todas as suas veredas são paz.

Ĝiaj vojoj estas vojoj agrablaj, Kaj ĉiuj ĝiaj vojetoj estas paco.

18 Ela é uma árvore de vida para os que dela pegam; e bem-aventurados são todos os que a retêm.

Ĝi estas arbo de vivo por tiuj, kiuj ĝin ekkaptis; Kaj feliĉaj estas tiuj, kiuj ĝin posedas.

19 O SENHOR com sabedoria fundou a terra; ele preparou os céus com a inteligência.

La Eternulo per saĝo fondis la teron; Per prudento Li aranĝis la ĉielon.

20 Com seu conhecimento se fenderam os abismos, e as nuvens gotejam orvalho.

Per Lia ĉionsciado disiĝis abismoj; Kaj la nuboj elverŝas roson.

21 Filho meu, que [estes] não se afastem de teus olhos; guarda a sabedoria e o bom-senso.

Mia filo! ili ne foriru de viaj okuloj; Konservu klarecon de la kapo kaj prudenton:

22 Porque serão vida para tua alma, e graça para teu pescoço.

Ili estos vivo por via animo, Kaj ornamo por via kolo.

23 Então andarás por teu caminho em segurança; e com teus pés não tropeçarás.

Tiam vi iros sendanĝere vian vojon, Kaj via piedo ne falpuŝiĝos.

24 Quando te deitares, não terás medo; tu deitarás, e teu sono será suave.

Kiam vi kuŝiĝos dormi, vi ne timos; Kaj kiam vi kuŝos, via dormo estos agrabla.

25 Não temas o pavor repentino; nem da assolação dos perversos, quando vier.

Ne timu subitan teruron, Nek pereigon, kiu povus veni de malbonuloj;

26 Porque o SENHOR será tua esperança; e ele guardará teus pés para que não sejam presos.

Ĉar la Eternulo estos via helpo, Kaj gardos vian piedon kontraŭ reto.

27 Não detenhas o bem daqueles que possuem o direito, se tiveres em tuas mãos poder para o fazeres.

Ne rifuzu bonon al la bezonantoj, Se via mano havas la forton por fari.

28 Não digas a teu próximo: Vai, e volta [depois], que amanhã te darei; se tu tiveres contigo [o que ele te pede].

Kiam vi havas ĉe vi, ne diru al via proksimulo: Iru kaj revenu, kaj morgaŭ mi donos.

29 Não planejes o mal contra teu próximo, pois ele mora tendo confiança em ti.

Ne pripensu malbonon kontraŭ via proksimulo, Kiam li kun konfido loĝas ĉe vi.

30 Não brigues contra alguém sem motivo, se ele não fez mal contra ti.

Ne malpacu kun iu senkaŭze, Se li ne faris al vi malbonon.

31 Não tenhas inveja do homem violento, nem escolhas [seguir] algum dos caminhos dele.

Ne enviu rabemulon, Kaj elektu neniun el liaj vojoj;

32 Porque o SENHOR abomina os perversos; mas ele [guarda] o seu segredo com os justos.

Ĉar la perversulojn la Eternulo abomenas, Kaj Sian intencon Li malkaŝas al la piuloj.

33 A maldição do SENHOR [está] na casa do perverso; porém ele abençoa a morada dos justos.

Malbeno de la Eternulo estas en la domo de malbonulo, Kaj la loĝejon de piuloj Li benas.

34 Certamente ele zombará dos zombadores; mas dará graça aos humildes.

La mokantojn Li mokas, Kaj al la humiluloj Li donas favoron.

35 Os sábios herdarão honra; porém os loucos terão sobre si confusão.

Honoron heredas saĝuloj; Sed malsaĝuloj forportas honton.