Provérbios 29

1 O homem que age com teimosia, mesmo depois de muitas repreensões, será tão destruído que não terá mais cura.

Se homo ofte admonita restos obstina, Li subite pereos sen ia helpo.

2 Quando os justos se engrandecem, o povo se alegra; mas quando o perverso domina, o povo geme.

Kiam altiĝas virtuloj, la popolo ĝojas; Sed kiam regas malvirtulo, la popolo ĝemas.

3 O homem que ama a sabedoria alegra a seu pai; mas o companheiro de prostitutas gasta os bens.

Homo, kiu amas saĝon, ĝojigas sian patron; Sed kiu komunikiĝas kun malĉastulinoj, tiu disperdas sian havon.

4 O rei por meio da justiça firma a terra; mas o amigo de subornos a transtorna.

Reĝo per justeco fortikigas la landon; Sed donacamanto ĝin ruinigas.

5 O homem que lisonjeia a seu próximo arma uma rede para seus pés.

Homo, kiu flatas al sia proksimulo, Metas reton antaŭ liaj piedoj.

6 Na transgressão do homem mau há uma armadilha; mas o justo se alegra e se enche de alegria.

Per sia pekado malbona homo sin implikas; Sed virtulo triumfas kaj ĝojas.

7 O justo considera a causa judicial dos pobres; [mas] o perverso não entende [este] conhecimento.

Virtulo penas ekkoni la aferon de malriĉuloj; Sed malvirtulo ne povas kompreni.

8 Homens zombadores trazem confusão a cidade; mas os sábios desviam a ira.

Homoj blasfemantaj indignigas urbon; Sed saĝuloj kvietigas koleron.

9 O homem sábio que disputa no julgamento contra um tolo, mesmo se perturbado ou rindo, não terá descanso.

Se saĝa homo havas juĝan aferon kun homo malsaĝa, Tiam, ĉu li koleras, ĉu li ridas, li ne havas trankvilon.

10 Homens sanguinários odeiam o honesto; mas os corretos procuram o seu bem.

Sangaviduloj malamas senkulpulon; Sed virtuloj zorgas pri lia vivo.

11 O louco mostra todo o seu ímpeto; mas o sábio o mantém sob controle.

Sian tutan koleron aperigas malsaĝulo; Sed saĝulo ĝin retenas.

12 O governante que dá atenção a palavras mentirosas, todos os seus servos serão perversos.

Se reganto atentas mensogon, Tiam ĉiuj liaj servantoj estas malvirtuloj.

13 O pobre e o enganador se encontram: o SENHOR ilumina aos olhos de ambos.

Malriĉulo kaj procentegisto renkontiĝas; La Eternulo donas lumon al la okuloj de ambaŭ.

14 O rei que julga aos pobres por meio da verdade, seu trono se firmará para sempre.

Se reĝo juĝas juste malriĉulojn, Lia trono fortikiĝas por ĉiam.

15 A vara e a repreensão dão sabedoria; mas o rapaz deixado solto envergonha a sua mãe.

Kano kaj instruo donas saĝon; Sed knabo, lasita al si mem, hontigas sian patrinon.

16 Quando os perversos se multiplicam, multiplicam-se as transgressões; mas os justos verão sua queda.

Kiam altiĝas malvirtuloj, tiam multiĝas krimoj; Sed virtuloj vidos ilian falon.

17 Castiga a teu filho, e ele te fará descansar, e dará prazeres à tua alma.

Punu vian filon, kaj li vin trankviligos, Kaj li donos ĝojon al via animo.

18 Não havendo visão profética, o povo fica confuso; porém o que guarda a lei, ele é bem-aventurado.

Se ne ekzistas profetaj predikoj, tiam popolo fariĝas sovaĝa; Sed bone estas al tiu, kiu observas la leĝojn.

19 O servo não será corrigido por meio de palavras; porque [ainda que] entenda, mesmo assim ele não responderá [corretamente].

Per vortoj sklavo ne instruiĝas; Ĉar li komprenas, sed ne obeas.

20 Viste um homem precipitado em suas palavras? Mais esperança há para um tolo do que para ele.

Ĉu vi vidas homon, kiu tro rapidas kun siaj vortoj? Estas pli da espero por malsaĝulo ol por li.

21 Aquele que mima a seu servo desde a infância, por fim ele quererá ser [seu] filho.

Se oni de infaneco kutimigas sklavon al dorlotiĝado, Li poste fariĝas neregebla.

22 O homem que se irrita facilmente levanta brigas; e o furioso multiplica as transgressões.

Kolerema homo kaŭzas malpacojn, Kaj flamiĝema kaŭzas multajn pekojn.

23 A arrogância do homem o abaterá; mas o humilde de espírito obterá honra.

La fiereco de homo lin malaltigos; Sed humilulo atingos honoron.

24 Aquele que reparte com o ladrão odeia sua [própria] alma; ele ouve maldições e não [o] denuncia.

Kiu dividas kun ŝtelisto, tiu malamas sian animon; Li aŭdas la ĵuron kaj nenion diras.

25 O temor do homem arma ciladas; mas o que confia no senhor ficará em segurança.

Timo antaŭ homoj faligas en reton; Sed kiu fidas la Eternulon, tiu estas ŝirmita.

26 Muitos buscam a face do governante; mas o julgamento de cada um [vem] do SENHOR.

Multaj serĉas favoron de reganto; Sed la sorto de homo dependas de la Eternulo.

27 O justos odeiam ao homem perverso; e o injusto odeia aos que andam no caminho correto.

Maljusta homo estas abomenaĵo por virtuloj; Kaj kiu iras la ĝustan vojon, tiu estas abomenaĵo por malvirtulo.