Przysłów 19
1 Lepszy jest ubogi, który chodzi w uprzejmości swej, niżeli przewrotny w wargach swoich, który jest głupim.
Better is the poor man whose ways are upright, than the man of wealth whose ways are twisted.
2 Zaiste duszy bez umiejętności nie dobrze, a kto jest prędkich nóg, potknie się.
Further, without knowledge desire is not good; and he who is over-quick in acting goes out of the right way.
3 Głupstwo człowiecze podwraca drogę jego, a przecie przeciwko Panu zapala się gniewem serce jego.
By his foolish behaviour a man's ways are turned upside down, and his heart is bitter against the Lord.
4 Bogactwa przyczyniają wiele przyjaciół; ale ubogi od przyjaciela swego odłączony bywa.
Wealth makes a great number of friends; but the poor man is parted from his friend.
5 Fałszywy świadek nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, nie ujdzie.
A false witness will not go without punishment, and the breather out of deceit will not go free.
6 Wielu się ich uniża przed księciem, a każdy jest przyjacielem mężowi szczodremu.
Great numbers will make attempts to get the approval of a ruler: and every man is the special friend of him who has something to give.
7 Wszyscy bracia ubogiego nienawidzą go; daleko więcej inni przyjaciele jego oddalają się od niego; woła za nimi, a niemasz ich.
All the brothers of the poor man are against him: how much more do his friends go far from him! ...
8 Nabywa rozumu, kto miłuje duszę swoję, a strzeże roztropności, aby znalazł co dobrego.
He who gets wisdom has love for his soul: he who keeps good sense will get what is truly good.
9 Świadek fałszywy nie będzie bez pomsty; a kto mówi kłamstwo, zginie.
A false witness will not go without punishment, and the breather out of deceit will be cut off.
10 Nie przystoi głupiemu rozkosz, ani słudze panować nad książętami.
Material comfort is not good for the foolish; much less for a servant to be put over rulers.
11 Rozum człowieczy zawściąga gniew jego, a ozdoba jego jest mijać przestępstwo.
A man's good sense makes him slow to wrath, and the overlooking of wrongdoing is his glory.
12 Zapalczywość królewska jest jako ryk lwięcia; ale łaska jego jest jako rosa na trawie.
The king's wrath is like the loud cry of a lion, but his approval is like dew on the grass.
13 Syn głupi jest utrapieniem ojcu swemu, a żona swarliwa jest jako ustawiczne kapanie przez dach.
A foolish son is the destruction of his father; and the bitter arguments of a wife are like drops of rain falling without end.
14 Dom i majętność dziedzictwem przypada po rodzicach; ale żona roztropna jest od Pana.
House and wealth are a heritage from fathers, but a wife with good sense is from the Lord.
15 Lenistwo przywodzi twardy sen, a dusza gnuśna będzie łaknęła.
Hate of work sends deep sleep on a man: and he who has no industry will go without food.
16 Kto strzeże przykazania, strzeże duszy swojej; ale kto gardzi drogami swemi, zginie.
He who keeps the law keeps his soul; but death will be the fate of him who takes no note of the word.
17 Panu pożycza, kto ma litość nad ubogim, a on mu za dobrodziejstwo jego odda.
He who has pity on the poor gives to the Lord, and the Lord will give him his reward.
18 Karz syna swego, póki o nim nadzieja, a zabiegając zginieniu jego niech mu nie folguje dusza twoja.
Give your son training while there is hope; let not your heart be purposing his death.
19 Wielki gniew okazuj, kiedy odpuszczasz karanie, grożąc mu, ponieważ odpuszczasz, że potem srożej karać będziesz.
A man of great wrath will have to take his punishment: for if you get him out of trouble you will have to do it again.
20 Słuchaj rady, a przyjmuj karność, abyś kiedyżkolwiek był mądrym.
Let your ear be open to suggestion and take teaching, so that at the end you may be wise.
21 Wiele jest myśli w sercu człowieczem; ale rada Pańska, ta się ostoi.
A man's heart may be full of designs, but the purpose of the Lord is unchanging.
22 Pożądana rzecz człowiekowi dobroczynność jego, ale lepszy jest ubogi, niż mąż kłamliwy.
The ornament of a man is his mercy, and a poor man is better than one who is false.
23 Bojażń Pańska prowadzi do żywota, a kto ją ma, w obfitości mieszka, i nie spotka go nieszczęście.
The fear of the Lord gives life: and he who has it will have need of nothing; no evil will come his way.
24 Leniwy kryje rękę swą pod pachę, i do ust swych nie podnosi jej.
The hater of work puts his hand deep into the basin, and will not even take it to his mouth again.
25 Bij naśmiewcę, żeby prostak był ostrożniejszym; a roztropnego sfukaj, żeby zrozumiał umiejętność.
When blows overtake the man of pride, the simple will get sense; say sharp words to the wise, and knowledge will be made clear to him.
26 Syn wstyd i hańbę zadawający, ojca gubi i matkę wygania.
He who is violent to his father, driving away his mother, is a son causing shame and a bad name.
27 Synu mój! przestań słuchać nauki, któraby cię odwodziła od mów rozumnych.
A son who no longer gives attention to teaching is turned away from the words of knowledge.
28 Świadek złośliwy pośmiewa się z sądu, a usta niezbożnych połykają nieprawość.
A good-for-nothing witness makes sport of the judge's decision: and the mouth of evil-doers sends out evil like a stream.
29 Sądy są na pośmiewców zgotowane, a guzy na grzbiet głupich.
Rods are being made ready for the man of pride, and blows for the back of the foolish.
