Przysłów 18

1 Człowiek swej myśli, szuka tego, co mu się podoba, a w każdą rzecz wtrąca się.

Occasiones quærit qui vult recedere ab amico: omni tempore erit exprobrabilis.

2 Nie kocha się głupi w roztropności, ale w tem, co mu objawia serce jego.

Non recipit stultus verba prudentiæ: nisi ea dixeris quæ versantur in corde eius.

3 Gdy przychodzi niezbożny, przychodzi też wzgarda, a z mężem lekkomyślnym urąganie.

Impius, cum in profundum venerit peccatorum, contemnit: sed sequitur eum ignominia et opprobrium.

4 Słowa ust męża mądrego są jako wody głębokie, a źródło mądrości jako potok wylewający.

Aqua profunda verba ex ore viri: et torrens redundans fons sapientiæ.

5 Nie dobra to, mieć wzgląd na osobę niezbożnego, aby był podwrócony sprawiedliwy w sądzie.

Accipere personam impii non est bonum, ut declines a veritate iudicii.

6 Wargi głupiego zmierzają do swaru, a usta jego do bitwy wyzywają.

Labia stulti miscent se rixis: et os eius iurgia provocat.

7 Usta głupiego są upadkiem jego, a wargi jego sidłem duszy jego.

Os stulti contritio eius: et labia ipsius, ruina animæ eius.

8 Słowa obmówcy są jako słowa zranionych, a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.

Verba bilinguis, quasi simplicia: et ipsa perveniunt usque ad interiora ventris. Pigrum deiicit timor: animæ autem effeminatorum esurient.

9 Kto niedbały w sprawach swoich, bratem jest utratnika.

Qui mollis et dissolutus est in opere suo, frater est sua opera dissipantis.

10 Imię Pańskie jest mocną wieżą; sprawiedliwy się do niej uciecze, a wywyższony będzie.

Turris fortissima, nomen Domini: ad ipsum currit iustus, et exaltabitur.

11 Majętność bogatego jest miastem jego mocnem, a jako mur wysoki w myśli jego.

Substantia divitis urbs roboris eius, et quasi murus validus circumdans eum.

12 Przed upadkiem podnosi się serce człowiecze, a sławę uprzedza poniżenie.

Antequam conteratur, exaltatur cor hominis: et antequam glorificetur, humiliatur.

13 Kto odpowiada, pierwej niż wysłucha, głupstwo to jego i zelżywość.

Qui prius respondet quam audiat, stultum se esse demonstrat, et confusione dignum.

14 Duch męża znosi niemoc swoję; ale ducha utrapionego któż zniesie?

Spiritus viri sustentat imbecillitatem suam: spiritum vero ad irascendum facilem quis poterit sustinere?

15 Serce rozumne nabywa umiejętności, a ucho mądrych szuka jej.

Cor prudens possidebit scientiam: et auris sapientium quærit doctrinam.

16 Dar człowieczy plac mu czyni, i przed wielmożnych przywodzi go.

Donum hominis dilatat viam eius, et ante principes spatium ei facit.

17 Sprawiedliwym zda się ten, kto pierwszy w sprawie swojej; ale gdy przychodzi bliźni jego, dochodzi go.

Iustus, prior est accusator sui: venit amicus eius, et investigabit eum.

18 Los uśmierza zwady, i między możnymi rozsądek czyni.

Contradictiones comprimit sors, et inter potentes quoque diiudicat.

19 Brat krzywdą urażony trudniejszy nad miasto niedobyte, a swary są jako zawory u pałacu.

Frater, qui adiuvatur a fratre, quasi civitas firma: et iudicia quasi vectes urbium.

20 Z owocu ust każdego nasycon bywa żywot jego; urodzajem warg swych będzie nasycony.

De fructu oris viri replebitur venter eius: et genimina labiorum ipsius saturabunt eum.

21 Śmierć i żywot jest w mocy języka, a kto go miłuje, będzie jadł owoce jego.

Mors, et vita in manu linguæ: qui diligunt eam, comedent fructus eius.

22 Kto znalazł żonę, znalazł rzecz dobrą, i dostąpił łaski od Pana.

Qui invenit mulierem bonam, invenit bonum: et hauriet iucunditatem a Domino. Qui expellit mulierem bonam, expellit bonum: qui autem tenet adulteram, stultus est et impius.

23 Ubogi pokornie mówi; ale bogaty odpowiada surowie.

Cum obsecrationibus loquetur pauper: et dives effabitur rigide.

24 Człowiek, który ma przyjaciół, ma się obchodzić po przyjacielsku, ponieważ przyjaciel bywa przychylniejszy nad brata.

Vir amabilis ad societatem, magis amicus erit, quam frater.