Przysłów 16

1 Człowiek sporządza myśli serca swego; ale od Pana jest odpowiedź języka.

W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.

2 Wszystkie drogi człowiecze zdadzą się być czyste przed oczyma jego; ale Pan jest, który waży serca.

Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.

3 Włóż na Pana sprawy twe, a będą utwierdzone zamysły twoje.

Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.

4 Pan dla siebie samego wszystko sprawił, nawet i niezbożnika na dzień zły.

PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.

5 Obrzydliwością jest Panu każdy wyniosłego serca; który choć sobie innych na pomoc weźmie, nie ujdzie pomsty.

Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.

6 Miłosierdziem i prawdą oczyszczona bywa nieprawość, a w bojaźni Pańskiej odstępujemy od złego.

Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.

7 Gdy się podobają Panu drogi człowieka, i nieprzyjaciół jego do zgody z nim przywodzi.

Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.

8 Lepsza jest trocha z sprawiedliwością, niż wiele dochodów niesprawiedliwych.

Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.

9 Serce człowiecze rozrządza drogi swe; ale Pan sprawuje kroki jego.

Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.

10 Sprawiedliwy rozsądek jest w wargach królewskich; w sądzie nie błądzą usta jego.

Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.

11 Waga i szale są ustawą Pańską, a wszystkie gwichty sprawiedliwe w worku są za sprawą jego.

Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.

12 Obrzydliwością jest królom czynić niezbożność; bo sprawiedliwością stolica umocniona bywa.

Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.

13 Przyjemne są królom wargi sprawiedliwe, a szczerych w mowie miłują.

Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.

14 Gniew królewski jest posłem śmierci; ale mąż mądry ubłaga go.

Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.

15 W jasności twarzy królewskiej jest żywot, a łaska jego jest jako obłok z deszczem późnym.

W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.

16 Daleko lepiej jest nabyć mądrości, niżeli złota najczystszego; a nabyć roztropności lepiej, niż srebra.

O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.

17 Gościniec uprzejmych jest odstąpić od złego; strzeże duszy swej, kto strzeże drogi swojej.

Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.

18 Przed zginieniem przychodzi pycha, a przed upadkiem wyniosłość ducha.

Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.

19 Lepiej jest być uniżonego ducha z pokornymi, niżeli dzielić korzyści z pysznymi.

Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.

20 Kto ma wzgląd na słowa, znajduje dobre; a kto ufa w Panu, błogosławiony jest.

Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.

21 Kto jest mądrego serca, słynie rozumnym, a słodkość warg przydaje nauki.

Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.

22 Zdrój żywota jest roztropność tym, którzy ją mają; ale umiejętność głupich jest głupstwem.

Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.

23 Serce mądrego roztropnie sprawuje usta swoje, a wargami swemi przydaje nauki.

Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.

24 Powieści wdzięczne są jako plastr miodu, słodkością duszy, a lekarstwem kościom.

Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.

25 Zda się podczas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej pewna droga na śmierć.

Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.

26 Człowiek pracowity pracuje sobie; bo go pobudzają usta jego.

Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].

27 Człowiek niezbożny wykopuje złe, a w wargach jego jako ogień pałający.

Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.

28 Mąż przewrotny rozsiewa zwady, a klatecznik rozłącza przyjaciół.

Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.

29 Mąż okrutny przewabia bliźniego swego, i wprowadza go na drogę niedobrą.

Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.

30 Kto mruga oczyma swemi, zmyśla przewrotności; a kto rucha wargami swemi, broi złe.

Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.

31 Koroną chwały jest sędziwość; znajduje się na drodze sprawiedliwości.

Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.

32 Lepszy jest nierychły do gniewu, niżeli mocarz; a kto panuje sercu swemu, lepszy jest, niżeli ten, co dobył miasta.

Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.

33 Los na łono rzucają; ale od Pana jest wszystko rozrządzenie jego.

Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.