امثال 8

۱ 1 آیا حکمت ندا نمی کند، و فطانت آوازخود را بلند نمی نماید؟

Doth not, wisdom, cry aloud? and, understanding, send forth her voice?

۲ 2 به‌سر مکان های بلند، به کناره راه، در میان طریقها می‌ایستد.

At the top of the high places above the way, at the place where paths meet, she taketh her stand:

۳ 3 به‌جانب دروازه‌ها به دهنه شهر، نزد مدخل دروازه‌ها صدا می‌زند.

Beside the gates, at the entrance of the city, —at the going in of the openings, she shouteth: —

۴ 4 که شما را‌ای مردان می‌خوانم و آواز من به بنی آدم است.

Unto you, O men, I call, and, my voice, is unto the sons of men;

۵ 5 ‌ای جاهلان زیرکی را بفهمید و‌ای احمقان عقل رادرک نمایید.

Understand, ye simple ones, shrewdness, and, ye dullards understand sense;

۶ 6 بشنوید زیرا که به امور عالیه تکلم می‌نمایم و گشادن لبهایم استقامت است.

Hear, for, princely things, will I speak, and the opening of my lips shall be of equity;

۷ 7 دهانم به راستی تنطق می‌کند و لبهایم شرارت را مکروه می‌دارد.

For, faithfulness, shall my mouth softly utter, but, the abomination of my lips, shall be lawlessness;

۸ 8 همه سخنان دهانم بر‌حق است و درآنها هیچ‌چیز کج یا معوج نیست.

In righteousness, shall be all the sayings of my mouth, nothing therein, shall be crafty or perverse;

۹ 9 تمامی آنهانزد مرد فهیم واضح است و نزد یابندگان معرفت مستقیم است.

All of them, shall be plain, to them who would understand, and just, to such as would gain knowledge.

۱۰ 10 تادیب مرا قبول کنید و نه نقره را، و معرفت را بیشتر از طلای خالص.

Receive my correction, and not silver, and knowledge, rather than choicest gold.

۱۱ 11 زیرا که حکمت از لعلها بهتر است، و جمیع نفایس را به او برابر نتوان کرد.

For better is wisdom, than ornaments of coral, and, no delightful things, can equal her.

۱۲ 12 من حکمتم و در زیرکی سکونت دارم، و معرفت تدبیر را یافته‌ام.

I, wisdom, inhabit shrewdness, —and, the knowledge of sagacious things, I gain.

۱۳ 13 ترس خداوند، مکروه داشتن بدی است. غرور و تکبر وراه بد و دهان دروغگو را مکروه می‌دارم.

The reverence of Yahweh, is to hate wickedness: pride, arrogance, and the way of wickedness; And a mouth of perverse things, do I hate.

۱۴ 14 مشورت و حکمت کامل از آن من است. من فهم هستم و قوت از آن من است.

Mine, are counsel, and effective working, I, am understanding, mine, is valour:

۱۵ 15 به من پادشاهان سلطنت می‌کنند، و داوران به عدالت فتوا می‌دهند.

By me, kings reign, and dignitaries decree righteousness;

۱۶ 16 به من سروران حکمرانی می‌نمایند و شریفان و جمیع داوران جهان.

By me, rulers govern, and nobles—all the righteous judges:

۱۷ 17 من دوست می‌دارم آنانی را که مرا دوست می‌دارند. وهر‌که مرا به جد و جهد بطلبد مرا خواهد یافت.

I love, them who love me, and, they who diligently seek me, find me:

۱۸ 18 دولت و جلال با من است. توانگری جاودانی وعدالت.

Riches and honour, are with me, lordly wealth, and righteousness;

۱۹ 19 ثمره من از طلا و زر ناب بهتر است، وحاصل من از نقره خالص.

Better is my fruit, than gold—yea fine gold, and mine increase, than choice silver;

۲۰ 20 در طریق عدالت می‌خرامم، در میان راههای انصاف،

In the way of righteousness, I march along, in the middle of the paths of justice:

۲۱ 21 تا مال حقیقی را نصیب محبان خود گردانم، وخزینه های ایشان را مملو سازم.

That I may cause them who love me to inherit substance, and, their treasuries, I may fill.

۲۲ 22 خداوند مرا مبداء طریق خود داشت، قبل از اعمال خویش از ازل.

Yahweh, had constituted me the beginning of his way, before his works, at the commencement of that time;

۲۳ 23 من از ازل برقرار بودم، از ابتدا پیش از بودن جهان.

At the outset of the ages, had I been established, in advance of the antiquities of the earth;

۲۴ 24 هنگامی که لجه هانبود من مولود شدم، وقتی که چشمه های پر ازآب وجود نداشت.

When there was no resounding deep, I had been brought forth, when there were no fountains, abounding with water;

۲۵ 25 قبل از آنگاه کوهها برپاشود، پیش از تلها مولود گردیدم.

Ere yet the mountains had been settled, before the hills, had I been brought forth;

۲۶ 26 چون زمین وصحراها را هنوز نساخته بود، و نه اول غبار ربع مسکون را.

Or ever he had made the land and the wastes, or the top of the dry parts of the world:

۲۷ 27 وقتی که او آسمان را مستحکم ساخت من آنجا بودم، و هنگامی که دایره را برسطح لجه قرار داد.

When he prepared the heavens, there, was I! When he decreed a vault upon the face of the resounding deep;

۲۸ 28 وقتی که افلاک را بالااستوار کرد، و چشمه های لجه را استوار گردانید.

When he made firm the skies above, when the fountains of the resounding deep, waxed strong;

۲۹ 29 چون به دریا حد قرار داد، تا آبها از فرمان اوتجاوز نکنند، و زمانی که بنیاد زمین را نهاد.

When he fixed for the sea its bound, that, the waters, should not go beyond his bidding, when he decreed the foundations of the earth: —

۳۰ 30 آنگاه نزد او معمار بودم، و روزبروز شادی می‌نمودم، و همیشه به حضور او اهتزاز می‌کردم.

Then became I beside him, a firm and sure worker, then became I filled with delight, day by day, exulting before him on every occasion;

۳۱ 31 و اهتزاز من در آبادی زمین وی، و شادی من بابنی آدم می‌بود.

Exulting in the fruitful land of his earth, Yea, my fulness of delight, was with the sons of men.

۳۲ 32 پس الان‌ای پسران مرا بشنوید، وخوشابحال آنانی که طریقهای مرا نگاه دارند.

Now, therefore, ye sons, hearken to me, for how happy are they who, to my ways, pay regard!

۳۳ 33 تادیب را بشنوید و حکیم باشید، و آن را ردمنمایید.

Hear ye correction, and be wise, and do not neglect.

۳۴ 34 خوشابحال کسی‌که مرا بشنود، و هرروز نزد درهای من دیده بانی کند، و باهوهای دروازه های مرا محافظت نماید.

How happy the man that doth hearken to me, —keeping guard at my doors, day by day, watching at the posts of my gates;

۳۵ 35 زیرا هر‌که مرایابد حیات را تحصیل کند، و رضامندی خداوندرا حاصل نماید.

For, he that findeth me, findeth life, and hath obtained favour from Yahweh;

۳۶ 36 و اما کسی‌که مرا خطا کند، به‌جان خود ضرر رساند، و هر‌که مرا دشمن دارد، موت را دوست دارد.

But, he that misseth me, wrongeth his own soul, all who hate me, love death.