امثال 6

۱ 1 ای پسرم، اگر برای همسایه خود ضامن شده، و به جهت شخص بیگانه دست داده باشی،

Сын мой! если ты поручился за ближнего твоего и дал руку твою за другого, -

۲ 2 و از سخنان دهان خود در دام افتاده، و ازسخنان دهانت گرفتار شده باشی،

ты опутал себя словами уст твоих, пойман словами уст твоих.

۳ 3 پس‌ای پسرمن، این را بکن و خویشتن را رهایی ده چونکه به‌دست همسایه ات افتاده‌ای. برو و خویشتن رافروتن ساز و از همسایه خود التماس نما.

Сделай же, сын мой, вот что, и избавь себя, так как ты попался в руки ближнего твоего: пойди, пади к ногам и умоляй ближнего твоего;

۴ 4 خواب را به چشمان خود راه مده، و نه پینکی رابه مژگان خویش.

не давай сна глазам твоим и дремания веждам твоим;

۵ 5 مثل آهو خویشتن را از کمندو مانند گنجشک از دست صیاد خلاص کن.

спасайся, как серна из руки и как птица из руки птицелова.

۶ 6 ‌ای شخص کاهل نزد مورچه برو، و درراههای او تامل کن و حکمت را بیاموز،

Пойди к муравью, ленивец, посмотри на действия его, и будь мудрым.

۷ 7 که وی را پیشوایی نیست و نه سرور و نه حاکمی.

Нет у него ни начальника, ни приставника, ни повелителя;

۸ 8 اماخوراک خود را تابستان مهیا می‌سازد و آذوقه خویش را در موسم حصاد جمع می‌کند.

но он заготовляет летом хлеб свой, собирает во время жатвы пищу свою.

۹ 9 ‌ای کاهل، تا به چند خواهی خوابید و از خواب خودکی خواهی برخاست؟

Доколе ты, ленивец, будешь спать? когда ты встанешь от сна твоего?

۱۰ 10 اندکی خفت و اندکی خواب، و اندکی بر هم نهادن دستها به جهت خواب.

Немного поспишь, немного подремлешь, немного, сложив руки, полежишь:

۱۱ 11 پس فقر مثل راهزن بر تو خواهد آمد، و نیازمندی بر تو مانند مرد مسلح.

и придет, как прохожий, бедность твоя, и нужда твоя, как разбойник. Если же будешь не ленив, то, как источник, придет жатва твоя; скудость же далеко убежит от тебя.

۱۲ 12 مرد لئیم و مرد زشت خوی، با اعوجاج دهان رفتار می‌کند.

Человек лукавый, человек нечестивый ходит со лживыми устами,

۱۳ 13 با چشمان خود غمزه می‌زند و با پایهای خویش حرف می‌زند. باانگشتهای خویش اشاره می‌کند.

мигает глазами своими, говорит ногами своими, дает знаки пальцами своими;

۱۴ 14 در دلش دروغها است و پیوسته شرارت را اختراع می‌کند. نزاعها را می‌پاشد.

коварство в сердце его: он умышляет зло во всякое время, сеет раздоры.

۱۵ 15 بنابراین مصیبت بر او ناگهان خواهد آمد. در لحظه‌ای منکسر خواهد شد وشفا نخواهد یافت.

Зато внезапно придет погибель его, вдруг будет разбит без исцеления.

۱۶ 16 شش چیز است که خداوند از آنها نفرت دارد، بلکه هفت چیز که نزد جان وی مکروه است.

Вот шесть, что ненавидит Господь, даже семь, что мерзость душе Его:

۱۷ 17 چشمان متکبر و زبان دروغگو، ودستهایی که خون بی‌گناه را می‌ریزد.

глаза гордые, язык лживый и руки, проливающие кровь невинную,

۱۸ 18 دلی که تدابیر فاسد را اختراع می‌کند. پایهایی که درزیان کاری تیزرو می‌باشند.

сердце, кующее злые замыслы, ноги, быстро бегущие к злодейству,

۱۹ 19 شاهد دروغگو که به کذب متکلم شود. و کسی‌که در میان برادران نزاعها بپاشد.

лжесвидетель, наговаривающий ложь и сеющий раздор между братьями.

۲۰ 20 ‌ای پسر من اوامر پدر خود را نگاه دار وتعلیم مادر خویش را ترک منما.

Сын мой! храни заповедь отца твоего и не отвергай наставления матери твоей;

۲۱ 21 آنها را بر دل خود دائم ببند، و آنها را بر گردن خویش بیاویز.

навяжи их навсегда на сердце твое, обвяжи ими шею твою.

۲۲ 22 حینی که به راه می‌روی تو را هدایت خواهد نمود، و حینی که می‌خوابی بر تو دیده بانی خواهد کرد، و وقتی که بیدار شوی با تو مکالمه خواهد نمود.

Когда ты пойдешь, они будут руководить тебя; когда ляжешь спать, будут охранять тебя; когда пробудишься, будут беседовать с тобою:

۲۳ 23 زیرا که احکام (ایشان ) چراغ وتعلیم (ایشان ) نور است، و توبیخ تدبیرآمیز طریق حیات‌است.

ибо заповедь есть светильник, и наставление - свет, и назидательные поучения - путь к жизни,

۲۴ 24 تا تو را از زن خبیثه نگاه دارد، و ازچاپلوسی زبان زن بیگانه.

чтобы остерегать тебя от негодной женщины, от льстивого языка чужой.

۲۵ 25 در دلت مشتاق جمال وی مباش، و از پلکهایش فریفته مشو،

Не пожелай красоты ее в сердце твоем, да не уловлен будешь очами твоими, и да не увлечет она тебя ресницами своими;

۲۶ 26 زیرا که به‌سبب زن زانیه، شخص برای یک قرص نان محتاج می‌شود، و زن مرد دیگر، جان گرانبها را صید می‌کند.

потому что из-за жены блудной обнищевают до куска хлеба, а замужняя жена уловляет дорогую душу.

۲۷ 27 آیا کسی آتش را درآغوش خود بگیرد و جامه‌اش سوخته نشود؟

Может ли кто взять себе огонь в пазуху, чтобы не прогорело платье его?

۲۸ 28 یا کسی بر اخگرهای سوزنده راه رود وپایهایش سوخته نگردد؟

Может ли кто ходить по горящим угольям, чтобы не обжечь ног своих?

۲۹ 29 همچنین است کسی‌که نزد زن همسایه خویش داخل شود، زیرا هر‌که او را لمس نماید بی‌گناه نخواهد ماند.

То же бывает и с тем, кто входит к жене ближнего своего: кто прикоснется к ней, не останется без вины.

۳۰ 30 دزد را اهانت نمی کنند اگر دزدی کند تاجان خود را سیر نماید وقتی که گرسنه باشد.

Не спускают вору, если он крадет, чтобы насытить душу свою, когда он голоден;

۳۱ 31 لیکن اگر گرفته شود، هفت چندان رد خواهدنمود و تمامی اموال خانه خود را خواهد داد.

но, будучи пойман, он заплатит всемеро, отдаст все имущество дома своего.

۳۲ 32 اما کسی‌که با زنی زنا کند، ناقص العقل است وهر‌که چنین عمل نماید، جان خود را هلاک خواهد ساخت.

Кто же прелюбодействует с женщиною, у того нет ума; тот губит душу свою, кто делает это:

۳۳ 33 او ضرب و رسوایی خواهدیافت، و ننگ او محو نخواهد شد.

побои и позор найдет он, и бесчестие его не изгладится,

۳۴ 34 زیرا که غیرت، شدت خشم مرد است و در روز انتقام، شفقت نخواهد نمود.

потому что ревность - ярость мужа, и не пощадит он в день мщения,

۳۵ 35 بر هیچ کفاره‌ای نظرنخواهد کرد و هر‌چند عطایا را زیاده کنی، قبول نخواهد نمود.

не примет никакого выкупа и не удовольствуется, сколько бы ты ни умножал даров.