امثال 19

۱ 1 فقیری که در کاملیت خود سالک است، از دروغگویی که احمق باشد بهتر است.

بهتر است انسان فقیر باشد و درستکار تا اینکه بدکار باشد و نادان.

۲ 2 دلی نیز که معرفت ندارد نیکو نیست و هر‌که به پایهای خویش می‌شتابد گناه می‌کند.

داشتن دل و جرأت بدون حکمت بی‌فایده است و عجله باعث اشتباه می‌شود.

۳ 3 حماقت انسان، راه او را کج می‌سازد، و دلش از خداوند خشمناک می‌شود.

انسان با حماقتش زندگی خود را تباه می‌کند و بعد تقصیر را به گردن خداوند می‌اندازد.

۴ 4 توانگری دوستان بسیار پیدا می‌کند، اما فقیراز دوستان خود جدا می‌شود.

شخص ثروتمند دوستان بسیار پیدا می‌کند، اما وقتی کسی فقیر می‌شود هیچ دوستی برایش باقی نمی‌ماند.

۵ 5 شاهد دروغگو بی‌سزا نخواهد ماند، و کسی‌که به دروغ تنطق کند رهایی نخواهد یافت.

شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و کسی که دائم دروغ می‌بافد جان به در نخواهد برد.

۶ 6 بسیاری پیش امیران تذلل می‌نمایند، و همه کس دوست بذل کننده است.

مردم دوست دارند پیش بزرگان، خود شیرینی کنند و با کسانی دوست شوند که بذل و بخشش می‌کنند.

۷ 7 جمیع برادران مرد فقیر از او نفرت دارند، وبه طریق اولی دوستانش از او دور می‌شوند، ایشان را به سخنان، تعاقب می‌کند و نیستند.

وقتی انسان فقیر شود حتی برادرانش او را ترک می‌کنند چه رسد به دوستانش، و تلاش او برای بازیافتن آنها به جایی نمی‌رسد.

۸ 8 هر‌که حکمت را تحصیل کند جان خود رادوست دارد. و هر‌که فطانت را نگاه دارد، سعادتمندی خواهد یافت.

هر که در پی حکمت است جانش را دوست دارد و آنکه برای حکمت ارزش قائل شود سعادتمند خواهد شد.

۹ 9 شاهد دروغگو بی‌سزا نخواهد ماند، و هر‌که به کذب تنطق نماید هلاک خواهد گردید.

شاهد دروغگو بی‌سزا نمی‌ماند و هر که دائم دروغ می‌بافد هلاک خواهد شد.

۱۰ 10 عیش و عشرت احمق را نمی شاید، تا چه رسد به غلامی که بر نجبا حکمرانی می‌کند.

شایسته نیست که آدم نادان در ناز و نعمت زندگی کند و یا یک برده بر امیران حکومت راند.

۱۱ 11 عقل انسان خشم او را نگاه می‌دارد، وگذشتن از تقصیر جلال او است.

کسی که خشم خود را فرو می‌نشاند عاقل است و آنکه از تقصیرات دیگران چشم‌پوشی می‌کند سرافراز خواهد شد.

۱۲ 12 خشم پادشاه مثل غرش شیر است، ورضامندی او مثل شبنم بر گیاه است.

غضب پادشاه مانند غرش شیر است، اما خشنودی او مثل شبنمی است که بر سبزه می‌نشیند.

۱۳ 13 پسر جاهل باعث الم پدرش است، ونزاعهای زن مثل آبی است که دائم در چکیدن باشد.

فرزند نادان بلای جان پدرش است و غرغرهای زن بهانه‌گیر مثل قطرات آبی است که دائم در حال چکیدن می‌باشد.

۱۴ 14 خانه و دولت ارث اجدادی است، امازوجه عاقله از جانب خداوند است.

خانه و ثروت از اجداد به ارث می‌رسد، اما زن عاقل بخشش خداوند است.

۱۵ 15 کاهلی خواب سنگین می‌آورد، و شخص اهمال کار، گرسنه خواهد ماند.

کسی که تنبل است و زیاد می‌خوابد، گرسنه می‌ماند.

۱۶ 16 هر‌که حکم را نگاه دارد جان خویش رامحافظت می‌نماید، اما هر‌که طریق خود را سبک گیرد، خواهد مرد.

احکام خدا را نگه دار تا زنده بمانی، زیرا هر که آنها را خوار بشمارد خواهد مرد.

۱۷ 17 هر‌که بر فقیر ترحم نماید به خداوند قرض می‌دهد، و احسان او را به او رد خواهد نمود.

وقتی به فقیر کمک می‌کنی مثل این است که به خداوند قرض می‌دهی و خداوند است که قرض تو را پس خواهد داد.

۱۸ 18 پسر خود را تادیب نما زیرا که امید هست، اما خود را به کشتن او وامدار.

فرزند خود را تا دیر نشده تربیت کن؛ اگر غفلت نمایی زندگی او را تباه خواهی کرد.

۱۹ 19 شخص تندخو متحمل عقوبت خواهدشد، زیرا اگر او را خلاصی دهی آن را باید مکرربجا آوری.

اگر کسی تندخویی می‌کند بگذار عواقبش را ببیند و مانع او نشو، چون در غیر این صورت او به تندخویی خود ادامه خواهد داد.

۲۰ 20 پند را بشنو و تادیب را قبول نما، تا درعاقبت خود حکیم بشوی.

اگر به پند و اندرز گوش دهی تا آخر عمرت از حکمت برخوردار خواهی بود.

۲۱ 21 فکرهای بسیار در دل انسان است، اما آنچه ثابت ماند مشورت خداوند است.

انسان نقشه‌های زیادی در سر می‌پروراند، اما نقشه‌هایی که مطابق با خواست خدا باشد اجرا خواهد شد.

۲۲ 22 زینت انسان احسان او است، و فقیر ازدروغگو بهتر است.

آنچه مهم است محبت و وفاداری است. بهتر است شخص فقیر باشد تا اینکه با نادرستی زندگی کند.

۲۳ 23 ترس خداوند مودی به حیات‌است، و هرکه آن را دارد در سیری ساکن می‌ماند، و به هیچ بلاگرفتار نخواهد شد.

خداترسی به انسان حیات می‌بخشد و او را کامیاب گردانده از هر بلایی محفوظ می‌دارد.

۲۴ 24 مرد کاهل دست خود را در بغلش پنهان می‌کند، و آن را هم به دهان خود برنمی آورد.

آدم تنبل دستش را به طرف بشقاب دراز می‌کند، ولی از فرط تنبلی لقمه را به دهان خود نمی‌گذارد.

۲۵ 25 استهزاکننده را تادیب کن تا جاهلان زیرک شوند، و شخص فهیم را تنبیه نما و معرفت رادرک خواهد نمود.

مسخره کننده را تنبیه کن تا مایهٔ عبرت جاهلان شود. اشتباهات شخص فهمیده را به او گوشزد نما تا فهمیده‌تر شود.

۲۶ 26 هر‌که بر پدر خود ستم کند و مادرش رابراند، پسری است که رسوایی و خجالت می‌آورد.

پسری که با پدرش بدرفتاری می‌کند و مادرش را از خانه بیرون می‌راند، مایه ننگ و رسوایی است.

۲۷ 27 ‌ای پسر من شنیدن تعلیمی را ترک نما، که تو را از کلام معرفت گمراه می‌سازد.

پسرم، از گوش دادن به تعلیمی که تو را از حکمت دور می‌کند خودداری نما.

۲۸ 28 شاهد لئیم انصاف را استهزا می‌کند، و دهان شریران گناه را می‌بلعد.

شاهد پست و فرومایه عدالت را به بازی می‌گیرد و از گناه کردن لذت می‌برد.

۲۹ 29 قصاص به جهت استهزاکنندگان مهیااست، و تازیانه‌ها برای پشت احمقان.

مسخره‌کنندگان و احمقان، به شدت مجازات خواهند شد.