امثال 14

۱ 1 هر زن حکیم خانه خود را بنا می‌کند، اما زن جاهل آن را با دست خود خراب می‌نماید.

Toda mulher sábia edifica sua casa; porém a tola a derruba com suas mãos.

۲ 2 کسی‌که به راستی خود سلوک می‌نماید ازخداوند می‌ترسد، اما کسی‌که در طریق خودکج رفتار است او را تحقیر می‌نماید.

Aquele que anda corretamente teme ao SENHOR; mas o que se desvia de seus caminhos o despreza.

۳ 3 در دهان احمق چوب تکبر است، اما لبهای حکیمان ایشان را محافظت خواهد نمود.

Na boca do tolo está a vara da arrogância, porém os lábios dos sábios os protegem.

۴ 4 جایی که گاو نیست، آخور پاک است، اما ازقوت گاو، محصول زیاد می‌شود.

Não havendo bois, o celeiro fica limpo; mas pela força do boi há uma colheita abundante.

۵ 5 شاهد امین دروغ نمی گوید، اما شاهد دروغ به کذب تنطق می‌کند.

A testemunha verdadeira não mentirá, mas a testemunha falsa declara mentiras.

۶ 6 استهزاکننده حکمت را می‌طلبد و نمی یابد. اما به جهت مرد فهیم علم آسان است.

O zombador busca sabedoria, mas não [acha] nenhuma; mas o conhecimento é fácil para o prudente.

۷ 7 از حضور مرد احمق دور شو، زیرا لبهای معرفت را در او نخواهی یافت.

Afasta-te do homem tolo, porque [nele] não encontrarás lábios inteligentes.

۸ 8 حکمت مرد زیرک این است که راه خود رادرک نماید، اما حماقت احمقان فریب است.

A sabedoria do prudente é entender seu caminho; mas a loucura dos tolos é engano.

۹ 9 احمقان به گناه استهزا می‌کنند، اما در میان راستان رضامندی است.

Os tolos zombam da culpa, mas entre os corretos está o favor.

۱۰ 10 دل شخص تلخی خویشتن را می‌داند، وغریب در خوشی آن مشارکت ندارد.

O coração conhece sua [própria] amargura, e o estranho não pode partilhar sua alegria.

۱۱ 11 خانه شریران منهدم خواهد شد، اما خیمه راستان شکوفه خواهد آورد.

A casa dos perversos será destruída, mas a tenda dos corretos florescerá.

۱۲ 12 راهی هست که به نظر آدمی مستقیم می‌نماید، اما عاقبت آن، طرق موت است.

Há um caminho que [parece] correto para o homem, porém o fim dele são caminhos de morte.

۱۳ 13 هم در لهو و لعب دل غمگین می‌باشد، وعاقبت این خوشی حزن است.

Até no riso o coração terá dor, e o fim da alegria é a tristeza.

۱۴ 14 کسی‌که در دل مرتد است از راههای خودسیر می‌شود، و مرد صالح به خود سیر است.

Quem se desvia de coração será cheio de seus próprios caminhos, porém o homem de bem [será recompensado] pelos seus.

۱۵ 15 مرد جاهل هر سخن را باور می‌کند، اما مردزیرک در رفتار خود تامل می‌نماید.

O ingênuo crê em toda palavra, mas o prudente pensa cuidadosamente sobre seus passos.

۱۶ 16 مرد حکیم می‌ترسد و از بدی اجتناب می‌نماید، اما احمق از غرور خود ایمن می‌باشد.

O sábio teme, e se afasta do mal; porém o tolo se precipita e se acha seguro.

۱۷ 17 مرد کج خلق، احمقانه رفتار می‌نماید، و(مردم ) از صاحب سوظن نفرت دارند.

Quem se ira rapidamente faz loucuras, e o homem de maus pensamentos será odiado.

۱۸ 18 نصیب جاهلان حماقت است، اما معرفت، تاج زیرکان خواهد بود.

Os ingênuos herdarão a tolice, mas os prudentes serão coroados [com] o conhecimento.

۱۹ 19 بدکاران در حضور نیکان خم می‌شوند، وشریران نزد دروازه های عادلان می‌ایستند.

Os maus se inclinarão perante a face dos bons, e os perversos diante das portas do justo.

۲۰ 20 همسایه فقیر نیز از او نفرت دارد، امادوستان شخص دولتمند بسیارند.

O pobre é odiado até pelo seu próximo, porém os amigos dos ricos são muitos.

۲۱ 21 هر‌که همسایه خود را حقیر شمارد گناه می‌ورزد، اما خوشابحال کسی‌که بر فقیران ترحم نماید.

Quem despreza a seu próximo, peca; mas aquele que demonstra misericórdia aos humildes [é] bem-aventurado.

۲۲ 22 آیا صاحبان تدبیر فاسد گمراه نمی شوند، اما برای کسانی که تدبیر نیکو می‌نمایند، رحمت و راستی خواهد بود.

Por acaso não andam errados os que tramam o mal? Mas [há] bondade e fidelidade para os que planejam o bem.

۲۳ 23 از هر مشقتی منفعت است، اما کلام لبها به فقر محض می‌انجامد.

Em todo trabalho cansativo há proveito, mas o falar dos lábios só [leva] à pobreza.

۲۴ 24 تاج حکیمان دولت ایشان است، اماحماقت احمقان حماقت محض است.

A coroa dos sábios é a sua riqueza; a loucura dos tolos é loucura.

۲۵ 25 شاهد امین جانها را نجات می‌بخشد، اما هرکه به دروغ تنطق می‌کند فریب محض است.

A testemunha verdadeira livra almas, mas aquele que declara mentiras é enganador.

۲۶ 26 در ترس خداوند اعتماد قوی است، وفرزندان او را ملجا خواهد بود.

No temor ao SENHOR [há] forte confiança; e será refúgio para seus filhos.

۲۷ 27 ترس خداوند چشمه حیات‌است، تا ازدامهای موت اجتناب نمایند.

O temor ao SENHOR é manancial de vida, para se desviar dos laços da morte.

۲۸ 28 جلال پادشاه از کثرت مخلوق است، وشکستگی سلطان از کمی مردم است.

Na multidão do povo está a honra do rei, mas a falta de gente é a ruína do príncipe.

۲۹ 29 کسی‌که دیرغضب باشد کثیرالفهم است، وکج خلق حماقت را به نصیب خود می‌برد.

Quem demora para se irar tem muito entendimento, mas aquele de espírito impetuoso exalta a loucura.

۳۰ 30 دل آرام حیات بدن است، اما حسدپوسیدگی استخوانها است.

O coração em paz é vida para o corpo, mas a inveja é [como] podridão nos ossos.

۳۱ 31 هر‌که بر فقیر ظلم کند آفریننده خود راحقیر می‌شمارد، و هر‌که بر مسکین ترحم کند اورا تمجید می‌نماید.

Quem oprime ao pobre insulta ao seu Criador; mas aquele que mostra compaixão ao necessitado o honra.

۳۲ 32 شریر از شرارت خود به زیر افکنده می‌شود، اما مرد عادل چون بمیرد اعتماد دارد.

Por sua malícia, o perverso é excluído; porém o justo [até] em sua morte mantém a confiança.

۳۳ 33 حکمت در دل مرد فهیم ساکن می‌شود، امادر اندرون جاهلان آشکار می‌گردد.

No coração do prudente repousa a sabedoria; mas ela será conhecida até entre os tolos.

۳۴ 34 عدالت قوم را رفیع می‌گرداند، اما گناه برای قوم، عار است.

A justiça exalta a nação, mas o pecado é a desgraça dos povos.

۳۵ 35 رضامندی پادشاه بر خادم عاقل است، اماغضب او بر پست فطرتان.

O rei se agrada do seu servo prudente; porém ele mostrará seu furor ao causador de vergonha.