Iohannem 6
1 Post haec abiit Iesus trans mare Galilaeae, quod est Tiberiadis:
这事以后，耶稣渡过加利利海，就是提比哩亚海。
2 et sequebatur eum multitudo magna, quia videbant signa, quae faciebat super his, qui infirmabantur.
有许多人因为看见他在病人身上所行的神迹，就跟随他。
3 Subiit ergo in montem Iesus: et ibi sedebat cum discipulis suis.
耶稣上了山，和门徒一同坐在那里。
4 Erat autem proximum Pascha dies festus Iudaeorum.
那时犹太人的逾越节近了。
5 Cum sublevasset ergo oculos Iesus, et vidisset quia multitudo maxima venit ad eum, dixit ad Philippum: Unde ememus panes, ut manducent hi?
耶稣举目看见许多人来，就对腓力说：“我们从哪里买饼叫这些人吃呢？”（
6 Hoc autem dicebat tentans eum: ipse enim sciebat quid esset facturus.
他说这话是要试验腓力；他自己原知道要怎样行。）
7 Respondit ei Philippus: Ducentorum denariorum panes non sufficiunt eis, ut unusquisque modicum quid accipiat.
腓力回答说：“就是二十两银子的饼，叫他们各人吃一点也是不够的。”
8 Dicit ei unus ex discipulis eius, Andreas frater Simonis Petri:
有一个门徒，就是西门·彼得的兄弟安得烈，对耶稣说：
9 Est puer unus hic, qui habet quinque panes ordeaceos, et duos pisces: sed haec quid sunt inter tantos?
“在这里有一个孩童，带着五个大麦饼、两条鱼，只是分给这许多人还算什么呢？”
10 Dixit ergo Iesus: Facite homines discumbere. Erat autem foenum multum in loco. Discumberunt ergo viri, numero quasi quinque millia.
耶稣说：“你们叫众人坐下。”原来那地方的草多，众人就坐下，数目约有五千。
11 Accepit ergo Iesus panes: et cum gratias egisset, distribuit discumbentibus: similiter et ex piscibus quantum volebant.
耶稣拿起饼来，祝谢了，就分给那坐着的人；分鱼也是这样，都随着他们所要的。
12 Ut autem impleti sunt, dixit discipulis suis: Colligite quae superaverunt fragmenta, ne pereant.
他们吃饱了，耶稣对门徒说：“把剩下的零碎收拾起来，免得有糟蹋的。”
13 Collegerunt ergo, et impleverunt duodecim cophinos fragmentorum ex quinque panibus ordeaceis, et duobus piscibius quae superfuerunt his, qui manducaverant.
他们便将那五个大麦饼的零碎，就是众人吃了剩下的，收拾起来，装满了十二个篮子。
14 Illi ergo homines cum vidissent quod Iesus fecerat signum, dicebant: Quia hic est vere propheta, qui venturus est in mundum.
众人看见耶稣所行的神迹，就说：“这真是那要到世间来的先知！”
15 Iesus ergo cum cognovisset quia venturi essent ut raperent eum, et facerent eum regem, fugit iterum in montem ipse solus.
耶稣既知道众人要来强逼他作王，就独自又退到山上去了。
16 Ut autem sero factum est, descenderunt discipuli eius ad mare.
到了晚上，他的门徒下海边去，
17 Et cum ascendissent navim, venerunt trans mare in Capharnaum: et tenebrae iam factae erant: et non venerat ad eos Iesus.
上了船，要过海往迦百农去。天已经黑了，耶稣还没有来到他们那里。
18 Mare autem, vento magno flante, exurgebat.
忽然狂风大作，海就翻腾起来。
19 Cum remigassent ergo quasi stadia viginti quinque aut triginta, vident Iesum ambulantem supra mare, et proximum navi fieri, et timuerunt.
门徒摇橹，约行了十里多路，看见耶稣在海面上走，渐渐近了船，他们就害怕。
20 Ille autem dicit eis: Ego sum, nolite timere.
耶稣对他们说：“是我，不要怕！”
21 Voluerunt ergo accipere eum in navim: et statim navis fuit ad terram, in quam ibant.
门徒就喜欢接他上船，船立时到了他们所要去的地方。
22 Altera die, turba, quae stabat trans mare, vidit quia navicula alia non erat ibi nisi una, et quia non introisset cum discipulis suis Iesus in navim, sed soli discipuli eius abiissent:
第二日，站在海那边的众人知道那里没有别的船，只有一只小船，又知道耶稣没有同他的门徒上船，乃是门徒自己去的。
23 aliae vero supervenerunt naves a Tiberiade iuxta locum ubi manducaverunt panem, gratias agentes Deo.
然而，有几只小船从提比哩亚来，靠近主祝谢后分饼给人吃的地方。
24 Cum ergo vidisset turba quia Iesus non esset ibi, neque discipuli eius, ascenderunt in naviculas, et venerunt Capharnaum quaerentes Iesum.
众人见耶稣和门徒都不在那里，就上了船，往迦百农去找耶稣。
25 Et cum invenissent eum trans mare, dixerunt ei: Rabbi, quando huc venisti?
既在海那边找着了，就对他说：“拉比，是几时到这里来的？”
26 Respondit eis Iesus, et dixit: Amen, amen dico vobis: quaeritis me non quia vidistis signa, sed quia manducastis ex panibus, et saturati estis.
耶稣回答说：“我实实在在地告诉你们，你们找我，并不是因见了神迹，乃是因吃饼得饱。
27 Operamini non cibum, qui perit, sed qui permanet in vitam aeternam, quem Filius hominis dabit vobis. Hunc enim Pater signavit Deus. (aiōnios g166)
不要为那必坏的食物劳力，要为那存到永生的食物劳力，就是人子要赐给你们的，因为人子是父 神所印证的。” (aiōnios g166)
28 Dixerunt ergo ad eum: Quid faciemus ut operemur opera Dei?
众人问他说：“我们当行什么才算做 神的工呢？”
29 Respondit Iesus, et dixit eis: Hoc est opus Dei, ut credatis in eum quem misit ille.
耶稣回答说：“信 神所差来的，这就是做 神的工。”
30 Dixerunt ergo ei: Quod ergo tu facis signum ut videamus, et credamus tibi? quid operaris?
他们又说：“你行什么神迹，叫我们看见就信你；你到底做什么事呢？
31 Patres nostri manducaverunt manna in deserto, sicut scriptum est: Panem de caelo dedit eis manducare.
我们的祖宗在旷野吃过吗哪，如经上写着说：‘他从天上赐下粮来给他们吃。’”
32 Dixit ergo eis Iesus: Amen, amen dico vobis: Non Moyses dedit vobis panem de caelo, sed Pater meus dat vobis panem de caelo verum.
耶稣说：“我实实在在地告诉你们，那从天上来的粮不是摩西赐给你们的，乃是我父将天上来的真粮赐给你们。
33 Panis enim verus est, qui de caelo descendit, et dat vitam mundo.
因为 神的粮就是那从天上降下来、赐生命给世界的。”
34 Dixerunt ergo ad eum: Domine, semper da nobis panem hunc.
他们说：“主啊，常将这粮赐给我们！”
35 Dixit autem ei Iesus: Ego sum panis vitae: qui venit ad me, non esuriet: et qui credit in me, non sitiet in aeternum.
耶稣说：“我就是生命的粮。到我这里来的，必定不饿；信我的，永远不渴。
36 Sed dixi vobis quia et vidistis me, et non credidistis.
只是我对你们说过，你们已经看见我，还是不信。
37 Omne quod dat mihi Pater, ad me veniet: et eum, qui venit ad me, non eiiciam foras:
凡父所赐给我的人必到我这里来；到我这里来的，我总不丢弃他。
38 quia descendi de caelo, non ut faciam voluntatem meam, sed voluntatem eius, qui misit me.
因为我从天上降下来，不是要按自己的意思行，乃是要按那差我来者的意思行。
39 Haec est autem voluntas eius, qui misit me, Patris: ut omne, quod dedit mihi, non perdam ex eo, sed resuscitem illud in novissimo die.
差我来者的意思就是：他所赐给我的，叫我一个也不失落，在末日却叫他复活。
40 Haec est autem voluntas Patris mei, qui misit me: ut omnis, qui videt Filium, et credit in eum, habeat vitam aeternam, et ego resuscitabo eum in novissimo die. (aiōnios g166)
因为我父的意思是叫一切见子而信的人得永生，并且在末日我要叫他复活。” (aiōnios g166)
41 Murmurabant ergo Iudaei de illo, quia dixisset: Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi,
犹太人因为耶稣说“我是从天上降下来的粮”，就私下议论他，
42 et dicebant: Nonne hic est Iesus filius Ioseph, cuius nos novimus patrem, et matrem? Quomodo ergo dicit hic: Quia de caelo descendi?
说：“这不是约瑟的儿子耶稣吗？他的父母我们岂不认得吗？他如今怎么说‘我是从天上降下来的’呢？”
43 Respondit ergo Iesus, et dixit eis: Nolite murmurare in invicem:
耶稣回答说：“你们不要大家议论。
44 nemo potest venire ad me, nisi Pater, qui misit me, traxerit eum: et ego resuscitabo eum in novissimo die.
若不是差我来的父吸引人，就没有能到我这里来的；到我这里来的，在末日我要叫他复活。
45 Est scriptum in Prophetis: Et erunt omnes docibiles Dei. Omnis, qui audivit a Patre, et didicit, venit ad me.
在先知书上写着说：‘他们都要蒙 神的教训。’凡听见父之教训又学习的，就到我这里来。
46 Non quia Patrem vidit quisquam, nisi is, qui est a Deo, hic vidit Patrem.
这不是说有人看见过父，惟独从 神来的，他看见过父。
我实实在在地告诉你们，信的人有永生。 (aiōnios g166)
48 Ego sum panis vitae.
我就是生命的粮。
49 Patres vestri manducaverunt manna in deserto, et mortui sunt.
你们的祖宗在旷野吃过吗哪，还是死了。
50 Hic est panis de caelo descendens: ut si quis ex ipso manducaverit, non moriatur.
这是从天上降下来的粮，叫人吃了就不死。
51 Ego sum panis vivus, qui de caelo descendi. Si quis manducaverit ex hoc pane, vivet in aeternum: et panis, quem ego dabo, caro mea est pro mundi vita. (aiōn g165)
我是从天上降下来生命的粮；人若吃这粮，就必永远活着。我所要赐的粮就是我的肉，为世人之生命所赐的。” (aiōn g165)
52 Litigabant ergo Iudaei ad invicem, dicentes: Quomodo potest hic nobis carnem suam dare ad manducandum?
因此，犹太人彼此争论说：“这个人怎能把他的肉给我们吃呢？”
53 Dixit ergo eis Iesus: Amen, amen dico vobis: Nisi manducaveritis carnem Filii hominis, et biberitis eius sanguinem, non habebitis vitam in vobis.
耶稣说：“我实实在在地告诉你们，你们若不吃人子的肉，不喝人子的血，就没有生命在你们里面。
54 Qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, habet vitam aeternam: et ego resuscitabo eum in novissimo die. (aiōnios g166)
吃我肉、喝我血的人就有永生，在末日我要叫他复活。 (aiōnios g166)
55 Caro enim mea, vere est cibus: et sanguis meus, vere est potus.
我的肉真是可吃的，我的血真是可喝的。
56 qui manducat meam carnem, et bibit meum sanguinem, in me manet, et ego in illo.
吃我肉、喝我血的人常在我里面，我也常在他里面。
57 Sicut misit me vivens Pater, et ego vivo propter Patrem: et qui manducat me, et ipse vivet propter me.
永活的父怎样差我来，我又因父活着；照样，吃我肉的人也要因我活着。
58 Hic est panis, qui de caelo descendit. Non sicut manducaverunt patres vestri manna, et mortui sunt. Qui manducat hunc panem, vivet in aeternum. (aiōn g165)
这就是从天上降下来的粮。吃这粮的人就永远活着，不像你们的祖宗吃过吗哪还是死了。” (aiōn g165)
59 Haec dixit in synagoga docens, in Capharnaum.
这些话是耶稣在迦百农会堂里教训人说的。
60 Multi ergo audientes ex discipulis eius, dixerunt: Durus est hic sermo, et quis potest eum audire?
他的门徒中有好些人听见了，就说：“这话甚难，谁能听呢？”
61 Sciens autem Iesus apud semetipsum quia murmurarent de hoc discipuli eius, dixit eis: Hoc vos scandalizat?
耶稣心里知道门徒为这话议论，就对他们说：“这话是叫你们厌弃吗？
62 Si ergo videritis Filium hominis ascendentem ubi erat prius?
倘或你们看见人子升到他原来所在之处，怎么样呢？
63 Spiritus est, qui vivificat: caro non prodest quidquam. verba, quae ego locutus sum vobis, spiritus et vita sunt.
叫人活着的乃是灵，肉体是无益的。我对你们所说的话就是灵，就是生命。
64 Sed sunt quidam ex vobis, qui non credunt. Sciebat enim ab initio Iesus qui essent credentes, et quis traditurus esset eum.
只是你们中间有不信的人。”耶稣从起头就知道谁不信他，谁要卖他。
65 Et dicebat: Propterea dixi vobis, quia nemo potest venire ad me, nisi fuerit ei datum a Patre meo.
耶稣又说：“所以我对你们说过，若不是蒙我父的恩赐，没有人能到我这里来。”
66 Ex hoc multi discipulorum eius abierunt retro: et iam non cum illo ambulabant.
从此，他门徒中多有退去的，不再和他同行。
67 Dixit ergo Iesus ad duodecim: Numquid et vos vultis abire?
耶稣就对那十二个门徒说：“你们也要去吗？”
68 Respondit ergo ei Simon Petrus: Domine, ad quem ibimus? verba vitae aeternae habes. (aiōnios g166)
西门·彼得回答说：“主啊，你有永生之道，我们还归从谁呢？ (aiōnios g166)
69 et nos credimus, et cognovimus quia tu es Christus Filius Dei.
我们已经信了，又知道你是 神的圣者。”
70 Respondit eis Iesus: Nonne ego vos duodecim elegi: et ex vobis unus diabolus est?
耶稣说：“我不是拣选了你们十二个门徒吗？但你们中间有一个是魔鬼。”
71 Dicebat autem de Iuda Simonis Iscariotis: hic enim erat traditurus eum, cum esset unus ex duodecim.
耶稣这话是指着加略人西门的儿子犹大说的；他本是十二个门徒里的一个，后来要卖耶稣的。
