< Proverbiorum 17 >

1 Melior est buccella sicca cum gaudio, quam domus plena victimis cum iurgio.
MEJOR es un bocado seco, y en paz, que la casa de contienda llena de víctimas.
2 Servus sapiens dominabitur filiis stultis, et inter fratres hereditatem dividet.
El siervo prudente se enseñoreará del hijo que deshonra, y entre los hermanos partirá la herencia.
3 Sicut igne probatur argentum, et aurum camino: ita corda probat Dominus.
El crisol para la plata, y la hornaza para el oro: mas Jehová prueba los corazones.
4 Malus obedit linguæ iniquæ: et fallax obtemperat labiis mendacibus.
El malo está atento al labio inicuo; [y] el mentiroso escucha á la lengua detractora.
5 Qui despicit pauperem, exprobrat Factori eius: et qui ruina lætatur alterius, non erit impunitus.
El que escarnece al pobre, afrenta á su Hacedor: y el que se alegra en la calamidad, no quedará sin castigo.
6 Corona senum filii filiorum: et gloria filiorum patres eorum.
Corona de los viejos son los hijos de los hijos; y la honra de los hijos, sus padres.
7 Non decent stultum verba composita: nec principem labium mentiens.
No conviene al necio la altilocuencia: ¡cuánto menos al príncipe el labio mentiroso!
8 Gemma gratissima, expectatio præstolantis: quocumque se vertit, prudenter intelligit.
Piedra preciosa es el cohecho en ojos de sus dueños: á donde quiera que se vuelve, da prosperidad.
9 Qui celat delictum, quærit amicitias: qui altero sermone repetit, separat fœderatos.
El que cubre la prevaricación, busca amistad: mas el que reitera la palabra, aparta al amigo.
10 Plus proficit correptio apud prudentem, quam centum plagæ apud stultum.
Aprovecha la reprensión en el entendido, más que si cien veces hiriese en el necio.
11 Semper iurgia quærit malus: Angelus autem crudelis mittetur contra eum.
El rebelde no busca sino mal; y mensajero cruel será contra él enviado.
12 Expedit magis ursæ occurrere raptis fœtibus, quam fatuo confidenti in stultitia sua.
Mejor es se encuentre un hombre con una osa á la cual han robado sus cachorros, que con un fatuo en su necedad.
13 Qui reddit mala pro bonis, non recedet malum de domo eius.
El que da mal por bien, no se apartará el mal de su casa.
14 Qui dimittit aquam, caput est iurgiorum: et antequam patiatur contumeliam, iudicium deserit.
El que comienza la pendencia es [como] quien suelta las aguas: deja pues la porfía, antes que se enmarañe.
15 Qui iustificat impium, et qui condemnat iustum, abominabilis est uterque apud Deum.
El que justifica al impío, y el que condena al justo, ambos á dos son abominación á Jehová.
16 Quid prodest stulto habere divitias, cum sapientiam emere non possit? Qui altum facit domum suam, quærit ruinam: et qui evitat discere, incidet in mala.
¿De qué sirve el precio en la mano del necio para comprar sabiduría, no teniendo entendimiento?
17 Omni tempore diligit qui amicus est: et frater in angustiis comprobatur.
En todo tiempo ama el amigo; y el hermano para la angustia es nacido.
18 Stultus homo plaudet manibus cum spoponderit pro amico suo.
El hombre falto de entendimiento toca la mano, fiando á otro delante de su amigo.
19 Qui meditatur discordias, diligit rixas: et qui exaltat ostium, quærit ruinam.
La prevaricación ama el que ama pleito; y el que alza su portada, quebrantamiento busca.
20 Qui perversi cordis est, non inveniet bonum: et qui vertit linguam, incidet in malum.
El perverso de corazón nunca hallará bien: y el que revuelve con su lengua, caerá en mal.
21 Natus est stultus in ignominiam suam: sed nec pater in fatuo lætabitur.
El que engendra al necio, para su tristeza [lo engendra]: y el padre del fatuo no se alegrará.
22 Animus gaudens ætatem floridam facit: spiritus tristis exiccat ossa.
El corazón alegre produce buena disposición: mas el espíritu triste seca los huesos.
23 Munera de sinu impius accipit, ut pervertat semitas iudicii.
El impío toma dádiva del seno, para pervertir las sendas del derecho.
24 In facie prudentis lucet sapientia: oculi stultorum in finibus terræ.
En el rostro del entendido [aparece] la sabiduría: mas los ojos del necio [vagan] hasta el cabo de la tierra.
25 Ira patris, filius stultus: et dolor matris quæ genuit eum.
El hijo necio es enojo á su padre, y amargura á la que lo engendró.
26 Non est bonum, damnum inferre iusto: nec percutere principem, qui recta iudicat.
Ciertamente no es bueno condenar al justo, ni herir á los príncipes que hacen lo recto.
27 Qui moderatur sermones suos, doctus et prudens est: et pretiosi spiritus vir eruditus.
Detiene sus dichos el que tiene sabiduría: de prudente espíritu es el hombre entendido.
28 Stultus quoque si tacuerit, sapiens reputabitur: et si compresserit labia sua, intelligens.
Aun el necio cuando calla, es contado por sabio: el que cierra sus labios es entendido.

< Proverbiorum 17 >