Sprueche 8

1 Wohlan, die Weisheit ruft, und die Einsicht läßt ihre Stimme erschallen.

آیا ندای حکمت را نمی‌شنوید و به آواز بصیرت گوش نمی‌دهید؟

2 Oben auf den Höhen am Wege, mitten auf den Steigen hat sie sich aufgestellt.

حکمت دم دروازه‌های شهر و سر چهارراه‌ها و جلوی در هر خانه‌ای ایستاده، می‌گوید:

3 Neben den Thoren, wo die Stadt sich öffnet, am Eingange der Pforten ertönen ihre Rufe:

4 An euch, ihr Männer, ergeht mein Ruf, und meine Stimme an die Menschenkinder.

«ای مردم، شما را صدا می‌زنم.

5 Begreift, ihr Einfältigen, Gescheidheit, und ihr Thoren, begreift Verstand!

ای انسانهای جاهل و نادان به ندای من گوش دهید و زیرکی و فهم کسب کنید.

6 Hört zu, denn was edel ist, will ich reden, und meine Lippen sollen sich öffnen zu dem, was recht ist.

به من گوش دهید، زیرا سخنان من گرانبهاست. من حقیقت و راستی را بیان می‌کنم و از ناراستی نفرت دارم.

7 Denn Wahrheit redet mein Gaumen, aber Gottlosigkeit ist meinen Lippen ein Greuel.

8 Rechtbeschaffen sind alle Reden meines Mundes; in ihnen ist nichts Hinterlistiges oder Falsches.

سخنان من بر حق است و کسی را گمراه نمی‌کند.

9 Insgesamt sind sie klar für den Verständnisvollen und einfach für die zur Erkenntnis Gelangten.

سخنان من برای کسی که گوش شنوا داشته باشد واضح و روشن است.

10 Nehmt meine Zucht lieber an als Silber und Erkenntnis lieber als auserlesenes Gold.

تعلیمی که من می‌دهم از طلا و نقره گرانبهاتر است.

11 Denn die Weisheit ist köstlicher als Korallen, und keinerlei Kleinode kommen ihr gleich.

ارزش من از یاقوت بیشتر است و هیچ چیز را نمی‌توان با من مقایسه کرد.

12 Ich, die Weisheit, habe Gescheidheit inne und verfüge über umsichtige Erkenntnis.

«من حکمتم و از زیرکی و دانایی و بصیرت برخوردار می‌باشم.

13 Jahwe fürchten ist Hassen des Bösen; Hoffart, Hochmut und bösen Wandel, sowie den Mund der Verkehrtheit hasse ich.

اگر کسی خداترس باشد، از بدی نفرت خواهد داشت. من از غرور و تکبر، رفتار و گفتار نادرست متنفرم.

14 Mein ist Rat und Tüchtigkeit; ich bin Einsicht, mein ist Stärke.

«منم که هدایت می‌کنم و فهم و بصیرت می‌بخشم. به نیروی من پادشاهان سلطنت می‌کنند و قضات به عدل و انصاف قضاوت می‌نمایند.

15 Durch mich üben die Könige Königsmacht, und beschließen die Gewaltigen, was recht ist.

16 Durch mich üben die Herrscher Herrscheracht und die Edlen, alle Richter auf Erden.

تمام رهبران و بزرگان جهان به کمک من حکمرانی می‌کنند.

17 Ich habe lieb, die mich lieb haben, und die nach mir suchen, werden mich finden.

«من کسانی را که مرا دوست دارند، دوست می‌دارم. آنانی که در جستجوی من باشند مرا خواهند یافت.

18 Reichtum und Ehre sind bei mir, uraltes Gut und Gerechtigkeit.

ثروت و حرمت، اموال و موفقیت در اختیار من است.

19 Meine Frucht ist köstlicher als Edelmetall und Feingold, und mein Ertrag wertvoller als auserlesenes Silber.

بخشش‌های من از طلای ناب و نقرهٔ خالص بهتر است.

20 Auf dem Pfade der Gerechtigkeit wandle ich, mitten auf den Steigen des Rechts,

راههای من عدل و حق است.

21 daß ich denen, die mich lieb haben, Besitztum zu eigen gebe und ihre Schatzkammern fülle.

ثروت حقیقی از آن کسانی است که مرا دوست دارند، زیرا من خزانه‌های ایشان را پر می‌سازم.

22 Jahwe schuf mich als den Anfang seiner Wege, als erstes seiner Werke, vorlängst.

«در ابتدا، قبل از آفرینش عالم هستی، خداوند مرا با خود داشت.

23 Von Ewigkeit her bin ich eingesetzt, zu Anbeginn, seit dem Ursprunge der Erde.

از ازل، پیش از به وجود آمدن جهان، من شکل گرفتم.

24 Als die Urfluten noch nicht waren, wurde ich geboren, als es noch keine Quellen gab, reich an Wasser.

قبل از پیدایش اقیانوسها و چشمه‌های پر آب،

25 Ehe die Berge eingesenkt waren, vor den Hügeln wurde ich geboren,

قبل از آنکه کوهها و تپه‌ها به وجود آیند،

26 ehe er noch Land und Fluren geschaffen hatte und die Masse der Schollen des Erdkreises.

قبل از آنکه خدا زمین و صحراها و حتی خاک را بیافریند من به وجود آمدم.

27 Als er den Himmel herstellte, war ich dabei, als er die Wölbung über dem Ocean festsetzte,

«هنگامی که خدا آسمان را استوار ساخت و افق را بر سطح آبها کشید من آنجا بودم.

28 als er die Wolken droben festigte, als Haltung gewannen die Quellen des Oceans,

وقتی ابرها را در آسمان گسترانید و چشمه‌ها را از اعماق جاری نمود،

29 als er dem Meere seine Schranke setzte, daß die Wasser seinen Befehl nicht überschreiten durften, als er die Grundfesten der Erde feststellte:

وقتی حدود دریاها را تعیین کرد تا آبها از آن تجاوز نکنند و وقتی اساس زمین را بنیاد نهاد،

30 da war ich ihm als Werkmeisterin zur Seite; da war ich ganz Entzücken Tag für Tag, spielend geschäftig vor ihm zu jeder Zeit,

من نزد او معمار بودم. موجب شادی همیشگی او بودم و در حضورش شادی می‌کردم.

31 spielend auf seinem Erdenrund, und hatte mein Entzücken an den Menschenkindern.

دنیا و انسانهایی که او آفریده بود مایهٔ خوشی من بودند.

32 Nun denn, ihr Söhne, gehorcht mir! Denn: wohl denen, die meine Wege einhalten!

«پس ای جوانان به من گوش دهید، زیرا همهٔ کسانی که از دستورهای من پیروی می‌کنند سعادتمندند.

33 Hört auf Zucht, daß ihr weise werdet, und schlagt sie nicht in den Wind.

به نصیحت من گوش کنید؛ عاقل باشید و نصیحت مرا رد نکنید.

34 Wohl dem Menschen, der mir gehorcht, so daß er Tag für Tag an meinen Thüren wacht, indem er die Pfosten meiner Thore hütet.

خوشا به حال کسی که به من گوش دهد و هر روز جلوی در خانهٔ من انتظار مرا بکشد،

35 Denn wer mich findet, der findet Leben und erlangt Wohlgefallen von Jahwe.

زیرا هر که مرا بیابد حیات را یافته و خداوند را خشنود ساخته است؛

36 Wer mich aber verfehlt, der frevelt gegen sich selbst; alle, die mich hassen, wollen den Tod.

اما کسی که مرا از دست بدهد به جانش لطمه می‌زند، آنانی که از من متنفر باشند مرگ را دوست دارند.»