< Matthaeus 6 >

1 "Hütet euch, daß ihr eure Gerechtigkeit vor den Menschen übt, um euch vor ihnen zur Schau zu stellen. Ihr würdet sonst keinen Lohn erhalten von eurem Vater, der in den Himmeln ist.
Yesus nanori nakandoo nae, “Misinedꞌa, e! Afiꞌ tungga-tunggaꞌ a agama hohoro-lalanen fo atahori koa-bobꞌoꞌu nggi. Te mete ma ama tao taꞌo naa, na, hei Amam mana sia sorga nda fee nggi bala-bꞌaeꞌ saa sa boe.
2 Gibst du also Almosen, posaune es nicht aus, wie es die Heuchler in den Synagogen und auf den Straßen machen, um von den Menschen Ruhm zu ernten. Wahrlich, ich sage euch: Sie haben ihren Lohn empfangen.
Mete ma hei nau tulu-fali atahori mana kasian ra, na, afiꞌ mii bengga leli sia bee bee. Te mete ma hei tao taꞌo naa, na, hei onaꞌ atahori mana olaꞌ laen, tao laen. Ara hiiꞌ a lao-laoꞌ risiꞌ ume hule-oꞌe huuꞌ a fo atahori koa se oi, ‘Wei, atahori ia ra, seli tebꞌe, o!’ Au olaꞌ no matetuꞌ! Te noꞌ a koaot onaꞌ naa, ara simbo sira hahambun ena.
3 Sooft du also Almosen geben willst, soll deine Linke nicht wissen, was deine Rechte tut,
Dadꞌi mete ma hei mae tulu-fali atahori mana kasian ra, na, afiꞌ mifadꞌe see-see boe e!
4 damit dein Almosen im Verborgenen bleibe. Und dein Vater, der ins Verborgene sieht, wird es dir vergelten.
No taꞌo naa, atahori sia raefafoꞌ ia nda rahine sa. Te hei Amam sia sorga nahine saa fo ama tao nee-neeꞌ naa. Dei fo Ana bala-bꞌae nggi no papala-babꞌanggiꞌ naen seli.”
5 Auch wenn ihr betet, sollt ihr es nicht machen wie die Heuchler. Sie beten am liebsten in den Synagogen und an den Straßenecken, um sich den Menschen zu zeigen. Wahrlich, ich sage euch: Sie haben ihren Lohn empfangen.
“Leleꞌ ama hule-oꞌe, na, afiꞌ tao aom onaꞌ atahori mana olaꞌ laen, te tao laen. Ara hiiꞌ a reu lao-laoꞌ sia dala rarameꞌ a, ma rambariiꞌ sia ume hule-oꞌeꞌ rala, fo atahori hetar rita ma koa-koaꞌ se rae, ‘Wue! Sira ia, atahori meumareꞌ, o!’ Te rena, e! Te mete ma ara simbo kokoaꞌ naa, na, ara simbo rala hahambu nara ena.
6 Sooft du also betest, geh in deine innerste Kammer, schließe noch die Türe zu und bete zu deinem Vater, der im Verborgenen ist. Und dein Vater, der ins Verborgene sieht, wird es dir vergelten.
Te ama afiꞌ taꞌo naa. Mete ma mae hule-oꞌe, na, kama rala mii fo ena lelesu a. Ma hule-oꞌe neenee neu Amam. Mae atahori nda rita nggi sa o, Amam nita nggi. Dei fo Ana bala-bꞌae fee nggi papala-babꞌanggiꞌ naen seli.
7 Beim Beten sollt ihr auch nicht plappern wie die Heiden. Diese meinen nämlich, sie würden dann Erhörung finden, wenn sie recht viele Worte machen.
Mete ma ama hule-oꞌe, naa, afiꞌ ola leꞌu-lolo neu nema. Te atahori nda mana rahine Lamatualain sa o hule-oꞌe rahine onaꞌ naa boe. Ara duꞌa rae, mete ma hule-oꞌe loa-naruꞌ onaꞌ naa, na Lamatualain hiiꞌ a rena ma nataa se.
8 Macht es nicht so wie diese. Euer Vater weiß ja, was ihr braucht, noch bevor ihr ihn gebeten habt.
Afiꞌ tao tungga onaꞌ se, e! Te mae ama nda feꞌe moꞌe saa mbali Amaꞌ sia sorga sa o, Ana bubꞌuluꞌ memaꞌ hei parlu ma ena.
9 Ihr aber sollt also beten: 'Vater unser, der du bist im Himmel, geheiligt werde Dein Name.
Dadꞌi mete ma hule-oꞌe, na, hule-oꞌe onaꞌ ia: ‘Amaꞌ sia sorga! Amaꞌ naram meumareꞌ manaseliꞌ Hela fo basa atahori soꞌu rananaru Amaꞌ naram manaseliꞌ a.
10 Zu uns komme Dein Reich. Dein Wille geschehe, wie im Himmel also auch auf Erden.
Amaꞌ dadꞌi maneꞌ soaꞌ neu basa atahori! Hela neu fo basa atahori tao tungga Amaꞌ parendan sia raefafoꞌ ia, onaꞌ basa mana sia sorga ra tao tungga Amaꞌ parendan sia sorga.
11 Unser tägliches Brot gib uns heute.
Amaꞌ tulun pala-banggi fee hai nanaat manadꞌaiꞌ tungga-tungga fai.
12 Vergib uns unsere Schuld, wie auch wir vergeben unsern Schuldigern.
Hai moꞌe Amaꞌ fee ambon neu basa hai sala-kiluꞌ mara, onaꞌ hai fee ambon neu atahori mana tao salaꞌ neu hai boe.
13 Und führe uns nicht in Versuchung, sondern erlöse uns von dem Übel.'
Amaꞌ, munea hai fo hai afiꞌ tao deꞌulakaꞌ. Ma mboꞌi hendi hai mia nitu a koasan. [Te Amaꞌ, Maneꞌ mana koasa ma manaseliꞌ Amaꞌ mana toꞌu parendaꞌ mukundooꞌ a. Hai hule-oꞌem baꞌu a naa ena, Amaꞌ. Amin.]’
14 Wenn ihr den Menschen ihre Fehler vergebt, so wird euer himmlischer Vater auch euch vergeben.
Te rena, e! Mete ma ama fee ambon neu atahori salan, dei fo Amam sia sorga o fee ambon neu sala-kilu mara boe
15 Vergebet aber ihr den Menschen ihre Fehler nicht, so wird euch euer Vater eure Fehler nicht vergeben.
Te mete ma ama nda nau fee ambon neu atahori salan, dei fo Amaꞌ sia sorga o, nda nau fee ambon neu sala mara sa boe.
16 Und wenn ihr Fasten haltet, so dürft ihr nicht trübselig erscheinen wie die Heuchler. Sie entstellen nämlich ihr Angesicht, damit die Menschen sehen, daß sie fasten. Wahrlich, ich sage euch: Sie haben ihren Lohn empfangen.
“Mete ma ama hule-oꞌe no puasa, na, afiꞌ tao mata masaloeꞌ onaꞌ atahori mana olaꞌ laen te tao laen. Huu ara tao taꞌo naa fo atahori koa se rae, ‘Wue! Sira ia, atahori meumareꞌ, o!’ Te rena, e! No koaot naa, ara simbo rala hahambu nara ena.
17 Du aber, wenn du fastest, salbe dein Haupt und wasche dein Gesicht,
Te mete ma ama puasa, na, safe mata mara meuꞌ-meuꞌ, ma sau langga mara malolole!
18 damit die Menschen nicht merken, daß du fastest, vielmehr nur dein Vater, der im Verborgenen ist. Und dein Vater, der ins Verborgene sieht, wird es dir vergelten.
Dadꞌi dei fo atahori rita nggi o, nda rahine rae, ama puasa sa. Te hei Amam bubꞌuluꞌ. Dei fo Ana bala-bꞌae fee nggi no papala-babꞌanggiꞌ naen seli.”
19 Häufet euch nicht Schätze an auf Erden, wo Motten und Nager sie vernichten, wo Diebe einbrechen und stehlen.
“Afiꞌ tao ues nggate-nggate fo miꞌidꞌuru hata-hetoꞌ nae-nae sia raefafoꞌ ia. Te dei fo fufuꞌ no rurutuꞌ tao nalutu se. Ma naꞌo ra rema bonggar fo haꞌi rendi se.
20 Häuft euch Schätze an im Himmel, wo keine Motte und kein Nager sie vernichtet und wo keine Diebe einbrechen und sie stehlen.
Te malole lenaꞌ ama nggate-nggate tao ues miꞌidꞌuru hata-heto nae-nae sia sorga. Te sia naa fufuꞌ no rurutuꞌ a nda tao nalutu se sa. Naꞌo ra o nda reu bonggar fo haꞌi rendi se sa boe.
21 Denn wo dein Schatz ist, da ist auch dein Herz.
Hei mbedꞌaꞌ hata-heto mara sia bee, na, neꞌo rala mara sia naa boe.”
22 Die Leuchte deines Leibes ist das Auge. Ist also dein Auge lauter, so wird dein ganzer Leib erleuchtet sein;
“Atahori matan, onaꞌ lambu mana naronda sia ralan rala. Mete ma matan manggareloꞌ, na, ana tungga dala masodꞌa maloleꞌ, onaꞌ atahori mana laoꞌ sia manggareloꞌ a.
23 Ist dein Auge jedoch krank, dann wird dein ganzer Leib verfinstert sein. Ist aber das Licht in dir zur Finsternis geworden, wie groß muß diese Finsternis dann sein.
Te mete ma matan mana malaafuꞌ, na, ana nda tungga dala maloleꞌ a sa, onaꞌ atahori mana laoꞌ hama-hama sia maꞌahatuꞌ a. Dadꞌi mete ma manggareloꞌ mana sia rala mara dadꞌi maꞌahatu ena, na, hei o misodꞌa sia maꞌahatu manaseliꞌ a boe.”
24 Niemand kann zwei Herren dienen; entweder haßt er den einen und liebt den anderen, oder er hält es mit dem einen und verachtet den anderen; ihr könnet nicht Gott dienen und dem Mammon.
“Atahori sa nda bisa tao ues tebꞌe-tebꞌeꞌ fee neu malangga rua lao esaꞌ sa, huu dei fo ana hii malangga esa lenaꞌ malangga laen. Boe ma ana bisa tungga malanggan esa, ma nda taoafiꞌ neu malanggan esa ka sa. Huu naa, de nda bisa olaꞌ mae, ‘Lamatuaꞌ naa, au Lamatua ngga,’ mete ma tao doiꞌ a dadꞌi lamatua ma.
25 So sage ich denn euch: Sorget nicht ängstlich für euer Leben, was ihr essen oder trinken sollet; auch nicht für euern Leib, womit ihr ihn bekleiden sollet. Ist denn das Leben nicht weit mehr wert als die Nahrung und der Leib mehr als die Kleidung?
Naeni de Au ufadꞌe taꞌo ia: afiꞌ duꞌa doaꞌ mae, au usodꞌa taꞌo bee, au ae ua saa, inu saa, pake-nggao saa? Hei duꞌa mae masodꞌaꞌ naa, akaꞌ nanaa-nininuꞌ a, do? Boe ma aom naa, akaꞌ pake-nggaoꞌ a, do? Nda taꞌo naa sa.
26 Schaut hin auf die Vögel des Himmels: Sie säen nicht, sie ernten nicht, sie sammeln nicht in Speicher, und doch ernährt sie euer himmlischer Vater. Seid ihr nicht viel mehr wert als sie?
Mete sobꞌa mbui mana ratambele sia lalai a. Ara nda sela-nggari ma etu-oru fo mbedꞌa nanaat sia soka-poleꞌ ra sa. Te hei Amam sia sorga naꞌabꞌoi se nakandooꞌ a. Ana o bisa naꞌabꞌoi nala nggi lenaꞌ se fai. Dadꞌi duꞌa malolole dei. Te Ana nile nggi, lenaꞌ mbuiꞌ naa ra.
27 Wer aus euch kann denn mit seinem Sorgen seine Lebenszeit auch nur um eine Elle verlängern?
Mete ma atahori rambariiꞌ sia tiroao fo lole-lau aon, na, ana bisa tao namanaru aon, do? Nda bisa sa!
28 Und was seid ihr um die Kleidung so besorgt? Betrachtet die Lilien des Feldes, wie sie wachsen; sie schaffen nicht, sie spinnen nicht.
Mete ma hokoꞌ, na, taꞌo bee de ama feꞌe duꞌa doaꞌ bua-loꞌas fai? Mii seꞌu mita buna bakung sia moo-loaꞌ. Ara nda podꞌeꞌ abꞌas, ma tenu-lolo temeꞌ sa.
29 Ich sage euch aber: Nicht einmal Salomon in seiner ganzen Herrlichkeit war so gekleidet wie eine einzige aus ihnen.
Te rena malolole, o! Mane Soleman bua-baꞌun meulau manaseli na o, nda naseliꞌ bunaꞌ naa ra meulaun sa.
30 Wenn Gott das Gras des Feldes, das heute steht und schon morgen in den Ofen geworfen wird, also kleidet, um wieviel mehr dann euch, ihr Kleingläubigen.
Lamatualain tao mataꞌ neu bunaꞌ mana nasodꞌa akaꞌ faiꞌ ia, te mbilaꞌ neu ana mate fo atahori nggari e ai rala neu. Mete ma Ana tao taꞌo naa, dei fo Ana pake-nggao nggi lenaꞌ bunaꞌ naa ra. De saa de ama nda mimihere tebꞌe-tebꞌeꞌ neu E sa?
31 So sprechet also nicht in Sorgen: 'Was werden wir essen?' Oder: 'Was werden wir trinken?' Oder: 'Womit werden wir uns kleiden?'
Dadꞌi ama sudꞌi boe duꞌa doaꞌ mae, ‘Ata taa saa?’ do, ‘Tinu saa?’ do, ‘Pake-nggao saa?
32 Um alles dies bekümmern sich die Heiden. Denn euer himmlischer Vater weiß wohl, daß ihr all das braucht.
Atahori nda mana ramahere neu Lamatualain sa, ara tao ues ritaꞌ mamate nara fo nau hambu basa naa ra. Te ama afiꞌ taꞌo naa, huu hei Amam sia sorga bubꞌuluꞌ basa saa fo ama parluꞌ a ena.
33 Suchet vor allem das Reich Gottes und seine Gerechtigkeit, dann wird euch dies alles dazugegeben werden.
Te akaꞌ na hei musi milalao ue-tataos Na no tebꞌe-tebꞌeꞌ dei, boe ma musi tungga parendan, dei fo Ana fee seluꞌ basa saa fo ama parluꞌ ra.
34 Sorgt also nicht ängstlich für morgen. Der morgige Tag wird für sich selber sorgen; genug, daß jeder Tag seine eigene Plage hat."
Dadꞌi afiꞌ duꞌa doaꞌ saa fo ama parlu mlbila. Te fai esa na no eni sususan. Faiꞌ ia sususan dai ena.”

< Matthaeus 6 >