Sananlaskujen 17

1 Parempi kuiva kannikka rauhassa kuin talon täysi uhripaistia riidassa.

Lepszy [jest] kęs suchego [chleba], a przy tym spokój, niż dom pełen bydła ofiarnego z kłótnią.

2 Taitava palvelija hallitsee kunnotonta poikaa ja pääsee perinnönjaolle veljesten rinnalla.

Sługa roztropny będzie panował nad synem, który przynosi hańbę, i wraz z [jego] braćmi będzie miał udział w dziedzictwie.

3 Hopealle sulatin, kullalle uuni, mutta sydämet koettelee Herra.

Tygiel dla srebra, piec dla złota, ale serca bada PAN.

4 Paha kuuntelee häijyjä huulia, petollisuus kuulee pahoja kieliä.

Zły zważa na wargi fałszywe, a kłamca słucha przewrotnego języka.

5 Joka köyhää pilkkaa, se herjaa hänen luojaansa; joka toisen onnettomuudesta iloitsee, ei jää rankaisematta.

Kto naśmiewa się z ubogiego, uwłacza jego Stwórcy, a kto się cieszy z nieszczęścia, nie uniknie kary.

6 Vanhusten kruunu ovat lastenlapset, ja isät ovat lasten kunnia.

Koroną starców są synowie synów, a chlubą synów są ich ojcowie.

7 Ei sovi houkalle ylevä puhe, saati sitten ruhtinaalle valhe.

Poważna mowa nie przystoi głupiemu, tym mniej kłamliwe usta dostojnikowi.

8 Lahjus on käyttäjänsä silmissä kallis kivi: mihin vain hän kääntyy, hän menestyy.

Dar jest [jak] drogocenny kamień w oczach tego, kto go posiada; gdziekolwiek [z nim] zmierza, ma powodzenie.

9 Joka rikkeen peittää, se rakkautta harrastaa; mutta joka asioita kaivelee, se erottaa ystävykset.

Kto kryje grzech, szuka miłości, a kto wyjawia sprawę, rozdziela przyjaciół.

10 Nuhde pystyy paremmin ymmärtäväiseen kuin sata lyöntiä tyhmään.

Nagana lepiej działa na rozumnego niż sto razów na głupiego.

11 Pelkkää onnettomuutta hankkii kapinoitsija, mutta häntä vastaan lähetetään armoton sanansaattaja.

Zły szuka jedynie buntu; dlatego zostanie wysłany przeciw niemu okrutny posłaniec.

12 Kohdatkoon miestä karhu, jolta on riistetty poikaset, mutta älköön tyhmä hulluudessansa.

[Lepiej] człowiekowi spotkać się z niedźwiedzicą, której zabrano młode, niż z głupim w jego głupocie.

13 Joka hyvän pahalla palkitsee, sen kodista ei onnettomuus väisty.

Kto odpłaca złem za dobro, temu zło z domu nie ustąpi.

14 Alottaa tora on päästää vedet valloilleen; herkeä, ennenkuin riita syttyy.

Kto zaczyna kłótnię, [jest jak] ten, co puszcza wodę; [dlatego] zaniechaj sporu, zanim wybuchnie.

15 Syyllisen syyttömäksi ja syyttömän syylliseksi tekijä ovat kumpikin Herralle kauhistus.

Kto usprawiedliwia niegodziwego i kto potępia sprawiedliwego, obaj budzą odrazę w PANU.

16 Mitä hyötyä on rahasta tyhmän käsissä? Viisauden hankkimiseen ei ole ymmärrystä.

Na cóż w ręku głupiego pieniądze, by zdobyć mądrość, [skoro] nie ma rozumu?

17 Ystävä rakastaa ainiaan ja veli syntyy varaksi hädässä.

Przyjaciel kocha w każdym czasie, a brat rodzi się w nieszczęściu.

18 Mieltä vailla on mies, joka kättä lyöpi, joka menee toista takaamaan.

Nierozumny człowiek daje porękę i ręczy na oczach przyjaciela.

19 Joka toraa rakastaa, se rikkomusta rakastaa; joka ovensa korottaa, se hankkii kukistumistaan.

Kto kocha grzech, kocha spór, a kto podwyższa swoją bramę, szuka zagłady.

20 Väärämielinen ei onnea löydä, ja kavalakielinen suistuu onnettomuuteen.

Przewrotny w sercu nie znajduje dobra, a kto ma przewrotny język, wpadnie w zło.

21 Tyhmä on murheeksi siittäjällensä, ja houkan isä on iloa vailla.

Kto spłodzi głupca, [zrobi to] na swój smutek, a ojciec głupiego nie doznaje radości.

22 Terveydeksi on iloinen sydän, mutta murtunut mieli kuivuttaa luut.

Wesołe serce działa dobrze [jak] lekarstwo, a przygnębiony duch wysusza kości.

23 Jumalaton ottaa lahjuksen vastaan toisen povelta vääristääksensä oikeuden tiet.

Niegodziwy bierze dar z zanadrza, aby wypaczać ścieżki sądu.

24 Ymmärtäväisellä on viisaus kasvojensa edessä, mutta tyhmän silmät kiertävät maailman rantaa.

Mądrość [jest] przed obliczem rozumnego, a oczy głupca są aż na krańcu ziemi.

25 Tyhmä poika on isällensä suruksi ja synnyttäjällensä mielihaikeaksi.

Głupi syn jest zmartwieniem dla ojca i goryczą dla rodzicielki.

26 Paha jo sekin, jos syytöntä sakotetaan; kovin kohtuutonta, jos jaloja lyödään.

Zaprawdę to niedobrze wymierzyć karę sprawiedliwemu ani bić władców za prawość.

27 Joka hillitsee sanansa, on taitava, ja mielensä malttava on ymmärtäväinen mies.

Kto ma wiedzę, powściąga swoje słowa, człowiek roztropny [jest] zacnego ducha.

28 Hullukin käy viisaasta, jos vaiti on; joka huulensa sulkee, on ymmärtäväinen.

Nawet głupi, gdy milczy, uchodzi za mądrego, [a] kto zamyka swoje wargi – za rozumnego.