Sananlaskujen 15
1 Suloinen vastaus hillitse vihan, mutta kova sana saattaa mielen karvaaksi.
Łagodna odpowiedź uśmierza zapalczywość, a przykre słowa wzniecają gniew.
2 Viisasten kieli saattaa opetuksen suloiseksi, vaan tyhmäin suu aina hulluuta sylkee.
Język mądrych zdobi wiedzę, ale usta głupich tryskają głupotą.
3 Herran silmät katselevat joka paikassa, sekä pahat että hyvät.
Oczy PANA są na każdym miejscu, upatrują złych i dobrych.
4 Terveellinen kieli on elämän puu: vaan valhettelevainen saattaa sydämen kivun.
Zdrowy język [jest] drzewem życia, a jego przewrotność [jest] zniszczeniem dla ducha.
5 Tyhmä laittaa isänsä kurituksen; vaan joka rangaistuksen ottaa, hän tulee taitavaksi.
Głupi gardzi pouczeniem swego ojca, a kto przyjmuje upomnienia, jest roztropny.
6 Vanhurskaan huoneessa on yltäkyllä; vaan jumalattoman saalis on hävintö.
W domu sprawiedliwego [jest] wielki dostatek, a w dochodach niegodziwego jest zamieszanie.
7 Viisasten huulet jakavat neuvoa; vaan tyhmäin sydän ei ole niin.
Wargi mądrych szerzą wiedzę, a serce głupich nie.
8 Jumalattoman uhri on Herralle kauhistus; vaan jumalisten rukous on hänelle otollinen.
Ofiara niegodziwych budzi odrazę w PANU, [a] modlitwa prawych mu się podoba.
9 Jumalattoman tie on Herralle kauhistus; vaan joka vanhursjautta noudattaa, on hänelle rakas.
Droga niegodziwego wzbudza odrazę w PANU, a miłuje on tego, kto podąża za sprawiedliwością.
10 Kuritus on sille paha, joka hylkää tiensä: ja joka rangaistusta vihaa, hänen pitää kuoleman.
Sroga kara [należy się] temu, kto zbacza z drogi, a kto nienawidzi upomnień, umrze.
11 Helvetti ja kadotus on Herran edessä: kunka paljon enemmin ihmisten lasten sydämet. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie [są] przed PANEM; o ileż bardziej serca synów ludzkich. (Sheol h7585)
12 Ei pilkkaaja rakasta sitä, joka häntä rankaisee, ja ei hän mene viisasten tykö.
Szyderca nie miłuje tego, który go strofuje, ani nie pójdzie do mądrych.
13 Iloinen sydän tekee iloiset kasvot; vaan koska sydän on surullinen, niin rohkeus raukee.
Radosne serce rozwesela twarz, [ale] gdy smutek w sercu, duch jest przygnębiony.
14 Ymmärtäväinen sydän etsii viisautta; vaan tyhmäin suu tyhmyydellä ravitaan.
Serce rozumne szuka wiedzy, a usta głupich karmią się głupotą.
15 Surullisella ihmisellä ei ole koskaan hyvää päivää; vaan jolla hyvä sydän on, hänellä on joka päivä vieraspito.
Wszystkie dni strapionego [są] złe, ale kto jest wesołego serca, ma nieustanną ucztę.
16 Parempi on vähä Herran pelvossa, kuin suuri tavara ilman lepoa.
Lepiej [mieć] mało z bojaźnią PANA niż wielki skarb z kłopotem.
17 Parempi on ateria kaalia rakkaudessa, kuin syötetty härkä vihassa.
Lepsza jest potrawa z jarzyn, gdzie miłość, niż tuczny wół, gdzie panuje nienawiść.
18 Vihainen mies saattaa toran matkaan; mutta kärsivällinen asettaa riidan.
Człowiek gniewny wszczyna kłótnie, a nieskory do gniewu łagodzi spory.
19 Laiskan tie on orjantappurainen; vaan hurskasten tie on tasainen.
Droga leniwego jest jak płot cierniowy, a ścieżka prawych jest wyrównana.
20 Viisas poika iloittaa isänsä, ja hullu ihminen häpäisee äitinsä.
Mądry syn jest radością ojca, a człowiek głupi gardzi własną matką.
21 Hulluulle on tyhmyys iloksi; vaan toimellinen mies pysyy oikialla tiellä.
Głupota [jest] radością dla nierozumnego, a człowiek roztropny postępuje uczciwie.
22 Aivoitus raukee ilman neuvoaa; vaan jossa monta neuvonantajaa on, se on vahva.
Gdzie nie ma rady, nie udają się zamysły; powiodą się zaś przy mnóstwie doradców.
23 Se on ihmisen ilo, että hän toimella vastata taitaa, ja aikanansa sanottu sana on otollinen.
Człowiek cieszy się z odpowiedzi swoich ust, a słowo powiedziane we właściwym czasie jakże jest dobre!
Droga życia dla mądrego [jest] w górze, aby uniknął głębokiego piekła. (Sheol h7585)
25 Herra ylpeiden huoneet kukistaa, ja vahvistaa lesken rajat.
PAN zniszczy dom pysznych, a utwierdzi granicę wdowy.
26 Ilkiäin aivoitukset ovat Herralle kauhistukseksi; vaan toimellinen puhe on otollinen.
Myśli złego budzą odrazę w PANU, a słowa czystych [są] przyjemne.
27 Ahneudella voitetut kukistavat oman huoneensa; vaan joka lahjoja vihaa, saa elää.
Kto jest chciwy zysku, ściąga kłopoty na własny dom, a kto nienawidzi darów, będzie żył.
28 Vanhurskaan sydän ajattelee vastausta; vaan jumalattoman suu ammuntaa pahaa.
Serce sprawiedliwego rozmyśla nad odpowiedzią, a usta niegodziwych tryskają złymi rzeczami.
29 Herra on kaukana jumalattomista; vaan hän kuulee vanhurskasten rukoukset.
PAN jest daleko od niegodziwych, ale wysłuchuje modlitwy sprawiedliwych.
30 Suloinen kasvo iloittaa sydämen: hyvä sanoma tekee luut lihaviksi.
Światło oczu rozwesela serce, a dobra wieść tuczy kości.
31 Korva, joka kuulee elämän rangaistusta, on asuva viisasten seassa.
Ucho, które słucha upomnienia życia, będzie mieszkać pośród mądrych.
32 Joka ei itsiänsä salli kurittaa, se katsoo ylön sielunsa; vaan joka rangaistusta kuulee, hän tulee viisaaksi.
Kto odrzuca karność, gardzi własną duszą, a kto przyjmuje upomnienie, nabiera rozumu.
33 Herran pelko on kuritus viisauteen, ja kunnian edellä käy nöyryys.
Bojaźń PANA [jest] pouczeniem w mądrości, a pokora poprzedza chwałę.
