Matthew 22
1 Jesus answered and spoke to them again in parables, saying,
Ug kanila misulti si Jesus pag-usab pinaagi sa mga sambingay, nga nag-ingon,
2 “The Kingdom of Heaven is like a certain king, who made a wedding feast for his son,
"Ang gingharian sa langit sama sa usa ka hari nga naghimog kombira sa kasal alang sa iyang anak nga lalaki,
3 and sent out his servants to call those who were invited to the wedding feast, but they would not come.
ug nagsugo sa iyang mga ulipon sa pagtawag sa mga dinapitsa kombira sa kasal; apan nanagdumili sila sa pagtambong.
4 Again he sent out other servants, saying, ‘Tell those who are invited, “Behold, I have prepared my dinner. My cattle and my fatlings are killed, and all things are ready. Come to the wedding feast!”’
Ug nagpaadto na usab siyag uban pang mga ulipon nga iyang giingnan, `Ingna ang mga dinapit, Tan-awa, nahikay ko na ang akong kombira, naihaw na ang akong mga baka ug ang akong mga nati nga pinatambok, ug andam na ang tanan; busa, pangadto na kamo sa kombira.'
5 But they made light of it, and went their ways, one to his own farm, another to his merchandise;
Apan ang mga dinapit wala lang manumbaling niini ug nanglakaw hinoon sila, usa paingon sa iyang uma, ug usa paingon sa iyang patigayon,
6 and the rest grabbed his servants, treated them shamefully, and killed them.
samtang ang uban nanagdakop sa iyang mga ulipon, ug ilang gidagmalan ug gipamatay sila.
7 When the king heard that, he was angry, and sent his armies, destroyed those murderers, and burned their city.
Ug ang hari nasuko, ug gipaadtoan niya sa iyang mga sundalo ug gipapatay ang maong mga mamumuno ug gipasunog ang ilang siyudad.
8 “Then he said to his servants, ‘The wedding is ready, but those who were invited weren’t worthy.
Ug siya miingon sa iyang mga ulipon, `Andam na ang kombira sa kasal, apan dili takus kadtong mga dinapit.
9 Go therefore to the intersections of the highways, and as many as you may find, invite to the wedding feast.’
Busa pangadto hinoon kamo sa kadalanan, ug bisan kinsay inyong ihibalag didto, dapita ninyo sila sa kombira.'
10 Those servants went out into the highways and gathered together as many as they found, both bad and good. The wedding was filled with guests.
Ug ang mga ulipon miadto sa kadalanan ug ilang gitigum ang tanan nga ilang gihibalag, mga dautan ug mga maayo; ug ang kombirahan sa kasal napuno sa mga dinapit.
11 “But when the king came in to see the guests, he saw there a man who didn’t have on wedding clothing,
"Apan sa pagsulod sa hari aron sa pagtan-aw sa mga dinapit, nakita niya didto ang usa ka tawo nga wala magsul-ob ug bisti alang sa kombira sa kasal;
12 and he said to him, ‘Friend, how did you come in here not wearing wedding clothing?’ He was speechless.
ug siya miingon kaniya, `Migo, naunsa ba nga misulod ka man dinhi nga wala magsul-ob ug bisti nga angay sa kasal?' Ug ang tawo wala makatingog.
13 Then the king said to the servants, ‘Bind him hand and foot, take him away, and throw him into the outer darkness. That is where the weeping and grinding of teeth will be.’
Ug ang hari miingon sa iyang mga sulogoon, `Gapusa ninyo siya sa tiil ug kamot, ug ilabay ninyo siya ngadto sa labawng kangitngitan sa gowa; didto ang mga tawo managpanghilak ug managkagot sa ilang mga ngipon.'
14 For many are called, but few chosen.”
Kay daghan ang gipanagtawag apan diyutay ra ang pagapilion."
15 Then the Pharisees went and took counsel how they might entrap him in his talk.
Ug milakaw ang mga Fariseo ug nanagsabut sila kon unsaon nila sa pagbitik kang Jesus pinaagi sa iyang isulti.
16 They sent their disciples to him, along with the Herodians, saying, “Teacher, we know that you are honest, and teach the way of God in truth, no matter whom you teach; for you aren’t partial to anyone.
Ug ilang gipaadtoan siya sa ilang mga tinun-an, kinuyogan sa mga Herodianhon, sa pag-ingon kaniya, "Magtutudlo, nasayud kami nga ikaw maminatud-on, ug nga ikaw sa minatuod nagatudlo sa dalan sa Dios, ug nga wala ka magsapayan sa tawo sanglit wala ka man magtan-aw sa panagway sa mga tawo.
17 Tell us therefore, what do you think? Is it lawful to pay taxes to Caesar, or not?”
Busa tug-ani kami unsay imong paghunahuna niini. Uyon ba sa balaod ang pagbayad ug buhis kang Cesar, o dila ba?"
18 But Jesus perceived their wickedness, and said, “Why do you test me, you hypocrites?
Apan si Jesus, sa naila niya ang ilang pagkamadinauton, miingon kanila "Mga maut, nganong inyo man akong sulayan?
19 Show me the tax money.” They brought to him a denarius.
Pakitai akog kuwarta nga igbubuhis." Ug ilang gidala kaniya ang kuwarta nga usa ka denario.
20 He asked them, “Whose is this image and inscription?”
Ug si Jesus miingon kanila, "Kang kinsa man kining dagway ug kining nahisulat?"
21 They said to him, “Caesar’s.” Then he said to them, “Give therefore to Caesar the things that are Caesar’s, and to God the things that are God’s.”
Sila mitubag nga nag-ingon, "Kang Cesar." Ug siya miingon kanila, "Nan, bayri ninyo si Cesar sa mga butang nga iya ni Cesar, ug ang Dios sa mga butang nga iya sa Dios."
22 When they heard it, they marveled, and left him and went away.
Ug sa ilang pagkadungog niini, nahitingala sila; ug ilang gibiyaan siya ug nanglakaw sila.
23 On that day Sadducees (those who say that there is no resurrection) came to him. They asked him,
Ug sa maong adlaw giadto siyag mga Saduceo, mga tawo nga nanag-ingon nga walay pagkabanhaw; ug gipangutana siya nila
24 saying, “Teacher, Moses said, ‘If a man dies, having no children, his brother shall marry his wife and raise up offspring for his brother.’
nga nanag-ingon, "Magtutudlo, si Moises nag-ingon, `Kon ang usa ka lalaki mamatay nga walay anak, ang iyang igsoong lalaki kinahanglan mangasawa sa balo ug magpaliwat ug mga anak alang sa iyang igsoon.'
25 Now there were with us seven brothers. The first married and died, and having no offspring left his wife to his brother.
Karon, diha kanamoy pito ka mga magsoong lalaki; ang nahauna nagminyo ug unya namatay, ug tungod kay wala man siya mga anak, ang asawa niya gipangasawa sa iyang igsoon.
26 In the same way, the second also, and the third, to the seventh.
Mao usab ang nahitabo sa ikaduha ug sa ikatulo, ug hangtud sa ikapito.
27 After them all, the woman died.
Tapus nilang tanan, ang babaye namatay usab.
28 In the resurrection therefore, whose wife will she be of the seven? For they all had her.”
Nan, sa pagkabanhaw ni kinsa man sa pito maasawa siya? Kay silang tanan nakahupot man kaniya."
29 But Jesus answered them, “You are mistaken, not knowing the Scriptures, nor the power of God.
Apan kanila mitubag si Jesus nga nag-ingon, "Nangasayop kamo kay wala kamo makasabut sa kasulatan o sa gahum sa Dios.
30 For in the resurrection they neither marry nor are given in marriage, but are like God’s angels in heaven.
Kay sa pagkabanhaw dili na sila magapangasawa o magapamana, kondili mahisama na sila sa mga manolunda didto sa langit.
31 But concerning the resurrection of the dead, haven’t you read that which was spoken to you by God, saying,
Ug mahitungod sa pagbanhaw sa mga patay, wala ba ninyo hibasahi ang gisulti kaninyo sa Dios nga nag-ingon,
32 ‘I am the God of Abraham, and the God of Isaac, and the God of Jacob’? God is not the God of the dead, but of the living.”
`Ako mao ang Dios ni Abraham, ug ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob'? Siya dili Dios sa mga patay, kondili sa mga buhi."
33 When the multitudes heard it, they were astonished at his teaching.
Ug sa pagkadungog niini sa panon sa katawhan, nahitingala sila sa iyang pagpanudlo.
34 But the Pharisees, when they heard that he had silenced the Sadducees, gathered themselves together.
Apan sa pagkadungog sa mga Fariseo nga napahilum niya ang mga Saduceo, sila nanagtapok.
35 One of them, a lawyer, asked him a question, testing him.
Ug usa kanila, nga batid sa kasugoan, may gipangutana kaniya aron sa pagsulay kaniya.
36 “Teacher, which is the greatest commandment in the law?”
Miingon siya, "Magtutudlo, unsa man ang dakung sugo sa kasugoan?"
37 Jesus said to him, “‘You shall love the Lord your God with all your heart, with all your soul, and with all your mind.’
Ug si Jesus miingon kaniya, "Higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, ug sa tibuok mong kalag, ug sa tibuok mong salabutan.
38 This is the first and great commandment.
Mao kana ang daku ug unang sugo.
39 A second likewise is this, ‘You shall love your neighbor as yourself.’
Ug ang ikaduha sulosama ra, nga mao kini, Higugmaa ang imong silingan sama sa imong kaugalingon.
40 The whole law and the prophets depend on these two commandments.”
Niining duha ka mga sugo nagasukad ang tibuok nga kasugoan ug ang mga profeta."
41 Now while the Pharisees were gathered together, Jesus asked them a question,
Ug samtang nagkatapok ang mga Fariseo, kanila si Jesus may gipangutana,
42 saying, “What do you think of the Christ? Whose son is he?” They said to him, “Of David.”
nga nag-ingon, "Unsa may inyong paghunahuna mahitungod kang Cristo? Kang kinsa man siyang anak?" Sila mitubag kaniya, "Anak siya ni David."
43 He said to them, “How then does David in the Spirit call him Lord, saying,
Siya miingon kanila, "Nan, ngano man lagi nga si David, dinasig sa Espiritu, nagtawag man kaniya nga Ginoo, sa iyang pag-ingon:
44 ‘The Lord said to my Lord, sit on my right hand, until I make your enemies a footstool for your feet’?
`Ang Ginoo miingon sa akong Ginoo: Lumingkod ka sa akong too, hangtud igabutang ko ang imong mga kaaway diha sa ilalum sa imong mga tiil?
45 “If then David calls him Lord, how is he his son?”
Kon si David nagtawag kaniya nga Ginoo, unsaon man niya pagkahimong anak ni David?"
46 No one was able to answer him a word, neither did any man dare ask him any more questions from that day forward.
Ug walay nakatubag kaniyag bisan usa na lang ka pulong, ug sukad niadtong adlawa wala nay nangahas pa sa paghimog mga pagpa-ngutana kaniya.
