Luke 2
1 Now in those days, a decree went out from Caesar Augustus that all the world should be enrolled.
Ug nahitabo nga niadtong mga adlawa miabut gikan kang Cesar Augusto ang usa ka sugo sa pagpanglista sa tanang nanagpuyo sa tibuok kalibutan.
2 This was the first enrollment made when Quirinius was governor of Syria.
Kini mao ang unang pagpanglista nga gihimo sa diha nga si Quirino mao pay gobernador sa Siria.
3 All went to enroll themselves, everyone to his own city.
Ug ang tanan nangadto aron sa pagpalista, ang matag-usa ngadto sa iyang kaugalingong lungsod.
4 Joseph also went up from Galilee, out of the city of Nazareth, into Judea, to David’s city, which is called Bethlehem, because he was of the house and family of David,
Ug si Jose usab gikan sa Galilea, sa lungsod sa Nazaret, mitungas sa Judea sa lungsod ni David, nga ginganlan ug Betlehem, kay siya sakop man sa panimalay ug sa kaliwatan ni David,
5 to enroll himself with Mary, who was pledged to be married to him as wife, being pregnant.
aron sa pagpalista uban kang Maria, ang iyang pangasaw-onon nga nagsabak.
6 While they were there, the day had come for her to give birth.
Ug samtang didto sila, miabut ang panahon nga siya mag-anak.
7 She gave birth to her firstborn son. She wrapped him in bands of cloth and laid him in a feeding trough, because there was no room for them in the inn.
Ug iyang gianak ang iyang panganay nga usa ka lalaki, ug kini iyang giputos sa mga bakbak ug gipahigda sa pasungan, kay wala na may luna alang kanila sa balay nga abutanan.
8 There were shepherds in the same country staying in the field, and keeping watch by night over their flock.
Ug niadtong dapita may mga magbalantay sa mga karnero didto sa sibsibanan, nga nanagtukaw sa kagabhion sa pagbantay sa ilang mga hayop.
9 Behold, an angel of the Lord stood by them, and the glory of the Lord shone around them, and they were terrified.
Ug mitungha kanila ang usa ka manolunda sa Ginoo, ug ang himaya sa Ginoo misidlak libut kanila, ug sila giabut ug dakung kalisang.
10 The angel said to them, “Don’t be afraid, for behold, I bring you good news of great joy which will be to all the people.
Apan ang manolunda miingon kanila, "Ayaw na kamo kalisang; kay tan-awa, gidad-an ko kamog maayong balita sa dakung kalipay nga magaabut sa tanang mga tawo;
11 For there is born to you today, in David’s city, a Savior, who is Christ the Lord.
kay alang kaninyo natawo karon sa lungsod ni David ang Manluluwas nga mao ang Cristo nga Ginoo.
12 This is the sign to you: you will find a baby wrapped in strips of cloth, lying in a feeding trough.”
Ug ang inyong ilhanan mao kini: inyong makaplagan ang usa ka gamayng bata nga naputos sa mga bakbak ug nagahigda sa pasungan."
13 Suddenly, there was with the angel a multitude of the heavenly army praising God and saying,
Ug sa kalit diha uban sa manolunda ang usa ka langitnong panon nga nanagdalayeg sa Dios ug nanag-ingon,
14 “Glory to God in the highest, on earth peace, good will toward men.”
"Himaya sa Dios sa kalangitan, ug sa yuta panagdait sa mga tawo nga iyang gikahimut-an."
15 When the angels went away from them into the sky, the shepherds said to one another, “Let’s go to Bethlehem, now, and see this thing that has happened, which the Lord has made known to us.”
Ug sa pagpamahawa na sa mga manolunda gikan kanila paingon sa langit, ang mga magbalantay sa mga karnero nasig-ingon ang usa sa usa, "Tana! Mangadto kita sa Betlehem ug tan-awon ta kining nahitabo nga gisugilon kanato sa Ginoo."
16 They came with haste and found both Mary and Joseph, and the baby was lying in the feeding trough.
Ug sila miadto nga nanagdali ug ilang nakaplagan si Maria ug si Jose ug ang gamayng bata nga naghigda sa pasungan.
17 When they saw it, they publicized widely the saying which was spoken to them about this child.
Ug sa nakita na nila kini, ilang gipanugilon ang pulong nga gisulti kanila mahitungod niadtong bataa;
18 All who heard it wondered at the things which were spoken to them by the shepherds.
ug ang tanang nakadungog niini nahibulong sa gisulti kanila sa mga magbalantay sa mga karnero.
19 But Mary kept all these sayings, pondering them in her heart.
Apan kining tanang mga butanga gitipigan ni Maria nga namalandong niini diha sa iyang kasingkasing.
20 The shepherds returned, glorifying and praising God for all the things that they had heard and seen, just as it was told them.
Ug ang mga magbalantay sa mga karnero namauli nga nanaghimaya ug nanagdalayeg sa Dios tungod sa tanan nga ilang nadungog ug nakita sumala sa gisugilon kanila.
21 When eight days were fulfilled for the circumcision of the child, his name was called Jesus, which was given by the angel before he was conceived in the womb.
Ug sa natapus na ang walo ka adlaw, sa pagsipkunsidar na kaniya ilang ginganlan siyag Jesus, ang ngalan nga gihatag kaniya sa manolunda sa wala pa siya ipanamkon.
22 When the days of their purification according to the law of Moses were fulfilled, they brought him up to Jerusalem to present him to the Lord
Ug sa pag-abut na sa panahon alang sa pagputli kanila sumala sa kasugoan ni Moises, ang bata ilang gidala sa Jerusalem aron ihalad siya ngadto sa Ginoo
23 (as it is written in the law of the Lord, “Every male who opens the womb shall be called holy to the Lord”),
(sumala sa nahisulat sa kasugoan sa Ginoo, "Ang tanang panganay nga lalaki pagaisipon nga binalaan alang sa Ginoo")
24 and to offer a sacrifice according to that which is said in the law of the Lord, “A pair of turtledoves, or two young pigeons.”
ug sa paghalad ug halad-inihaw sumala sa giingon sa kasugoan sa Ginoo, nga "duha ka tukmo, o duha ka salampati nga kuyabog."
25 Behold, there was a man in Jerusalem whose name was Simeon. This man was righteous and devout, looking for the consolation of Israel, and the Holy Spirit was on him.
Ug didtoy usa ka tawo sa Jerusalem nga ginganlan si Simeon, ug kining tawhana matarung ug masimbahon, nga nagpaabut sa paglipay sa Israel, ug ang Espiritu Santo diha kaniya.
26 It had been revealed to him by the Holy Spirit that he should not see death before he had seen the Lord’s Christ.
Ug gipadayag kaniya sa Espiritu Santo nga siya dili una mamatay samtang dili pa niya makita ang Cristo sa Ginoo.
27 He came in the Spirit into the temple. When the parents brought in the child, Jesus, that they might do concerning him according to the custom of the law,
Ug minandoan sa Espiritu, siya misulod sa templo; ug sa diha nga ang batang Jesus nadala na sa iyang ginikanan ngadto sa sulod aron pagahimoan sumala sa nabatasan sa kasugoan,
28 then he received him into his arms and blessed God, and said,
si Simeon mikugos kaniya diha sa iyang mga bukton ug midalayeg sa Dios ug miingon,
29 “Now you are releasing your servant, Master, according to your word, in peace;
"Ginoo, itugot na karon nga ang imong ulipon magabiya nga malinawon, sumala sa imong pulong;
30 for my eyes have seen your salvation,
kay ang akong mga mata nakakita na man sa kaluwasan gikan kanimo,
31 which you have prepared before the face of all peoples;
sa kaluwasan nga imong giandam diha sa atubangan sa tanang katawhan,
32 a light for revelation to the nations, and the glory of your people Israel.”
usa ka kahayag alang sa pagbanwag sa mga Gentil, ug alang sa kadungganan sa imong katawhan nga Israel."
33 Joseph and his mother were marveling at the things which were spoken concerning him.
Ug ang iyang amahan ug inahan nahibulong sa gisulti ni Simeon mahitungod kaniya;
34 Simeon blessed them, and said to Mary, his mother, “Behold, this child is appointed for the falling and the rising of many in Israel, and for a sign which is spoken against.
ug si Simeon nanalangin kanila ug miingon kang Maria nga iyang inahan, Tan-awa, kining bataa gitudlo ingon nga hinungdan sa pagkapukan ug sa pagbangon sa kapid-an sa Israel, ug ingon nga ilhanan nga pagasupakon
35 Yes, a sword will pierce through your own soul, that the thoughts of many hearts may be revealed.”
(ug ang imong kasingkasing usab pagalapsan sa espada), aron ikapadayag ang mga hunahuna sa daghang mga kasingkasing."
36 There was one Anna, a prophetess, the daughter of Phanuel, of the tribe of Asher (she was of a great age, having lived with a husband seven years from her virginity,
Ug dihay usa ka profeta nga babaye, si Ana, nga anak ni Fanuel, sakop sa banay ni Aser. Siya tigulang na kaayo, nga natiayon sa iyang bana sulod sa pito ka tuig sukad sa iyang pagkadalaga nga birhin.
37 and she had been a widow for about eighty-four years), who didn’t depart from the temple, worshiping with fastings and petitions night and day.
ug unya nabalo hangtud nga may kawaloan ug upat ka tuig na ang iyang kagulangon. Siya wala mopahawa sa templo, hinonoa nagpadayon siya sa pagsimba sa maadlaw ug sa magabii pinaagi sa pagpuasa ug pag-ampo.
38 Coming up at that very hour, she gave thanks to the Lord, and spoke of him to all those who were looking for redemption in Jerusalem.
Ug sa paghiduol niya niadtong tungora, siya nagpasalamat sa Dios ug misulti mahitungod sa bata ngadto sa tanang nanagpaabut sa pagtubos sa Jerusalem.
39 When they had accomplished all things that were according to the law of the Lord, they returned into Galilee, to their own city, Nazareth.
Ug sa nahimo na nila ang tanan sumala sa kasugoan sa Ginoo, sila mipauli sa Galilea, sa ilang kaugalingong lungsod sa Nazaret.
40 The child was growing, and was becoming strong in spirit, being filled with wisdom, and the grace of God was upon him.
Ug ang bata midaku ug nahimong kusgan, puno sa kaalam; ug ang grasya sa Dios diha kaniya.
41 His parents went every year to Jerusalem at the feast of the Passover.
Ug ang iyang mga ginikanan tig-adto sa Jerusalem matag-tuig, sa fiesta nga Pasko.
42 When he was twelve years old, they went up to Jerusalem according to the custom of the feast;
Ug sa nagpanuigon na siyag napulog-duha ka tuig, mitungas sila sa Jerusalem sumala sa nabatasan;
43 and when they had fulfilled the days, as they were returning, the boy Jesus stayed behind in Jerusalem. Joseph and his mother didn’t know it,
ug sa pagkatapus na sa fiesta, sa pagpamauli na nila, ang bata nga si Jesus mipabilin ra sa Jerusalem. Ug ang iyang mga ginikanan wala mahibalo niini,
44 but supposing him to be in the company, they went a day’s journey; and they looked for him among their relatives and acquaintances.
apan sanglit nanagdahum man sila nga siya kuyog ra sa panon, sila mibaktas ug usa ka adlaw, ug unya ilang gipangita siya sa ilang kaparyentihan ug mga kaila;
45 When they didn’t find him, they returned to Jerusalem, looking for him.
ug kay wala man siya nila hikaplagi, sila mibalik sa Jerusalem aron sa pagpangita kaniya.
46 After three days they found him in the temple, sitting in the middle of the teachers, both listening to them and asking them questions.
Tapus sa tulo ka adlaw, ilang nakaplagan siya sa sulod sa templo, nga naglingkod sa taliwala sa mga magtutudlo ug naminaw kanila ug nagpanukso kanilag mga pangutana;
47 All who heard him were amazed at his understanding and his answers.
ug ang tanang nakadungog kaniya nahitingala sa iyang pagpanabut ug sa iyang mga pagpanubag.
48 When they saw him, they were astonished; and his mother said to him, “Son, why have you treated us this way? Behold, your father and I were anxiously looking for you.”
Ug sa pag-kakita kaniya sa iyang mga ginikanan, sila nahibulong; ug ang iyang inahan miingon kaniya, "Anak, nganong gibuhatan mo man kami sa ingon? Tan-awa, ang imong amahan ug ako sa among kabalaka nangita kanimo."
49 He said to them, “Why were you looking for me? Didn’t you know that I must be in my Father’s house?”
Ug siya mitubag kanila, "Nganong gipangita pa man ako ninyo? Wala ba diay kamo mahibalo nga kinahanglan anhi gayud ako sa balay sa akong Amahan?"
50 They didn’t understand the saying which he spoke to them.
Ug sila wala makasabut sa mga pulong nga iyang gisulti kanila.
51 And he went down with them and came to Nazareth. He was subject to them, and his mother kept all these sayings in her heart.
Ug siya milugsong kuyog kanila ug nahiabut sa Nazaret, ug siya masinugtanon kanila; ug kining tanang mga butanga gitipigan sa iyang inahan sulod sa kasingkasing niya.
52 And Jesus increased in wisdom and stature, and in favor with God and men.
Ug si Jesus mitubo sa kaalam ug sa gidak-on ug sa kahimuot kaniya sa Dios ug sa tawo.
