Job 38
1 Then the LORD answered Job out of the whirlwind, and said,
Андин Пәрвәрдигар қара қуюн ичидин Аюпқа җавап берип мундақ деди: —
2 Who is this that darkeneth counsel by words without knowledge?
«Несиһәтни тутуруқсиз сөзләр билән хирәләштүргән зади ким?
3 Gird up now thy loins like a man; for I will demand of thee, and answer thou me.
Әркәктәк белиңни чиң бағла; Шунда Мән сәндин сорай, Андин сән Мени хәвәрдар қил!
4 Where wast thou when I laid the foundations of the earth? declare, if thou hast understanding.
Мән йәр-зиминни апиридә қилғинимда, сән зади нәдә едиң? Буларни чүшәнгән болсаң, баян қиливәр.
5 Who hath laid the measures of it, if thou knowest? or who hath stretched the line upon it?
Ким йәр-зиминниң өлчимини бекиткән? — Сән буни билмәмсән? Ким униң үстигә тана тартип өлчигән?
6 Upon what are the foundations of it fastened? or who laid its corner stone;
Таң сәһәрдики юлтузлар биллә күй ейтишқан вақтида, Худаниң оғуллири хошаллиқтин тәнтәнә қилишқан вақтида, Йәр-зиминниң һуллири нәгә патурулған? Ким униң бүҗәк тешини салған?
7 When the morning stars sang together, and all the sons of God shouted for joy?
8 Or who shut up the sea with doors, when it broke forth, as if it had issued out of the womb?
Балиятқудин чиққандәк, деңиз сүйи бөсүп чиққанда, Ким уни дәрвазилар ичигә бәнд қилған?
9 When I made a cloud its garment, and thick darkness a swaddlingband for it,
Мән булутни деңизниң кийими қилғанда, Вә қап-қараңғуни униң закиси қилғанда,
10 And broke up for it my decreed place, and set bars and doors,
Мән униң үчүн пасил кәскән вақитта, Уни чәкләп балдақларни һәм дәрвазиларни салғанда,
11 And said, Thus far shalt thou come, but no further: and here shall thy proud waves be stayed?
Йәни униңға: «Мошу йәргичә барисән, пасилдин өтмә, Сениң тәкәббур долқунлириң мошу йәрдә тохтисун» дегәндә, сән нәдә едиң?
12 Hast thou commanded the morning since thy days; and caused the dayspring to know its place;
Сән туғулғандин бери сәһәрни «Чиқ» дәп буйруп баққанмусән? Сән таң сәһәргә өзи чиқидиған җайини көрсәткәнмусән?
13 That it might take hold of the ends of earth, that the wicked might be shaken out of it?
Сән шундақ қилип сәһәргә йәр йүзиниң қәриниму йорутқузуп һөкүм сүргүзүп, Шундақла рәзилләрни титритип йәр-зиминдин қоғлатқузғанмусән?
14 It is turned as clay to the seal; and they stand as a garment.
Шуниң билән йәр-зимин сеғиз лайға бесилған мөһүр излиридәк өзгәртилиду; Кийгән кийимдәк һәммә ениқ болиду;
15 And from the wicked their light is withheld, and the high arm shall be broken.
Һәм шуниң билән рәзилләрниң «нур»и улардин елип кетилиду; Көтирилгән биләкләр сундурулиду.
16 Hast thou entered into the springs of the sea? or hast thou walked in the search of the depth?
Деңиздики булақларға сәпәр қилип йәткәнмусән? Океанларниң қәридә меңип баққанмусән?
17 Have the gates of death been revealed to thee? or hast thou seen the doors of the shadow of death?
Өлүмниң дәрвазилири саңа ашкариланғанму? Өлүм сайисиниң дәрвазилирини көргәнмусән?
18 Hast thou perceived the breadth of the earth? declare if thou knowest it all.
Әқлиң йәр-зиминниң чоңлуғиға йәткәнму? Һәммисини билгән болсаң ениқ баян қил!
19 Where is the way where light dwelleth? and as for darkness, where is its place,
Нур турушлуқ җайға баридиған йол нәдә? Қараңғулуқниң болса, әслий орни нәдә?
20 That thou shouldest take it to its bound, and that thou shouldest know the paths to its house?
Сән [буни билип] уларни өз чегарасиға апираламсән? Уларниң өйигә маңидиған йолларни билип йетәләмсән?
21 Knowest thou it, because thou wast then born? or because the number of thy days is great?
Һәә, раст, сән билисән, чүнки сән уларниң чағлиридин илгири туғулғансән, Күнлириңниң сани дәрһәқиқәт көптин көптур!
22 Hast thou entered into the treasuries of the snow? or hast thou seen the treasuries of the hail,
Қар қачиланған ғәзниләргә кирип көрдүңму. Мөлдүр амбирлириниму көрүп бақтиңму?
23 Which I have reserved against the time of trouble, against the day of battle and war?
Буларни азап-оқубәтлик заманға қалдурдум, Җәң вә уруш күни үчүн тәйярлап қойдум.
24 By what way is the light parted, which scattereth the east wind upon the earth?
Чақмақ дегән қандақ йол билән йерилиду? Шәриқ шамили йәр йүзидә қандақ йол билән тарқитилиду?
25 Who hath divided a watercourse for the overflowing of waters, or a way for the lightning of thunder;
Ямғур кәлкүниниң чүшидиған қанилини чепип тәйярлиған кимду? Гүлдүрмаминиң чақмиқи үчүн йол тәйярлиған кимду?
26 To cause it to rain on the earth, where no man is; on the wilderness, in which there is no man;
Шундақ қилип ямғур һеч адәм йоқ болған йәр йүзигә, Һеч адәмзатсиз дәшт-баяванға яғдурулмамду?
27 To satisfy the desolate and waste ground; and to cause the bud of the tender herb to spring forth?
Шуниң билән чөлләшкән, қурғақ тупрақлар қандурулиду, От-чөп бих уруп көкләп чиқмамду?
28 Hath the rain a father? or who hath begotten the drops of the dew?
Ямғурниң атиси барму? Шәбнәмни ким туққанду?
29 Out of whose womb came the ice? and the hoary frost of heaven, who hath gendered it?
Муз болса кимниң балиятқусидин чиқиду? Асмандики ақ қиравни болса ким дунияға кәлтүриду?
30 The waters are hid as with a stone, and the face of the deep is frozen.
Шу чағда су қетип таштәк болиду, Чоңқур деңизларниң йүзи қетип туташтурулиду.
31 Canst thou bind the sweet influences of Pleiades, or loose the bands of Orion?
«Қәлб юлтузлар топи»ниң бағлимини бағлаламсән? Орионниң риштилирини бошиталамсән?
32 Canst thou bring forth Mazzaroth in its season? or canst thou guide Arcturus with its sons?
«Он икки Зодиак юлтуз түркүмлири»ни өз пәслидә елип чиқираламсән? «Чоң Ейиқ түркүми»ни Күчүклири билән йетәкләләмсән?
33 Knowest thou the ordinances of heaven? canst thou set its dominion on the earth?
Асманниң қанунийәтлирини билип йәткәнмусән? Асманниң йәр үстигә сүридиған һөкүмлирини сән бәлгүләп қойғанму?
34 Canst thou lift thy voice to the clouds, that abundance of waters may cover thee?
Сән авазиңни көтирип булутларғичә йәткүзүп, Ямғур яғдуруп өзүңни қиян-ташқинларға бастураламсән?
35 Canst thou send lightnings, that they may go, and say to thee, Here we are?
Сән чақмақларни буйруп өз йолиға маңдураламсән? Униң билән улар: «Мана биз!» дәп саңа җавап берәмду?
36 Who hath put wisdom in the inward parts? or who hath given understanding to the heart?
Адәмниң ич-бағриға даналиқ беғишлап киргүзгән кимду? Әқилгә чүшиниш қабилийитини бәргән кимду?
37 Who can number the clouds in wisdom? or who can pour out the water bottles of heaven,
Булутларни даналиқ билән саниған ким? Асманлардики су тулумлирини төкидиған ким?
38 When the dust groweth into hardness, and the clods cleave fast together?
Буниң билән топа-чаңларни қатуруп уюл қилдурған, Чалмиларни бир-биригә чаплаштурғузған зади ким?
39 Wilt thou hunt the prey for the lion? or fill the appetite of the young lions,
«Чиши шир үчүн ов овлап жүрәмсән, Шир күчүклириниң иштиһасини қандурамсән?
40 When they crouch in their dens, and abide in the covert to lie in wait?
Улар угилирида зоңзийип жүргән вақтида, Чатқаллиқ ичидә туруп қапқан қоюп, [сән уларға олҗа берәләмсән]?
41 Who provideth for the raven his food? when his young ones cry to God, they wander for want of food.
Йеми кәмчил болуп, езип кетип жираққа кетип қалғанда, Балилири Тәңригә илтиҗа қилип налә-пәряд көтәргәндә, Тағ қарғилири һәм балилири үчүн йәмни тәминлигән кимду?
