Matthew 15
1 Then some Pharisees and teachers of the Law came to Jesus, and said,
Bấy giờ, có mấy người Pha-ri-si và mấy thầy thông giáo từ thành Giê-ru-sa-lem đến gần Đức Chúa Jêsus, mà thưa rằng:
2 ‘How is it that your disciples break the traditions of our ancestors? For they do not wash their hands when they eat food.’
Sao môn đồ thầy phạm lời truyền khẩu của người xưa? Vì họ không rửa tay trước khi ăn.
3 His reply was, ‘How is it that you on your side break God’s commandments out of respect for your own traditions?
Ngài đáp rằng: Còn các ngươi sao cũng vì cớ lời truyền khẩu mình mà phạm điều răn của Đức Chúa Trời?
4 For God said – “Honour your father and mother,” and “Anyone who abuses his father or mother shall suffer death,”
Vì Đức Chúa Trời đã truyền điều răn nầy: Phải hiếu kính cha mẹ ngươi; lại, điều nầy: Ai mắng nhiếc cha mẹ thì phải chết.
5 but you say “Whenever anyone says to his father or mother ‘Whatever of mine might have been of service to you is set apart for God,’
Nhưng các ngươi lại nói rằng: Ai nói cùng cha mẹ rằng: Những điều mà tôi có thể giúp cha mẹ, đã dâng cho Đức Chúa Trời rồi, thì người ấy không cần phải hiếu kính cha mẹ.
6 he is in no way bound to honour his father.” In this way you have nullified the words of God for the sake of your traditions.
Như vậy, các ngươi đã vì lời truyền khẩu mình mà bỏ lời Đức Chúa Trời.
7 Hypocrites! It was well said by Isaiah when he prophesied about you –
Hỡi kẻ giả hình! Ê-sai đã nói tiên tri về các ngươi phải lắm, mà rằng:
8 “This is a people that honour me with their lips, While their hearts are far removed from me;
Dân nầy lấy môi miếng thờ kính ta; Nhưng lòng chúng nó xa ta lắm.
9 but vainly do they worship me, For they teach but human precepts.”’
Sự chúng nó thờ lạy ta là vô ích, Vì chúng nó dạy theo những điều răn mà chỉ bởi người ta đặt ra.
10 Then Jesus called the people to him, and said, ‘Listen, and mark my words.
Đoạn, Ngài gọi đoàn dân đến, mà phán rằng: Hãy nghe, và hiểu.
11 It is not what enters a person’s mouth that defiles them, but what comes out from their mouth – that does defile them!’
Chẳng phải điều chi vào miệng làm dơ dáy người; nhưng điều chi ở miệng ra, ấy mới là điều làm dơ dáy người vậy!
12 His disciples came up to him, and said, ‘Do you know that the Pharisees were shocked on hearing what you said?’
Môn đồ bèn lại gần, mà thưa rằng: Thầy có hay rằng người Pha-ri-si nghe lời thầy nói mà phiền giận chăng?
13 ‘Every plant,’ Jesus replied, ‘that my heavenly Father has not planted will be rooted up.
Ngài đáp rằng: Cây nào mà Cha ta trên trời không trồng, thì phải nhổ đi.
14 Leave them be; they are but blind guides; and, if one blind person guides another, both of them will fall into a ditch.’
Hãy để vậy: đó là những kẻ mù làm người dẫn đưa; nếu kẻ mù dẫn đưa kẻ mù, thì cả hai sẽ cùng té xuống hố.
15 Peter spoke up, ‘Explain this saying to us.’
Phi-e-rơ bèn cất tiếng thưa rằng: Xin thầy cắt nghĩa lời ví dụ ấy cho chúng tôi.
16 ‘What, do even you understand nothing yet?’ Jesus exclaimed.
Đức Chúa Jêsus hỏi rằng: Các ngươi cũng còn chưa hiểu biết sao?
17 ‘Don’t you see that whatever goes into the mouth passes into the stomach, and is afterwards expelled?
Các ngươi chưa hiểu vật gì vào miệng thì đi thẳng xuống bụng, rồi phải bỏ ra nơi kín sao?
18 But the things that come out of the mouth proceed from the heart, and it is these that defile a person;
Song những điều bởi miệng mà ra là từ trong lòng, thì những điều đó làm dơ dáy người.
19 for out of the heart proceed evil thoughts – murder, adultery, sexual immorality, theft, perjury, slander.
Vì từ nơi lòng mà ra những ác tưởng, những tội giết người, tà dâm, dâm dục, trộm cướp, làm chứng dối, và lộng ngôn.
20 These are the things that defile a person; but eating with unwashed hands does not defile a person.’
Aáy đó là những điều làm dơ dáy người; song sự ăn mà không rửa tay chẳng làm dơ dáy người đâu.
21 On going away from that place, Jesus went to the country round Tyre and Sidon.
Đức Chúa Jêsus đi từ đó, vào bờ cõi thành Ty-rơ và thành Si-đôn.
22 There, a Canaanite woman of that district came out and began calling to Jesus, ‘Take pity on me, Master, Son of David; my daughter is grievously possessed by a demon.’
Xảy có một người đàn bà xứ Ca-na-an, từ xứ ấy đến, mà kêu lên rằng: Lạy Chúa, là con cháu vua Đa-vít, xin thương xót tôi cùng! Con gái tôi mắc quỉ ám, khốn cực lắm.
23 But Jesus did not answer her a word; and his disciples came up and begged him to send her away. ‘She keeps calling out after us,’ they said.
Nhưng Ngài chẳng đáp một lời. Môn đồ bèn đến gần, cố nài xin rằng: Xin thầy truyền cho đàn bà ấy về, vì người kêu van ở đằng sau chúng ta.
24 ‘I was not sent,’ replied Jesus, ‘to anyone except the lost sheep of Israel.’
Ngài đáp rằng: Ta chịu sai đến đây, chỉ vì các con chiên lạc mất của nhà Y-sơ-ra-ên đó thôi.
25 But the woman came, and, bowing to the ground before him, said, ‘Master, help me.’
Song người đàn bà lại gần, lạy Ngài mà thưa rằng: Lạy Chúa, xin Chúa giúp tôi cùng!
26 ‘It is not fair,’ replied Jesus, ‘to take the children’s food and throw it to dogs.’
Ngài đáp rằng: Không nên lấy bánh của con cái mà quăng cho chó con ăn.
27 ‘Yes, Master,’ she said, ‘for even dogs do feed on the scraps that fall from their owners’ table.’
Người đàn bà lại thưa rằng: Lạy Chúa, thật như vậy, song mấy con chó con ăn những miếng bánh vụn trên bàn chủ nó rớt xuống.
28 ‘Your faith is great,’ was his reply to the woman, ‘it will be as you wish!’ And her daughter was cured that very hour.
Ngài bèn phán rằng: Hỡi đàn bà kia, ngươi có đức tin lớn; việc phải xảy ra theo ý ngươi muốn! Cũng một giờ đó, con gái người liền được lành.
29 On leaving that place, Jesus went to the shore of the Sea of Galilee; and then went up the hill, and sat down.
Đức Chúa Jêsus từ đó đi đến gần biển Ga-li-lê; rồi lên trên núi mà ngồi.
30 Great crowds of people came to him, bringing with them those who were lame, crippled, blind, or dumb, and many others. They put them down at his feet, and he cured them;
Bấy giờ có đoàn dân rất đông đến gần Ngài, đem theo những kẻ què, đui, câm, tàn tật và nhiều kẻ đau khác, để dưới chân Đức Chúa Jêsus, thì Ngài chữa cho họ được lành.
31 and the crowds were astonished, when they saw the dumb talking, the cripples made sound, the lame walking about, and the blind with their sight restored; and they praised the God of Israel.
Vậy, chúng thấy kẻ câm được nói, kẻ tàn tật được khỏi, kẻ què được đi, kẻ đui được sáng, thì lấy làm lạ lắm, đều ngợi khen Đức Chúa Trời của dân Y-sơ-ra-ên.
32 Afterwards Jesus called his disciples to him, and said, ‘My heart is moved at the sight of all these people, for they have already been with me three days and they have nothing to eat; and I am unwilling to send them away hungry; they might faint on the way home.’
Khi đó, Đức Chúa Jêsus gọi môn đồ đến mà phán rằng: Ta thương xót đoàn dân nầy; vì đã ba ngày ở cùng ta, bây giờ không có chi ăn hết. Ta không muốn để họ nhịn đói mà về, e phải mệt lủi dọc đường chăng.
33 ‘Where can we,’ his disciples asked, ‘in a lonely place find enough bread for such a crowd as this?’
Môn đồ thưa rằng: ỳ nơi đồng vắng nầy, ta há dễ kiếm đâu đủ bánh, đặng cho dân đông dường ấy ăn no nê sao?
34 ‘How many loaves have you?’ said Jesus. ‘Seven,’ they answered, ‘and a few small fish.’
Ngài phán hỏi môn đồ rằng: Các ngươi có mấy cái bánh? Môn đồ thưa rằng: Có bảy cái bánh, cùng vài con cá.
35 Telling the crowd to sit down on the ground,
Ngài bèn biểu dân chúng ngồi xuống đất.
36 Jesus took the seven loaves and the fish, and, after saying the thanksgiving, broke them, and gave them to the disciples; and the disciples gave them to the crowds.
Đoạn Ngài lấy bảy cái bánh và cá; tạ ơn rồi, bẻ bánh ra đưa cho môn đồ, môn đồ phân phát cho dân chúng.
37 Everyone had sufficient to eat, and they picked up seven baskets full of the broken pieces left.
Ai nấy ăn no cả, còn bánh thừa lượm được bảy giỏ đầy.
38 The men who ate were four thousand in number without counting women and children.
Số người ăn là bốn ngàn, không kể đàn bà con trẻ.
39 Then, after dismissing the crowds, Jesus got into the boat, and went to the region of Magadan.
Bấy giờ Ngài cho đoàn dân về, rồi xuống thuyền mà qua bờ cõi xứ Ma-ga-đan.
