Luke 4
1 Then Jesus, full of the Holy Spirit, came back from the Jordan, and was led by the Spirit into the desert for forty days, all the time tempted by the devil.
Исусо, пхэрдило Свэнтонэ Фаноґа, рисиля Иорданостар тай лиджялдо сля Фаноґа дэ шуки пхув.
2 He ate nothing during these days, and at the close of them he was hungry.
Котэ Лэ саранда дивэ зумавэлас баро бэнг. Всавэрэ кадэла дивэ Вов нисо на халас тай ачиля бокхало.
3 The devil said to him, "If you are the Son of God tell this stone to become bread."
Тунчи пхэнда Лэсти баро бэнг: — Кала Ту — Дэвлэхкоро Чяво, тер мандро кадэлэ барэстар.
4 And Jesus answered him, saying, "It is written that not by bread alone shall man live."
Пхэнэл лэсти Исусо павпалэ: — Чиндо: «На кици мандрэґа джювэл мануш».
5 And the devil led him up and showed him all the kingdoms of the inhabited earth in an instant of time, and the devil said to him.
Тунчи ваздэня Лэ баро бэнг пэ вучё плай тай сикавда Лэсти всавэрэ тхагарима, савэ исин пэ люмля, пала цыро вряма.
6 "To you will I give all this authority and this glory; for it has been handed over to me, and I give it to whomever I wish.
Тай пхэнда Лэсти баро бэнг: — Мэ отдава Тути всавэрэ зор тай слава, савэ исин дэ кадэлэн тхагаримэн. Вса када дэно манди, и мэ када дав, касти камав.
7 "If then you will worship me, it shall all be yours."
Вса када авэла Тиро, кала Ту тэлёґа англа ман.
8 "It is written," answered Jesus, "Thou shalt worship the Lord, thy God, and him only shalt thou serve."
Исусо пхэнда лэсти: — Чиндо: «Рае Дэвлэсти тэлюв тай кици Лэсти тер тири бути».
9 Then he brought him to Jerusalem, and caused him to stand upon the Temple roof, and said to him. "If you really are the Son of God throw yourself down here;
Тунчи баро бэнг лиджялда Лэ дэ Ерусалимо, тховда пэ майвучё тхан дэ храмо тай пхэнда Лэсти: — Кала Ту — Дэвлэхкоро Чяво, тунчи хук тэлэ.
10 for it is written, "He shall give his angels charge of thee, to guard thee safely;
Колэсти со чиндо: «Ангелонэнди Пэхкэрэнди Вов прыпхэнэла тэ фирисарэн Тут».
11 "They will bear thee up in their hands, Lest thou dash thy food against a stone."
«Пэ вастэн пхиравэна Тут, тэ на дукхавэлпэ барэстар пуро Тиро».
12 "It has been said," replied Jesus, "Thou shalt not tempt the Lord, thy God."
Исусо пхэнда лэсти павпалэ: — Пхэндо: «На зумав Тирэ Рае Дэвлэ».
13 So, after exhausting on him every kind of temptation, the devil left him for a time.
Тунчи баро бэнг пэрэачиля тэ зумавэ Лэ тай отджиля Лэстар пэ вряма.
14 Then Jesus returned in the power of the Spirit to Galilee, and his fame spread throughout all the surrounding country,
Тунчи Исусо рисиля дэ Галилея, пхэрдило зораґа Фаностар, тай розджиляпэ пала Лэ дума пав всавири кодыя пхув.
15 and he began to teach in their synagogues, and was glorified by all.
Вов сиклярэлас дэ синагоги, тай всавэрэ ашарэнас Лэ.
16 Then he came to Nazareth where he had been brought up. and, as was his custom, he entered into the synagogue on the Sabbath Day, and stood up to read.
Тунчи Исусо авиля дэ Назарето, тев Вов выбариля, и, сар Лэстэ сля прылито, дэ суббота заджиля дэ синагога тай вщиля, соб тэ динэ.
17 And there was handed him the roll of the prophet Isaiah; and unrolling it he found the place where it was written,
Лэсти дэне лил, саво чинда англунари Исаия. Исусо оттерда лэ тай аракхля тхан, тев сля чиндо:
18 The Spirit of the Lord is upon me Because He has anointed me to preach the gospel to the poor, He has sent me to proclaim release to the prisoners, And recovery of sight to the blind; To set at liberty those that are bruised,
— Фано Раехкоро пэ Ман, колэсти со Вов помакхля Ман тэ пхэнэ Бахтало Лав чёрэнди. Вов бичалда Ман тэ дэдумэ спханглэ манушэнди, со лэн отмукэна пэ воля, корэнди, со авэна тэ дыкхэ, и тэ фирисарэ кодэлэн, савэ хан грыжа,
19 To proclaim the acceptable year of the Lord.
тай тэ розпхэнэ, со авиля лачи вряма Раехкири.
20 Then rolling up the papyrus, he gave it back to the attendant and sat down.
Тунчи Исусо стховда лил, отдэня павпалэ бутярнэсти дэ синагога тай бэшля. Тай всавэрэ ды екхэ дэ синагога дыкхэнас пэ Лэстэ.
21 The eyes of all in the synagogue were fixed on him, and he began to say to them, "Today is this scripture fulfilled in your hearing."
Тай ачиля тэ дэдумэ лэнди: — Авдивэ стердапэ пав лавэн, савэ тумэ шундэ екхатар.
22 And they all spoke well of him, and marveled at the words of charm that fell from his lips. "Is not this the son of Joseph?" they asked.
Всавэрэ ашарэнас Лэ тай фартэ лошавэнас Лэхкэрэ бахталэ лавэнди. Тай пхэнэнас: — Чи на Иосифохкоро Вов Чяво?
23 Jesus answered. "Doubtless you will quote the proverb to me, "Physician, heal thyself! Do also here in your own country all that we hear that you have done in Capernaum."
Исусо пхэнда лэнди: — Тумэ дэна Манди пэ гындо лав, сар мануша пхэнэн: «Састимари, састяр еджино пэ!» И кади ж пхэнэна: «Амэ шундэ, со Ту тердан дэ Капернаумо. Стер када и катэ, тев Ту выбарилян».
24 "I tell you in solemn truth," he added, "that no prophet is acceptable in his own country.
Нэ пхэнав тумэнди чячимо: ни екхэ англунаре на прылэн котэ, тев вов бариля.
25 In very truth I tell you there were many widows in Israel in the days of Elijah, when the heavens were closed for three years and six months, when a great famine came over all the land;
Пхэнав тумэнди чячимо: дэ вряма, кала джювда Илья, дэ Израили сля бут джювлен, савэндэ муле рома. Тунчи трин епашеґа бэрш на сля брышынд, тай пав всавири пхув сля бари бокх.
26 "yet Elijah was not sent to any one of them, but only to a widow in Zarephath in Sidon.
Тай никастэ лэндар на сля бичалдо Илья, кици дэ Сарепта паша Сидоно джювлятэ, савятэ муля ром.
27 "And there were many lepers in Israel in the days of the prophet Elisha, yet none of them was cleansed but only Naaman the Syrian."
Кади ж дэ Израили бут сля насвалэн, пэ савэн сля проказа, кала джювда англунари Елисеи. Тай нико лэндар на састярдапэ, кици екх Неемано Сириятар.
28 When they had heard these words, those in the synagogue were filled with fury;
Кала мануша дэ синагога шундэ кадэла лава, вонэ фартэ мижыле.
29 they rose, hurried him outside the town, and brought him to the brow of the hill on which their city was built, intending to cast him down headlong.
Тунчи вонэ всхукле тай поцырдэне Исусо аври пэ плай, пэ савэ сля ваздэно форо, соб тэ счувэ тэлэ.
30 But he, passing through the midst of them, took his departure.
Нэ Вов проджиля машкар лэн тай уджиля котарь.
31 Then he went down to Capernaum, a city of Galilee, and continued to teach the people on the Sabbath Days.
Тунчи Исусо джиля дэ форо Капернаумо, саво дэ Галилея, тай дэ суббота сиклярэлас котэ манушэн.
32 They were deeply impressed by his teaching because his speech was with authority.
Тай динэнас пала дыво сикляримо Лэхкоро, колэсти со дэ Лэхкэрэ лавэн сля бари зор.
33 And there was in the synagogue a man possessed by the spirit of a foul demon. He cried out, in a loud voice, saying.
Котэ, дэ синагога, сля мануш, дэ савэ сля нажужэ бэнгэхкоро фано. Тай вов фартэ затиписиля:
34 "Ha! Jesus of Nazareth, what business have you with us? Are you come to destroy us? I know you who you are, you holy one of God!"
— Ааа! Со Тути трэбуни амэндар, Исусо Назаретостар? Ту авилян, соб тэ хасярэ амэн? Мэ джянав, Ко Ту Кацаво! Ту — Свэнто Дэвлэхкоро!
35 And Jesus rebuked him, saying. "Be quiet! Come out of him." And when the demon had thrown the man down before them, he came out of him without doing him any harm.
Нэ Исусо запхэнда лэсти: — Заач мулком тай выджя лэстар! Тунчи бэнг аравда манушэ англа всавэрэн пэ пхуя, тай выджиля лэстар, тай на стерда манушэсти нисави бида.
36 All were amazed, and began to ask one another, saying. "What is this word? For with authority and power he commands the unclean spirits and they come out."
Тунчи дэня пэ всавэрэн бари дар, тай пхэнэнас екх екхэсти: — Катарь дэ Лэхкэрэ лавэн кацави бари зор, со Вов прыпхэнэл нажужэнди тай вонэ кандэн Лэ?
37 And the talk about him spread into every locality in the surrounding country.
Тай дума пала Исусо розджиляпэ пав всавири кодыя пхув.
38 Now when he rose and left the synagogue, he entered into the house of Simon, where Simon’s mother-in-law lay sick of a great fever. And they kept entreating him for her.
Тунчи Вов ачявда синагога тай джиля Симоностэ цэрэ. Симонохкири пхуромни пашлёлас насвали дэ пхабарима. Тай мангле Исусо, соб Вов тэ састярэл ла.
39 And he stood over her and rebuked the fever, and it left her; and at once she arose and ministered unto them.
Вов тэлиля латэ тай прыпхэнда пхабаримасти тэ ачявэл ла. Тунчи пхабаримо ачявда ла, тай джювли екхатар ущиля и ачиля тэ стидэ важ лэн скаминд.
40 At sunset all they who had any sick with any sort of disease brought them to him; and he laid his hands on every one of them and healed them.
Кала бэшэлас кхам, ачиле тэ анэ Исусостэ фартэ насвалэн манушэн. Вов тховэлас пэ лэндэ васта тай састярэлас лэн.
41 Demons also came out of many, screaming and saying, "You are the Son of God." But he rebuked them, and did not permit them to speak, because they knew that he was the Christ.
И бутэ манушэндар выджянас бэнга тай типисявэнас: — Ту — Чяво Дэвлэхкоро! Нэ Исусо пхандэлас лэнди муя тай запхэнэлас тэ дэдумэ, колэсти со вонэ джянгле, со Вов — Христосо.
42 And when it was daybreak he left the town, and went away to a solitary place; and the crowd kept seeking him. Coming at length upon him, they attempted to detain him so that he should not leave them.
Кала авиля диво, Исусо джиля дэ шуки пхув, нэ мануша родэнас Лэ. Тай кала аракхле, мангэнас Лэ, соб тэ ачелпэ лэнца.
43 But he said to them. "I must preach the gospel of the kingdom of God to the other towns also; for that is what I was sent to do."
Нэ Исусо пхэнда лэнди: — Манди трэбуни тэ пхэнэ Бахтало Лав пала Дэвлэхкэрэ Тхагарима и дэ аврэн форонэн. Пэ кадэва рындо Мэ и слём бичалдо.
44 So he continued to preach in the synagogues of Galilee.
Тай сиклярэлас дэ синагоги пав Иудея.
