Acts 2
1 When the day of Pentecost was fully come, and they were all together in the same place,
A gdy nadszedł dzień Pięćdziesiątnicy, wszyscy byli jednomyślnie na tym samym miejscu.
2 there came suddenly from the sky a sound like the onrush of a mighty wind, and it filled all the house where they were sitting.
Nagle powstał odgłos z nieba, jakby uderzenie gwałtownego wiatru, i wypełnił cały dom, w którym siedzieli.
3 There appeared to them tongues, like flame, distributing themselves, one resting upon the head of each one,
Ukazały się im rozdzielone języki jakby z ognia, które spoczęły na każdym z nich.
4 and they were all filled with the Holy Spirit, and began to speak with other tongues as the Spirit was giving them utterance.
I wszyscy zostali napełnieni Duchem Świętym, i zaczęli mówić innymi językami, tak jak im Duch pozwalał mówić.
5 Now there were, staying in Jerusalem. devout Jews from many and distant lands.
A przebywali w Jerozolimie Żydzi, mężczyźni pobożni, ze wszystkich narodów pod niebem.
6 So when this noise was heard, the crowd gathered in bewilderment because each man heard them speaking in his own language.
A kiedy powstał ten szum, zeszło się mnóstwo [ludzi] i zdumieli się, bo każdy z nich słyszał ich mówiących [w jego] własnym języku.
7 The were beside themselves with wonder. "Are not these Galileans who are speaking?" they exclaimed.
I pytali się nawzajem zdziwieni i pełni zdumienia: Czy ci wszyscy, którzy mówią, nie są Galilejczykami?
8 "Then how is it that each one of us hears them speak his own mother tongue?
Jak to jest, że każdy z nas słyszy swój własny język ojczysty?
9 Parthians, Medes, Elamites, dwellers in Mesopotamia, in Judea, in Cappadocia, in Pontus and Asia,
Partowie, Medowie, Elamici i ci, którzy mieszkają w Mezopotamii, Judei, Kapadocji, w Poncie i Azji;
10 in Phrygia, Pamphylia, Egypt, and the district of Lybia around Cretans and Arabians,
We Frygii, w Pamfilii, Egipcie i w częściach Libii, które leżą obok Cyreny, a także przybysze z Rzymu, [zarówno] Żydzi, [jak] i prozelici;
11 we all hear these men telling in our own tongue what great things God has done."
Kreteńczycy i Arabowie – słyszymy ich głoszących w naszych językach wielkie dzieła Boże.
12 All were astonished and bewildered and kept saying to one another, "What can this mean?"
I zdumiewali się wszyscy, i dziwili, mówiąc jeden do drugiego: Co to ma znaczyć?
13 But others were saying with jeer, "These men are full of sweet wine."
Lecz inni naśmiewali się i mówili: Upili się młodym winem.
14 Then Peter, with the Eleven, stood up and addresses them in a loud voice. "Men of Judea and dwellers in Jerusalem, have no doubt about this matter, but listen to what I say.
Wtedy stanął Piotr z jedenastoma, podniósł swój głos i przemówił do nich: Mężowie z Judei i wszyscy, którzy mieszkacie w Jerozolimie, przyjmijcie do wiadomości i posłuchajcie uważnie moich słów.
15 "These men are not drunk, as you suppose, since it is only nine o’clock in the morning.
Oni bowiem nie są pijani, jak sądzicie, bo jest dopiero trzecia godzina dnia.
16 "No, this is what the prophet Joel predicted.
Ale to jest to, co zostało przepowiedziane przez proroka Joela:
17 "In the last days, God says, it shall come to pass that I will pour out my Spirit upon all mankind; "Your sons and your daughters shall prophesy, your young men shall see visions, your old men shall dream dreams;
I stanie się w ostatecznych dniach – mówi Bóg – że wyleję z mego Ducha na wszelkie ciało i będą prorokować wasi synowie i córki, wasi młodzieńcy będą mieć widzenia, a starcy będą śnić sny.
18 upon my slaves, both men and women, in those days, will I pour out my Spirit, and they shall prophesy.
Nawet na moje sługi i służebnice wyleję w tych dniach z mego Ducha i będą prorokować.
19 In the sky above I will show marvels, And signs in the earth beneath; Blood and fire, and vapor of smoke.
I ukażę cuda na niebie w górze i znaki na ziemi na dole, krew, ogień i kłęby dymu.
20 Into darkness shall the sun be turned, And into blood the moon, Ere the day of the Lord come, that great and terrible day.
Słońce zamieni się w ciemność, a księżyc w krew, zanim nadejdzie ten dzień Pański, wielki i okazały.
21 And every one who calls upon the name of the Lord will be saved.
I stanie się, [że] każdy, kto wezwie imienia Pana, będzie zbawiony.
22 "Men of Israel, listen to these words. Jesus the Nazarene, a man accredited to you by God, through mighty works and wonders and signs which God did by him among you, as you yourselves know;
Mężowie izraelscy, słuchajcie tych słów: Jezusa z Nazaretu, męża potwierdzonego przez Boga wśród was mocami, cudami i znakami, których Bóg dokonał przez niego wśród was, o czym sami wiecie;
23 him, delivered up by the settled purpose and fore-knowledge of God, you crucified and killed at the hands of lawless men;
Wydanego zgodnie z powziętym postanowieniem Boga oraz tym, co przedtem wiedział, wzięliście i rękami bezbożników ukrzyżowaliście i zabiliście.
24 but God has raised him to life, having loosed the pangs of death, because it was not possible for death to hold him.
Jego to Bóg wskrzesił, uwolniwszy od boleści śmierci, bo było niemożliwe, aby ta mogła go zatrzymać.
25 For David says of him. "I beheld the Lord always before my face; For he is at my right hand lest I be shaken.
Dawid bowiem mówi o nim: Patrzyłem na Pana zawsze przed moim obliczem, bo jest po [mojej] prawicy, żebym się nie zachwiał.
26 "Therefore my heart is glad, my tongue exults, my very body also shall pitch its tent in hope.
Dlatego rozweseliło się moje serce i rozradował się mój język, a także moje ciało będzie spoczywać w nadziei.
27 "For thou wilt not leave my soul in Hades, Nor give up thy Holy One to see corruption. (Hadēs g86)
Nie zostawisz bowiem mojej duszy w piekle i nie dasz swojemu Świętemu doznać zniszczenia. (Hadēs g86)
28 "Thou hast made known to me the paths of life, Thou wilt fill me with gladness in thy presence.
Dałeś mi poznać drogi życia, a twoje oblicze napełni mnie radością.
29 "Men and brothers, I can speak plainly to you concerning the patriarch David, because he not only died and was buried, but his tomb is among us even to this very day.
Mężowie bracia, mogę swobodnie mówić do was o patriarsze Dawidzie, że umarł i został pogrzebany, a jego grobowiec znajduje się u nas aż do dziś.
30 "Because he was a prophet and knew that God had sworn to him with an oath that of the fruit of his loins he would set one on his throne,
Będąc więc prorokiem i wiedząc, że Bóg zaręczył mu przysięgą, [iż] z owocu jego bioder, według ciała, wzbudzi Chrystusa i posadzi na jego tronie;
31 "he, foreseeing this, spoke of the resurrection of Christ that neither was he left in Hades, nor did his flesh see corruption. (Hadēs g86)
Przepowiadał [to] i mówił o zmartwychwstaniu Chrystusa, że jego dusza nie pozostanie w piekle, a jego ciało nie dozna zniszczenia. (Hadēs g86)
32 This Jesus God has raised up, of this we are all witnesses.
Tego to Jezusa wskrzesił Bóg, czego my wszyscy jesteśmy świadkami.
33 Since he is by the mighty hand of God exalted, and has received from his Father the promise of the Holy Spirit, he has poured forth this which you now see and hear.
[Będąc] więc wywyższony prawicą Boga, otrzymał od Ojca obietnicę Ducha Świętego i wylał to, co wy teraz widzicie i słyszycie.
34 For David did not ascend into heaven; but he himself said, "The Lord said to my Lord Sit thou on my right hand
Dawid bowiem nie wstąpił do nieba, a jednak sam mówi: Powiedział Pan memu Panu: Siądź po mojej prawicy;
35 "Until I make thine enemies A footstool under thy feet.
Aż położę twoich nieprzyjaciół jako podnóżek pod twoje stopy.
36 "Therefore let the whole House of Israel know assuredly that Gods has made him both Lord and Christ, this Jesus whom you have crucified."
Niech więc cały dom Izraela wie z pewnością, że tego Jezusa, którego wy ukrzyżowaliście, Bóg uczynił i Panem, i Chrystusem.
37 When they heard these words they were stung to the heart, and said to Peter and the rest of the apostles. "Men and brothers, what shall we do?"
A słysząc to, przerazili się do [głębi] serca i zapytali Piotra i pozostałych apostołów: Co mamy robić, mężowie bracia?
38 "Repent," answered Peter, "and be baptized, every one of you, in the name of Jesus Christ, for the remission of your sins, and you shall receive the gift of the Holy Spirit.
Wtedy Piotr powiedział do nich: Pokutujcie i niech każdy z was ochrzci się w imię Jezusa Chrystusa na przebaczenie grzechów, a otrzymacie dar Ducha Świętego.
39 "For the promise belongs to you and to your children and to all who are afar off, whomever the Lord may call."
Obietnica ta bowiem dotyczy was, waszych dzieci i wszystkich, którzy są daleko, każdego, kogo powoła Pan, nasz Bóg.
40 With many other words he continued to bear testimony, and kept entreating them, saying, "Save yourselves from this perverse generation."
W wielu też innych słowach dawał świadectwo i napominał ich: Ratujcie się od tego przewrotnego pokolenia.
41 Then those who welcomed his message were baptized, and in that day about three thousand souls were added to them;
Ci więc, którzy chętnie przyjęli jego słowa, zostali ochrzczeni. I przyłączyło się tego dnia około trzech tysięcy dusz.
42 and they stedfastly continued in the teaching of the apostles, and in the fellowship, in the breaking of the bread, and in the prayers.
Trwali oni w nauce apostołów, w społeczności, w łamaniu chleba i w modlitwach.
43 And awe came upon every soul, and many wonders and signs were wrought by the apostles.
I strach ogarnął każdą duszę, gdyż wiele znaków i cudów działo się przez apostołów.
44 And all the believers were together, and had all things in common.
A wszyscy, którzy uwierzyli, byli razem i wszystko mieli wspólne.
45 They would sell their lands and other property, and distribute the proceeds among all, just as any one from time had need.
Sprzedawali posiadłości i dobra i rozdzielali je wszystkim według potrzeb.
46 Day after day they continued stedfastly with one accord in the Temple; and breaking bread together in their own homes, they continued to eat their food with gladness and an undivided heart,
Każdego dnia trwali zgodnie w świątyni, a łamiąc chleb po domach, przyjmowali pokarm z radością i w prostocie serca;
47 praising God, and looked on with favor by all the people. Meanwhile the Lord kept adding to them daily those that were being saved.
Chwaląc Boga i ciesząc się przychylnością wszystkich ludzi. A Pan dodawał kościołowi każdego dnia tych, którzy mieli być zbawieni.
