Proverbs 16
W człowieku są zamysły serca, ale odpowiedź języka jest od PANA.
2 All the works of the humble [man] are manifest with God; but the ungodly shall perish in an evil day.
Wszystkie drogi człowieka są czyste w jego oczach, ale PAN waży duchy.
Powierz PANU swe dzieła, a twoje zamysły będą utwierdzone.
PAN uczynił wszystko dla samego siebie, nawet niegodziwego na dzień zła.
5 Every one that is proud in heart is unclean before God, and he that unjustly strikes hands with hand shall not be held guiltless. The beginning of a good way is to do justly; and it is more acceptable with God than to offer sacrifices. He that seeks the Lord shall find knowledge with righteousness: and they that rightly seek him shall find peace. All of the works of the Lord [are done] with righteousness; and the ungodly [man] is kept for the evil day.
Każdy, który jest wyniosłego serca, budzi odrazę w PANU; choć weźmie innych do pomocy, nie uniknie kary.
Dzięki miłosierdziu i prawdzie oczyszcza się nieprawość, a w bojaźni PANA oddalamy się od zła.
Gdy drogi człowieka podobają się PANU, to godzi z nim nawet jego nieprzyjaciół.
Lepiej mieć mało ze sprawiedliwością niż wiele dochodów nieprawnych.
Serce człowieka obmyśla swe drogi, ale PAN kieruje jego krokami.
10 [There is] an oracle upon the lips of a king; and his mouth shall not err in judgment.
Wyrok Boży [jest] na wargach króla; jego usta nie błądzą w sądzie.
11 The poise of the balance is righteousness with the Lord; and his works are righteous measures.
Sprawiedliwa waga i szale [należą do] PANA i wszystkie odważniki w worku są jego dziełem.
12 An evil-doer is an abomination to a king; for the throne of rule is established by righteousness.
Popełnienie niegodziwości budzi odrazę w królach, bo sprawiedliwością tron jest umocniony.
13 Righteous lips are acceptable to a king; and he loves right words.
Wargi sprawiedliwe są rozkoszą królów, kochają oni tego, który mówi to, co słuszne.
14 The anger of a king is a messenger of death; but a wise man will pacify him.
Gniew króla jest posłańcem śmierci, ale mądry człowiek przebłaga go.
15 The son of a king is in the light of life; and they that are in favor with him are as a cloud of latter rain.
W jasności twarzy króla [jest] życie, a jego przychylność jest jak obłok z późnym deszczem.
16 The brood of wisdom is more to be chosen than gold, and the brood of prudence more to be chosen than silver.
O wiele lepiej jest nabyć mądrość niż złoto; a nabyć rozum lepiej niż srebro.
17 The paths of life turn aside from evil; and the ways of righteousness are length of life. He that receives instruction shall be in prosperity; and he that regards reproofs shall be made wise. He that keeps his ways, preserves his own soul; and he that loves his life will spare his mouth.
Droga prawych [to] odstąpić od zła; kto strzeże swojej drogi, strzeże swej duszy.
18 Pride goes before destruction, and folly before a fall.
Pycha poprzedza zgubę, a wyniosły duch – upadek.
19 Better is a meek-spirited [man] with lowliness, than one who divides spoils with the proud.
Lepiej być uniżonego ducha z pokornymi, niż dzielić łup z pysznymi.
20 [He who is] skillful in business finds good: but he that trusts in God is most blessed.
Kto zważa na słowo, znajdzie dobro, a kto ufa PANU, [jest] błogosławiony.
21 [Men] call the wise and understanding evil: but they that are pleasing in speech shall hear more.
Kto [jest] mądrego serca, zwie się rozumnym, a słodycz warg pomnaża wiedzę.
22 Understanding is a fountain of life to its possessors; but the instruction of fools is evil.
Rozum [jest] zdrojem życia dla tych, którzy go mają, a pouczenie głupich jest głupotą.
23 The heart of the wise will discern the [things which proceed] from his own mouth; and on his lips he will wear knowledge.
Serce mądrego czyni jego usta roztropnymi i dodaje nauki jego wargom.
24 Good words are honeycombs, and the sweetness thereof is a healing of the soul.
Miłe słowa są [jak] plaster miodu, słodycz dla duszy i lekarstwo dla kości.
25 There are ways that seem to be right to a man, but the end of them looks to the depth of hell. (questioned)
Jest droga, która [wydaje się] człowiekowi słuszna, ale jej końcem jest droga do śmierci.
26 A man who labors, labors for himself, and drives from [him] his own ruin.
Robotnik pracuje dla siebie, bo usta pobudzają go [do tego].
27 But the perverse bears destruction upon his own mouth: a foolish man digs up evil for himself, and treasures fire on his own lips.
Człowiek nikczemny wykopuje zło, a na jego wargach jakby ogień płonący.
28 A perverse man spreads mischief, and will kindle a torch of deceit with mischiefs; and he separates friends.
Człowiek przewrotny rozsiewa spory, a plotkarz rozdziela przyjaciół.
29 A transgressor tries [to ensnare] friends, and leads them in ways [that are] not good.
Człowiek gwałtowny zwabia swego bliźniego i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 And the man that fixes his eyes devises perverse things, and marks out with his lips all evil: he is a furnace of wickedness.
Mruga swymi oczami, by knuć podstępy; rusza wargami i popełnia zło.
31 Old age is a crown of honor, but it is found in the ways of righteousness.
Siwa głowa [jest] koroną chwały, zdobywa się ją na drodze sprawiedliwości.
32 A man slow to anger is better than a strong [man]; and he that governs [his] temper better than he that takes a city.
Lepszy jest nieskory do gniewu niż mocarz, a kto panuje nad swym duchem, [jest lepszy] niż ten, kto zdobywa miasto.
33 All [evils] come upon the ungodly into [their] bosoms; but all righteous things [come] of the Lord.
Losy wrzuca się w zanadrze, ale całe rozstrzygnięcie ich zależy od PANA.
