Proverbs 3
1 My son, forget not my law; but let thine heart keep my commandments:
| پسرم، چیزهایی را که به تو آموخته‌ام هرگز فراموش نکن. اگر می‌خواهی زندگی خوب و طولانی داشته باشی، به دقت از دستورهای من پیروی کن. |
2 For length of days, and long life, and peace, shall they add to thee.
3 Let not mercy and truth forsake thee: bind them about thy neck; write them upon the table of thine heart:
| محبت و راستی را هرگز فراموش نکن بلکه آنها را بر گردنت بیاویز و بر صفحهٔ دلت بنویس، |
4 So shalt thou find favour and good understanding in the sight of God and man.
| اگر چنین کنی هم خدا از تو راضی خواهد بود هم انسان. |
5 Trust in the LORD with all thine heart; and lean not unto thine own understanding.
| با تمام دل خود به خداوند اعتماد کن و بر عقل خود تکیه منما. |
6 In all thy ways acknowledge him, and he shall direct thy paths.
| در هر کاری که انجام می‌دهی خدا را در نظر داشته باش و او در تمام کارهایت تو را موفق خواهد ساخت. |
7 Be not wise in thine own eyes: fear the LORD, and depart from evil.
| به حکمت خود تکیه نکن بلکه از خداوند اطاعت نما و از بدی دوری کن، |
8 It shall be health to thy navel, and marrow to thy bones.
| و این مرهمی برای زخمهایت بوده، به تو سلامتی خواهد بخشید. |
9 Honour the LORD with thy substance, and with the firstfruits of all thine increase:
| از دارایی خود برای خداوند هدیه بیاور، نوبر محصولت را به او تقدیم نما و به این وسیله او را احترام کن. |
10 So shall thy barns be filled with plenty, and thy presses shall burst out with new wine.
| آنگاه انبارهای تو پر از وفور نعمت خواهد شد و خمره‌هایت از شراب تازه لبریز خواهد گردید. |
11 My son, despise not the chastening of the LORD; neither be weary of his correction:
| پسرم، نسبت به تأدیب خداوند بی‌اعتنا نباش، و هرگاه سرزنشت کند، ناراحت نشو. |
12 For whom the LORD loveth he correcteth; even as a father the son [in whom] he delighteth.
| زیرا خداوند کسی را تأدیب می‌کند که دوستش می‌دارد. همان‌طور که هر پدری پسر محبوب خود را تنبیه می‌کند تا او را اصلاح نماید، خداوند نیز تو را تأدیب و تنبیه می‌کند. |
13 Happy [is] the man [that] findeth wisdom, and the man [that] getteth understanding.
| خوشا به حال کسی که حکمت و بصیرت پیدا می‌کند؛ |
14 For the merchandise of it [is] better than the merchandise of silver, and the gain thereof than fine gold.
| زیرا یافتن آن از یافتن طلا و نقره، نیکوتر است! |
15 She [is] more precious than rubies: and all the things thou canst desire are not to be compared unto her.
| ارزش حکمت از جواهرات بیشتر است و آن را نمی‌توان با هیچ گنجی مقایسه کرد. |
16 Length of days [is] in her right hand; [and] in her left hand riches and honour.
| حکمت به انسان زندگی خوب و طولانی، ثروت و احترام می‌بخشد. |
17 Her ways [are] ways of pleasantness, and all her paths [are] peace.
| حکمت زندگی تو را از خوشی و سلامتی لبریز می‌کند. |
18 She [is] a tree of life to them that lay hold upon her: and happy [is every one] that retaineth her.
| خوشا به حال کسی که حکمت را به چنگ آورد، زیرا حکمت مانند درخت حیات است. |
19 The LORD by wisdom hath founded the earth; by understanding hath he established the heavens.
| خداوند به حکمت خود زمین را بنیاد نهاد و به عقل خویش آسمان را برقرار نمود. |
20 By his knowledge the depths are broken up, and the clouds drop down the dew.
| به علم خود چشمه‌ها را روی زمین جاری ساخت و از آسمان بر زمین باران بارانید. |
21 My son, let not them depart from thine eyes: keep sound wisdom and discretion:
| پسرم، حکمت و بصیرت را نگاه دار و هرگز آنها را از نظر خود دور نکن؛ |
22 So shall they be life unto thy soul, and grace to thy neck.
| زیرا آنها به تو زندگی و عزت خواهند بخشید، |
23 Then shalt thou walk in thy way safely, and thy foot shall not stumble.
| و تو در امنیت خواهی بود و در راهی که می‌روی هرگز نخواهی لغزید؛ |
24 When thou liest down, thou shalt not be afraid: yea, thou shalt lie down, and thy sleep shall be sweet.
| با خیال راحت و بدون ترس خواهی خوابید؛ |
25 Be not afraid of sudden fear, neither of the desolation of the wicked, when it cometh.
| از بلایی که به طور ناگهانی بر بدکاران نازل می‌شود، نخواهی ترسید، |
26 For the LORD shall be thy confidence, and shall keep thy foot from being taken.
| زیرا خداوند تو را حفظ کرده، نخواهد گذاشت در دام بلا گرفتار شوی. |
27 Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of thine hand to do [it].
| اگر می‌توانی به داد کسی که محتاج است برسی، کمک خود را از او دریغ مدار. |
28 Say not unto thy neighbour, Go, and come again, and to morrow I will give; when thou hast it by thee.
| هرگز به همسایه‌ات مگو: «برو فردا بیا»، اگر همان موقع می‌توانی به او کمک کنی. |
29 Devise not evil against thy neighbour, seeing he dwelleth securely by thee.
| علیه همسایه‌ات که با خیال راحت در جوار تو زندگی می‌کند توطئه نکن. |
30 Strive not with a man without cause, if he have done thee no harm.
| با کسی که به تو بدی نکرده است بی‌جهت دعوا نکن. |
31 Envy thou not the oppressor, and choose none of his ways.
| به اشخاص ظالم حسادت نکن و از راه و روش آنها پیروی ننما، |
32 For the froward [is] abomination to the LORD: but his secret [is] with the righteous.
| زیرا خداوند از اشخاص کجرو نفرت دارد، اما به درستکاران اعتماد می‌کند. |
33 The curse of the LORD [is] in the house of the wicked: but he blesseth the habitation of the just.
| لعنت خداوند بر بدکاران است، اما برکت و رحمت او شامل حال درستکاران می‌باشد. |
34 Surely he scorneth the scorners: but he giveth grace unto the lowly.
| خداوند مسخره‌کنندگان را مسخره می‌کند، اما به فروتنان فیض می‌بخشد. |
35 The wise shall inherit glory: but shame shall be the promotion of fools.
| دانایان از عزت و احترام برخوردار خواهند گردید، ولی نادانان رسوا خواهند شد. |
