1 Corinthians 7
1 Now about what you wrote to me: “It's good not to marry.”
Karon mahitungod sa mga pangutana sa inyong sulat kanako. Maayo unta alang sa lalaki ang dili pagpakigduol ug babaye.
2 However, because of the temptation to sexual immorality, it is better that each man have his own wife, and each woman her own husband.
Apan aron sa paglikay sa tintal sa pakighilawas, ang matag-usa ka lalaki kinahanglan magabaton ug iyang kaugalingong asawa, ug ang matag-usa ka babaye magabaton ug iyang kaugalingong bana.
3 The husband should meet his wife's sexual needs, and the wife her husband's.
Ang bana kinahanglan magatugyan ngadto sa iyang asawa sa angay sa magtiayon, maingon man ang asawa ngadto sa iyang bana.
4 The wife's body doesn't just belong to her, but her husband; and similarly the husband's body doesn't just belong to him but his wife.
Kay ang asawa dili mao ang magbuot sa kaugalingong lawas niya, kondili ang iyang bana; maingon man usab, ang bana dili magabuot sa kaugalingong lawas niya, kondili ang iyang asawa.
5 So don't deprive each other, except by mutual consent for a while— for example because you want to spend time in prayer. Afterwards be together again so that Satan won't tempt you to sin because of your lack of self-control.
Ayaw kamo pagdumiliay ang usa sa usa gawas kon pinaagi sa panagsabut alang sa usa ka panahon, kaha aron managsulod kamo diha sa kahigayonan sa pag-ampo; apan tapus niini, managduolay na usab kamo, aron dili kamo matintal ni Satanas tungod sa kakulang ninyog pagpugong sa kaugalingon.
6 I'm telling you this not as a command, but as a concession.
Nagasulti ako niini agig pagtugot, dili pagsugo.
7 However, I wish that everyone was like me, but each person has their own gift from God—one has this gift, one has another.
Ngani buot ko unta nga ang tanang lalaki manig-ingon kanako. Apan ang matag-usa adunay iyang kaugalingong hiyas gikan sa Dios, ang usa alang sa usa ka paagi sa kinabuhi, ug ang usa alang sa lain.
8 To those who are not yet married, or who are widowed, I would say it is better if they remain like me.
Alang sa mga dili minyo ug sa mga balo ako magaingon nga maayo alang kanila ang pagpabilin nga mag-inusara sama kanako.
9 But if they lack self-control, then they should get married—for it is better to marry than burn with desire.
Apan kon sila dili man ugaling makapugong sa ilang kaugalingon, nan, paminyoa na lang sila. Kay labi pang maayo hinoon nga maminyo kay sa magasilaob sila sa kaulag.
10 These are my instructions to those who are married—in fact not from me but the Lord: The wife should not leave her husband
Apan kanila nga mga minyo na ang akong tugon dili hinoon akoa, kondili iya sa Ginoo mao nga ang asawa dili gayud magbiya sa iyang bana
11 (or if she does, she should not re-marry, or she should return to her husband); and the husband should not leave his wife.
(apan kon siya mobulag man gayud, kinahanglan magapabilin siya nga mag-inusara; kon dili man, kinahanglan magpakig-uli siya sa iyang bana) ug nga ang bana dili gayud magbulag sa iyang asawa.
12 Now, to the rest of you, (and this is me speaking, not the Lord), I would say, “If a Christian man has a non-Christian wife and she is willing to stay with him, he should not leave her.
Ngadto sa uban ako magaingon, dili ang Ginoo, nga kon kita adunay igsoon nga may asawang dili magtotoo, ug kini siya buot ra nga makigpuyo kaniya, kini siya dili gayud niya pagbulagan.
13 And if a Christian woman has a non-Christian husband, and he is willing to stay with her, she should not leave her husband.”
Ug kon ang usa ka babaye may bana nga dili magtotoo, ug kini siya buot ra nga makigpuyo uban kaniya, kini siya dili gayud niya pagbulagan.
14 For a husband who is not a Christian, the marriage relationship is made holy by the Christian wife, and for a wife who is not a Christian, the marriage relationship is made holy by the Christian husband. Otherwise it would mean your children were impure, but now they are holy.
Kay ang bana nga dili magtotoo ginabalaan pinaagi sa iyang asawa nga magtotoo, ug ang asawa nga dili magtotoo ginabalaan pinaagi sa iyang bana. Kay kon wala pa, nan, ang inyong mga anak dili unta mga binalaan, apan kini sila karon mga binalaan.
15 However, if the non-Christian spouse leaves, let them leave. In such cases the Christian man or woman is not slavishly bound, for God has called us to live in peace.
Apan kon ang gikatiayon nga dili magtotoo buot man makigbulag, nan, pabulaga siya; kay ang bana o asawa nga magtotoo wala maulipon sa maong kaminyoon. Kay kita gipanagtawag sa Dios ngadto sa pagdinaitay.
16 Wives, who knows? You may save your husband! Husbands, who knows? You may save your wife!
Kay unsaon man usab nimo pagpakaila, asawa, nga maluwas mo gayud ang imong bana ug unsaon man usab nimo pagpakaila, bana, nga maluwas mo gayud ang imong asawa?
17 Apart from such cases, each of you should remain in the situation that the Lord has placed you, and continue to live the life to which God has called you. That's my instruction to all the churches.
Mao lamang, nga ang matag-usa kinahanglan magagawi diha sa kinabuhi nga gibahin kaniya sa Ginoo, ug diha sa kahimtang nga iyang nahimutangan sa panahon sa pagtawag kaniya sa Dios. Kini mao ang akong sugo sa tanang mga kaiglesiahan.
18 Were you circumcised when you were converted? Don't become uncircumcised. Were you uncircumcised when you were converted? Don't become circumcised.
Aduna bay may sirkunsisyon nang daan sa panahon sa pagtawag kaniya? Nan, kinahanglan dili siya magpakawalay sirkunsisyon. Aduna bay walay sikunsisyon sa panahon sa pagtawag kaniya? Nan, kinahanglan dili siya magpasirkunsisyon.
19 Circumcision doesn't mean anything, and uncircumcision doesn't mean anything. Keeping the commandments of God is what really matters.
Kay dili maoy may bili ang pagkamay sirkunsisyon kon ang pagkawalay sirkunsisyon, kondili ang pagbantay sa mga sugo sa Dios.
20 Everyone should remain in the position they were in when they were called.
Ang matag-usa magapabilin diha sa kahimtang nga iyang nahimutangan sa panahon sa pagtawag kaniya.
21 If you were a slave when you were called, don't worry—though if you have an opportunity to become free, take it.
Ulipon ka na bang daan sa panahon sa pagtawag kanimo? Ayaw kini igsapayan. Apan kon may kahigayonan man ikaw sa pagpakadawat ug kagawasan, pahimusli kini.
22 If you were a slave when the Lord called you, you are now free, working for the Lord. In the same way if you were called when you were free, you are now Christ's slave!
Kay ang ulipon nga gitawag diha sa Ginoo, siya tawong gawas nga iya sa Ginoo. Maingon man usab, ang tawong gawas nang daan sa panahon sa pagtawg kaniya, siya ulipon ni Cristo.
23 A price has been paid for you, so don't become a slave to anyone.
Kamo gipalit na sa usa ka bili; ayaw na kamo pagpaulipon sa mga tawo.
24 Brothers and sisters, remain in the position you were in when you were called, living with God.
Busa, mga igsoon, sa bisan unsang kahimtang nga inyong nahimutangan sa panahon sa pagtawag sa matag-usa kaninyo, kinahanglan nga magapabilin siya diha niana kauban sa Dios.
25 Now about “people who are not married,” I don't have a specific instruction from the Lord, so let me give you my opinion as someone who by the Lord's mercy is considered trustworthy.
Karon mahitungod sa mga dalaga, ako walay sugo nga gikan sa Ginoo, hinonoa aniay akong hunahuna nga igahatag ko ingon nga tawong kasaligan tungod sa kalooy sa Ginoo.
26 Because of the present difficult situation we are in I think it is best to just stay as you are.
Gihunahuna ko nga tungod sa tali-abut nga kasakitan maayo na lang sa usa ka tawo ang pagpabilin nga ingon sa iyang kahimtang karon.
27 Are you already married? Don't try to get divorced. Are you unmarried? Don't look to get married.
Aduna ka bay asawa? Nan, ayaw pagpakigbulag. Wala ka bay asawa? Nan, ayaw na lang pagpangasawa.
28 If you do get married, you haven't sinned. If an unmarried woman gets married, she hasn't sinned. But you will have many troubles in this current world and I would want to spare you these.
Apan kon ugaling mangasawa ka man, dili ikaw makasala; ug kon ang dalaga mamana, siya dili makasala. Ngani sila nga mga minyo mahisangko sa mga kalibug nga kalibutanon, ug buot ko unta nga luwason kamo gikan niini.
29 I'm telling you, brothers and sisters, that time is short, and from now on for those who are married it may seem as if they are not married,
Ang akong ipasabut, mga igsoon, mao nga ang panahon nga gitagal hamubo na lang kaayo; sukad karon, sila nga may mga asawa magkinabuhi unta sila nga daw walay mga asawa;
30 and those who weep as if they did not weep, and those that celebrated as if they had not celebrated, and those that bought as if they did not own,
ug ang mga nanagsubo nga daw wala managsubo, ug ang mga nanagkalipay nga daw wala managkalipay, ug ang mga nanagpamalit nga daw wala silay mga katigayonan,
31 and those who are engaged with the world as if it is not fulfilling—for the present world order is passing away.
ug sila nga nagapahimulos sa kalibutan, nga daw wala kaayo magpahimulos niini. Kay ang urog niining kalibutana molabay lamang.
32 I would prefer you to be free from such worries. A man who is not married pays attention to what is important to the Lord, and how he can please the Lord.
Buot ko unta nga kamo mahigawas sa mga kabalaka. Ang lalaki nga dili minyo may kasibut alang sa mga butang nga iya sa Ginoo, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa Ginoo;
33 But a man who is married pays attention to what is important in this world, and how he can please his wife.
apan ang lalaking minyo adunay kabalaka mahitungod sa mga butang kalibutanon, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang asawa,
34 As a result his loyalties are divided. Similarly an unmarried woman or girl pays attention to what is important to the Lord, so she may live a life dedicated both in body and spirit. But a married woman pays attention to what is important in this world, and how she can please her husband.
busa nabahin ang iyang kasibut. Ug ang babayeng dili minyo o dalaga adunay kasibut alang sa mga butang sa Ginoo, kon unsaon niya sa pagkabalaan diha sa lawas ug sa espiritu; apan ang babayeng minyo adunay kabalaka mahitungod sa mga butang kalibutanon, kon unsaon niya sa pagpahimuot sa iyang bana.
35 I'm telling you this for your benefit. I'm not trying to put a noose around your neck, but to show you the right thing to do so you can serve the Lord without being distracted.
Nagasulti ako niini alang sa inyong kaayohan, dili ingon nga paggalong kaninyo, kondili aron sa pagdasig sa mga kalihokan nga angay ug aron kamo dili magkapuliki sa inyong pag-alagad sa Ginoo.
36 But if a man thinks he's behaving improperly with the woman he's engaged to, and if he thinks he will give in to his strong sexual desire, and if he thinks he ought to get married, he is not sinning by getting married.
Apan kon adunay lalaki nga magahunahuna nga wala mahisubay sa angay ang iyang pagbuhat sa ingon ngadto sa iyang gipakighigugmaay, kon makusog man ugaling ang iyang mga pagbati, ug kon gikinahanglan man gayud kini, nan, tugoti ang maong tawo sa pagbuhat sumala sa iyang gusto: paminyoa sila kini dili sala.
37 But if a man stays true to his principles, and there is no obligation to marry, and has the power to keep his feelings under control and stay engaged to her, he does well not to marry.
Apan ang lalaki nga nakabaton na sa bug-os nga hunahuna, dili tungod kay siya gipugos kondili tungod kay siya buot magapugong sa iyang tinguha ug nakahukom na sulod sa iyang kasingkasing sa pagbuhat niini, nga ang iyang gipakighigugmaay iya na lamang pagaisipon ingon nga hinigugma nga espirituhanon kanang tawhana nagabuhat ug matarung.
38 So the man who marries the woman he's engaged to does well, while the one who does not get married does better.
Busa ang mangasawa sa iyang gipakighigugmaay nagabuhat ug maayo; hinoon ang dili mangasawa nagabuhat ug labi pa ka maayo.
39 A wife is bound to her husband as long as he lives. But if her husband dies, she is free to marry whoever she wants in the Lord.
Ang asawa nabugkos ngadto sa iyang bana samtang kini magapabilin nga buhi. Apan kon ang bana mamatay, siya may kagawasan sa pagpamana kang bisan kinsa nga buot niya, mao lamang nga kinahanglan ang iyang pamanhon magtotoo usab sa Ginoo.
40 But in my opinion she would be happier if she didn't re-marry—and I think I too have the Spirit of God when I say this.
Hinoon ang babayeng balo labi pang magamalipayon kon magapabilin siyang balo. Mao kini ang akong hunahuna, ug ako nagatoo nga ako usab nakabaton sa Espiritu sa Dios.
