Proverbs 28
1 The wicked flee when no man pursueth; but the righteous are bold as a lion.
Niegodziwi uciekają, choć nikt ich nie goni, ale sprawiedliwi są dzielni jak lew.
2 By the transgression of a land many are the princes thereof; but by a man of understanding [and] of knowledge, [its] stability is prolonged.
Z powodu grzechu ziemi wielu [jest] jej władców, ale dzięki człowiekowi roztropnemu i rozumnemu będzie trwała.
3 A poor man who oppresseth the helpless is a sweeping rain which leaveth no food.
Ubogi człowiek, który gnębi biednych, [jest jak] gwałtowny deszcz, po którym nie ma chleba.
4 They that forsake the law praise the wicked; but such as keep the law contend with them.
Ci, którzy odstępują od prawa, chwalą niegodziwych, lecz ci, którzy przestrzegają prawa, zwalczają ich.
5 Evil men understand not judgment; but they that seek Jehovah understand everything.
Źli ludzie nie rozumieją sądu, ale ci, którzy szukają PANA, rozumieją wszystko.
6 Better is the poor that walketh in his integrity, than he that is perverse, double in ways, though he be rich.
Lepszy jest ubogi, który postępuje uczciwie, niż człowiek przewrotny w [swych] drogach, chociaż jest bogaty.
7 Whoso observeth the law is a son that hath understanding; but he that is a companion of profligates bringeth shame to his father.
Kto przestrzega prawa, jest rozumnym synem, a towarzysz rozwiązłych hańbi swego ojca.
8 He that by usury and unjust gain increaseth his substance gathereth it for him that is gracious to the poor.
Kto pomnaża swój majątek lichwą i odsetkami, zbiera go dla tego, kto zlituje się nad ubogimi.
9 He that turneth away his ear from hearing the law, even his prayer is an abomination.
Kto odwraca swe ucho, aby nie słyszeć prawa, nawet jego modlitwa budzi odrazę.
10 Whoso causeth the upright to go astray in an evil way, shall himself fall into his own pit; but the perfect shall inherit good.
Kto sprowadza prawych na złą drogę, sam wpadnie we własny dół, ale nienaganni odziedziczą dobro.
11 A rich man is wise in his own eyes; but the poor that hath understanding searcheth him out.
Bogacz jest mądry w swoich oczach, ale rozumny biedak go bada.
12 When the righteous triumph, there is great glory; but when the wicked rise, men conceal themselves.
Gdy sprawiedliwi się radują, jest wielka chwała, a gdy niegodziwi powstają, człowiek się kryje.
13 He that covereth his transgressions shall not prosper; but whoso confesseth and forsaketh [them] shall obtain mercy.
Kto ukrywa swe grzechy, nie będzie miał szczęścia, ale kto [je] wyznaje i porzuca, dostąpi miłosierdzia.
14 Happy is the man that feareth always; but he that hardeneth his heart shall fall into evil.
Błogosławiony człowiek, który się zawsze boi, ale kto zatwardza swoje serce, wpada w nieszczęście.
15 A roaring lion, and a ranging bear, is a wicked ruler over a poor people.
Jak lew ryczący i zgłodniały niedźwiedź, tak niegodziwy władca panujący nad ubogim ludem.
16 The prince void of intelligence is also a great oppressor: he that hateth covetousness shall prolong [his] days.
Władca bezrozumny jest wielkim ciemięzcą, [a] kto nienawidzi chciwości, przedłuży swoje dni.
17 A man laden with the blood of [any] person, fleeth to the pit: let no man stay him.
Człowiek, który przeleje krew ludzką, ucieknie aż do dołu; [niech] nikt go nie zatrzymuje.
18 Whoso walketh in integrity shall be saved; but he that is perverted in [his] double ways, shall fall in one [of them].
Kto postępuje uczciwie, będzie wybawiony, a przewrotny na [swoich] drogach nagle upadnie.
19 He that tilleth his land shall be satisfied with bread; but he that followeth the worthless shall have poverty enough.
Kto uprawia swoją ziemię, nasyci się chlebem, a kto naśladuje próżniaków, nasyci się nędzą.
20 A faithful man aboundeth with blessings; but he that maketh haste to be rich shall not be innocent.
Wierny człowiek będzie opływał w błogosławieństwa, a kto chce się szybko wzbogacić, nie będzie bez winy.
21 To have respect of persons is not good; but for a piece of bread will a man transgress.
Niedobrze jest mieć wzgląd na osobę, bo dla kęsa chleba niejeden popełni przestępstwo.
22 He that hath an evil eye hasteth after wealth, and knoweth not that poverty shall come upon him.
Kto chce szybko się wzbogacić, ma złe oko, a nie wie, że przyjdzie na niego bieda.
23 He that rebuketh a man shall afterwards find more favour than he that flattereth with the tongue.
Kto strofuje człowieka, znajdzie potem [więcej] przychylności niż ten, który pochlebia językiem.
24 Whoso robbeth his father and his mother, and saith, It is no transgression, the same is the companion of a destroyer.
Kto kradnie ojcu lub matce i mówi: To nie grzech, jest towarzyszem zbójcy.
25 He that is puffed up in soul exciteth contention; but he that relieth upon Jehovah shall be made fat.
Człowiek wyniosły wszczyna spór, ale kto pokłada ufność w PANU, będzie nasycony.
26 He that confideth in his own heart is a fool; but whoso walketh wisely, he shall be delivered.
Kto ufa własnemu sercu, jest głupi, a kto mądrze postępuje, będzie ocalony.
27 He that giveth unto the poor shall not lack; but he that withdraweth his eyes shall have many a curse.
Kto daje ubogiemu, nie zazna braku, a [na tego], kto odwraca swe oczy [od niego], spadnie wiele przekleństw.
28 When the wicked rise, men hide themselves; but when they perish, the righteous increase.
Gdy niegodziwi powstają, ludzie się kryją, ale gdy giną, sprawiedliwi się mnożą.
