Job 28
1 Surely there is a vein for the silver, and a place for gold which they refine;
Pudno nga adda pagminasan iti pirak, lugar a pagguguranda iti balitok.
2 Iron is taken out of the dust, and copper is molten out of the stone.
Ti landok ket nakali manipud iti daga; ti gambang ket narunaw manipud iti bato.
3 [Man] putteth an end to the darkness, and exploreth to the utmost limit, the stones of darkness and of the shadow of death.
Nangisaad ti tao iti paggibusan ti kinasipnget ken nagsuksukimat agingga iti kaadaywan a pagpatinggaan, dagiti bato nga adda iti sipnget ken nakaro a kinasipnget.
4 He openeth a shaft far from the inhabitants [of the earth]: forgotten of the foot, they hang suspended; away below men they hover.
Nangkali isuna iti nauneg nga abot nga adayo iti lugar a pagnanaedan dagiti tattao, luglugar a nalipatanen iti saka ti siasinoman. Agbitbitin isuna iti lugar nga adayo kadagiti tattao; agpilpillayog isuna nga agsubli-subli.
5 As for the earth, out of it cometh bread, and underneath it is turned up as by fire;
Maipapan iti daga, agtaud ti tinapay manipud iti daytoy, iti unegna ket kasla agap-apuy.
6 The stones of it are the place of sapphires, and it hath dust of gold.
Dagiti batona ti pakasarakan kadagiti safiro, ken naglaon iti balitok ti tapokna.
7 It is a path no bird of prey knoweth, and the vulture's eye hath not seen it;
Awan ti tumutokma a billit ti makaammo iti dalan nga agturong iti daytoy, uray ti buitre ket saanna pay a nakita daytoy.
8 The proud beasts have not trodden it, nor the fierce lion passed over it.
Saan pay a nagnaan dagiti atap nga ayup ti kasta a dalan, uray ti narungsot a leon ket saan pay a limmabas sadiay.
9 [Man] putteth forth his hand upon the flinty rock, he overturneth the mountains by the root.
Ipatay ti maysa a tao ti imana iti natangken a bato; balbaliktadenna dagiti bantay babaen kadagiti ramutda.
10 He cutteth out channels in the rocks, and his eye seeth every precious thing.
Agar-aramid isuna kadagiti pagayusan iti danum iti nagbabaetan dagiti dadakkel a bato; makitkitana sadiay ti tunggal banag a napateg.
11 He bindeth the streams that they drip not, and what is hidden he bringeth forth to light.
Tamtambakanna dagiti pagayusan tapno saan nga agayus dagitoy; iruarna iti lawag ti aniaman a nakalemmeng sadiay.
12 But wisdom, where shall it be found? and where is the place of understanding?
Sadino ti pakasarakan iti kinasirib? Sadino ti ayan iti pannakaawat?
13 Man knoweth not the value thereof; and it is not found in the land of the living.
Saan nga ammo ti tao ti gatadna daytoy; wenno saan a masarakan daytoy iti daga dagiti sibibiag.
14 The deep saith, It is not in me; and the sea saith, It is not with me.
Kuna dagiti nagaadalem a danum iti uneg ti daga, 'Awan kaniak'; kuna ti baybay, 'Awan kaniak daytoy.'
15 Choice gold cannot be given for it, nor silver be weighed for its price.
Saan a magun-od ti kinasirib babaen iti balitok; wenno saan a maikilo ti pirak kas gatadna daytoy.
16 It is not set in the balance with gold of Ophir, with the precious onyx, and the sapphire.
Saan a magatadan daytoy iti balitok ti Ofir, agraman dagiti napapateg nga onyx wenno safiro.
17 Gold and glass cannot be compared to it, nor vessels of fine gold be its exchange.
Saan a maipada ti gatadna iti balitok ken kristal; wenno saan a maisukat daytoy kadagiti alahas a naaramid iti kasayaatan a balitok.
18 Corals and crystal are no more remembered; yea, the acquisition of wisdom is above rubies.
Awan pakaiyaspinganna daytoy iti koral wenno jasper; pudno, adayo a nagatgatad ti kinasirib ngem kadagiti rubi.
19 The topaz of Ethiopia shall not be compared to it, neither shall it be set in the balance with pure gold.
Saan a maipada daytoy iti topasio ti Etiopia; wenno saan a magatadan daytoy iti puro a balitok.
20 Whence then cometh wisdom? and where is the place of understanding?
Sadino ngarud ti paggappuan ti kinasirib? Sadino ti ayan ti pannakaawat?
21 For it is hidden from the eyes of all living, and concealed from the fowl of the heavens.
Nailemmeng ti kinasirib manipud kadagiti mata dagiti amin nga agbibiag ken agnanayon a nailemmeng kadagiti billit iti tangatang.
22 Destruction and death say, We have heard its report with our ears.
Kuna ti Pannakadadael ken Patay, 'Nangngeganmi laeng ti sayanggusing maipapan iti daytoy.'
23 God understandeth the way thereof, and he knoweth its place:
Maaw-awatan ti Dios ti dalan nga agturong iti daytoy; ammona ti ayanna daytoy.
24 For he looketh to the ends of the earth, he seeth under the whole heaven.
Ta kumitkita isuna agingga iti pagpatinggaan ti daga ken makitkitana amin nga adda iti babaen ti tangatang.
25 In making a weight for the wind, and meting out the waters by measure,
Iti napalabas, innikkanna ti pigsa ti angin ken biningayna ti danum sigun iti kalawana.
26 In appointing a statute for the rain, and a way for the thunder's flash:
Nangaramid isuna iti pagannurutan para iti tudo ken iti dalan para iti kimat.
27 Then did he see it, and declare it; he established it, yea, and searched it out;
Kalpasanna, nakitana ti sirib ket impablaakna daytoy; impasdekna daytoy, pudno, inadalna daytoy.
28 And unto man he said, Lo, the fear of the Lord, that is wisdom; and to depart from evil is understanding.
Kinunana kadagiti tattao, 'Kitaenyo, ti panagbuteng iti Apo- dayta ti kinasirib; ti umadayo iti dakes ket pannakaawat.'”
