Proverbs 31
1 The words of King Lemuel—the revelation which his mother taught him:
Төвәндикиләр, падиша Ләмуәлгә униң аниси арқилиқ вәһий билән кәлгән сөзләрдур; аниси бу сөзләрни униңға үгәткән:
2 “Oh, my son! Oh, son of my womb! Oh, son of my vows!
И оғлум, и мениң амриғим, қәсәмләр билән тилигән арзулуғум, мән саңа немә дәй?
3 Do not give your strength to women, nor your ways to that which destroys kings.
Күч-қуввитиңни аял-хотунлар тәрипигә сәрп қилмиғин; Яки падишаларниму вәйран қилидиған ишларға берилгүчи болма!
4 It is not for kings, Lemuel, it is not for kings to drink wine, nor for princes to say, ‘Where is strong drink?’
И Ләмуәл, шарап ичиш падишаларға лайиқ әмәс, Әмирләргиму һараққа хумар болуш ярашмас.
5 lest they drink, and forget the law, and pervert the justice due to anyone who is afflicted.
Болмиса улар шарап ичип, [муқәддәс] бәлгүлимиләрни унтуп, Бозәк бәндиләрниң һәққини астин-үстүн қиливетиши мүмкин.
6 Give strong drink to him who is ready to perish, and wine to the bitter in soul.
Күчлүк һарақ өлгүси кәлгәнләргә, һәсрәткә чөмгәнләргә берилсун!
7 Let him drink, and forget his poverty, and remember his misery no more.
Улар шарапни ичип, мискинлигини унтуп, Қайтидин дәрд-әлимини есигә кәлтүрмисун!
8 Open your mouth for the mute, in the cause of all who are left desolate.
Өзлири үчүн гәп қилалмайдиғанларға ағзиңни ачқин, Һалак болай дегәнләрниң дәвасидә гәп қил.
9 Open your mouth, judge righteously, and serve justice to the poor and needy.”
Сүкүт қилма, улар үчүн лилла һөкүм қил, Езилгәнләрниң вә мискинләрниң дәрдигә дәрман бол.
10 Who can find a worthy woman? For her value is far above rubies.
Пәзиләтлик аялни ким тапалайду? Униң қиммити ләәл-яқутлардинму зор ешип чүшиду.
11 The heart of her husband trusts in her. He shall have no lack of gain.
Ериниң көңли униңға тайинип хатирҗәм туриду, У болғачқа ериниң алған олҗиси кам әмәстур!
12 She does him good, and not harm, all the days of her life.
У өмүр бойи еригә вападар болуп яхшилиқ қилиду, Уни зиянға учратмайду.
13 She seeks wool and flax, and works eagerly with her hands.
У қой жуңи вә кәндир тепип, Өз қоли билән җан дәп әҗир қилиду.
14 She is like the merchant ships. She brings her bread from afar.
У сода кемилиригә охшаш, [Аилини беқиштики] озуқ-түлүкләрни жирақ җайлардин тошуйду.
15 She rises also while it is yet night, gives food to her household, and portions for her servant girls.
Таң йорумаста у орнидин туриду, Аилисидикиләргә йемәклик тәйярлайду, Хизмәткар-дедәкләргә несивисини тәқсим қилиду.
16 She considers a field, and buys it. With the fruit of her hands, she plants a vineyard.
У бир парчә етизни өзи көрүп алиду; Қоли билән жиққан дарамәттин у бир үзүмзар бена қилиду.
17 She arms her waist with strength, and makes her arms strong.
[Ишқа қарап] у белини күч билән бағлар, Биләклирини күчләндүрәр;
18 She perceives that her merchandise is profitable. Her lamp does not go out by night.
Өз ишиниң пайдилиқлиғиға көзи йетәр, Кечичә чириғини өчүрмәй иш қилар.
19 She lays her hands to the distaff, and her hands hold the spindle.
У қоллири билән чақни чөрәр, Бармақлири жип урчуқини тутар.
20 She opens her arms to the poor; yes, she extends her hands to the needy.
Аҗизларға ярдәм қолини узитар; Һаҗәтмәнләргә қоллирини созар.
21 She is not afraid of the snow for her household, for all her household are clothed with scarlet.
Қар яққанда у аилиси тоғрилиқ әндишә қилмайду, Өйидикиләрниң һәммисигә қизил кийимләр кийдүрүлгән.
22 She makes for herself carpets of tapestry. Her clothing is fine linen and purple.
Кариват япқучлирини өзи тоқуйду; Өзиниң кийим-кечәклири канап вә сөсүн рәхттиндур.
23 Her husband is respected in the gates, when he sits among the elders of the land.
Ериниң шәһәр дәрвазилирида абройи бар; Шу йәрдә у жуттики ақсақаллар қатаридин орун алиду.
24 She makes linen garments and sells them, and delivers sashes to the merchant.
У нәпис канаптин кийим-кечәк тикип уни сатиду; Бәлвағларни тикип содигәрләрни тәминләйду.
25 Strength and dignity are her clothing. She laughs at the time to come.
Кийими күч-қудрәт вә иззәт-һөрмәттур; У келәчәккә үмүт билән күлүп қарайду.
26 She opens her mouth with wisdom. Kind instruction is on her tongue.
Ағзини ачсила, дана сөз қилиду, Тилида меһриванә несиһәтләр бар.
27 She looks well to the ways of her household, and does not eat the bread of idleness.
Аилисидики ишлардин дайим хәвәр алиду, Бекарға нан йемәйду.
28 Her children rise up and call her blessed. Her husband also praises her:
Пәрзәнтлири орнидин туруп униңға бәхит-бәрикәт тиләйду; Ериму мубарәкләп уни махтап: —
29 “Many women do noble things, but you excel them all.”
«Пәзиләт билән яшиған аяллар көптур, Бирақ сән уларниң һәммисидинму ешип чүшисән» — дәйду.
30 Charm is deceitful, and beauty is vain; but a woman who fears the LORD, she shall be praised.
Гөзәллик сеһри алдамчидур, Һөсн-җамалму пәқәт бир көпүк, халас, Пәқәт Пәрвәрдигардин қорқидиған аялла махтилиду!
31 Give her of the fruit of her hands! Let her works praise her in the gates!
У өз меһнитиниң мевилиридин бәһримән болсун! Әҗирлири уни дәрвазиларда һөрмәт-шөһрәткә ериштүрсун!
