箴言 22

1 美名胜过大财； 恩宠强如金银。

Eit godt namn er meir verdt enn rikdom stor, og manntekkje betre enn sylv og gull.

2 富户穷人在世相遇， 都为耶和华所造。

Rik og fatig råkast, Herren hev skapt deim alle.

3 通达人见祸藏躲； 愚蒙人前往受害。

Den kloke ser fåren og gøymer seg, men fåmingar renner fram og lyt bøta for det.

4 敬畏耶和华心存谦卑， 就得富有、尊荣、生命为赏赐。

Løn for spaklynde og otte for Herren er rikdom og æra og liv.

5 乖僻人的路上有荆棘和网罗； 保守自己生命的，必要远离。

Klunger og snaror er på den vegen den falske gjeng, den som agtar si sjæl, held seg burte frå deim.

6 教养孩童，使他走当行的道， 就是到老他也不偏离。

Lær guten etter som guten er, so vik han ikkje ifrå det, um han vert gamall.

7 富户管辖穷人； 欠债的是债主的仆人。

Rikmann rå’r yver fatigfolk, og den som fær lån, vert træl for den som gjev.

8 撒罪孽的，必收灾祸； 他逞怒的杖也必废掉。

Den som sår urett, skal hausta vondt, og hans ovmods ris fær ein ende.

9 眼目慈善的，就必蒙福， 因他将食物分给穷人。

Den godhjarta vert velsigna, for han gjev sitt brød til armingen.

10 赶出亵慢人，争端就消除； 纷争和羞辱也必止息。

Jaga spottaren ut, so gjeng trætta med, og for skjemsla og kiv fær du fred.

11 喜爱清心的人因他嘴上的恩言， 王必与他为友。

Den som elskar hjartans reinleik, den som talar vænt, han hev kongen til ven.

12 耶和华的眼目眷顾聪明人， 却倾败奸诈人的言语。

Herrens augo vaktar kunnskap, men ord frå den utrue støyter han um.

13 懒惰人说：外头有狮子； 我在街上就必被杀。

Letingen segjer: «Det er ei løva der ute, eg kunde verta drepen midt på gata.»

14 淫妇的口为深坑； 耶和华所憎恶的，必陷在其中。

Ei djup grav er skjøkjemunn, den som Herren er harm på, skal falla nedi.

15 愚蒙迷住孩童的心， 用管教的杖可以远远赶除。

Vitløysa heng fast ved hjarta hjå guten, men tukteriset driv henne burt frå han.

16 欺压贫穷为要利己的， 并送礼与富户的，都必缺乏。

Trykkjer du armingen, vert det honom til vinning, gjev du den rike, vert det berre til tap.

17 你须侧耳听受智慧人的言语， 留心领会我的知识。

Lut øyra ned og høyr på ord av vismenn vend hjarta til min kunnskap!

18 你若心中存记， 嘴上咬定，这便为美。

For det er vænt at du deim varar i ditt hjarta; gjev dei må vera reiduge på dine lippor!

19 我今日以此特特指教你， 为要使你倚靠耶和华。

Av di du skal lita på Herren, lærer eg deg i dag, just deg.

20 谋略和知识的美事， 我岂没有写给你吗？

Hev eg’kje skrive fyndord til deg med råder og kunnskap

21 要使你知道真言的实理， 你好将真言回复那打发你来的人。

til å kunngjera deg det som rett er, sannings ord, so du med sannings ord kann svara deim som sender deg?

22 贫穷人，你不可因他贫穷就抢夺他的物， 也不可在城门口欺压困苦人；

Plundra ikkje ein fatigmann av di han er fatig, og tred ikkje armingen ned i porten!

23 因耶和华必为他辨屈； 抢夺他的，耶和华必夺取那人的命。

For Herren skal føra saki deira og taka livet deira som tek ifrå deim.

24 好生气的人，不可与他结交； 暴怒的人，不可与他来往；

Gjev deg ikkje i lag med ein som snart vert vreid, og gakk ikkje med ein bråsinna mann,

25 恐怕你效法他的行为， 自己就陷在网罗里。

at du ikkje skal venja deg til hans vegar og få sett ei snara for livet ditt!

26 不要与人击掌， 不要为欠债的作保。

Ver ei millom deim som gjev handtak, millom deim som borgar for skuld!

27 你若没有什么偿还， 何必使人夺去你睡卧的床呢？

Når du inkje hev å betala med, kvifor skal dei taka sengi di burt under deg?

28 你先祖所立的地界， 你不可挪移。

Flyt ikkje gamall merkestein som federne dine hev sett!

29 你看见办事殷勤的人吗？ 他必站在君王面前， 必不站在下贱人面前。

Ser du ein mann som er dugleg i arbeidet, han skal tena hjå kongar og ikkje hjå småfolk.