< Lucas 19 >

1 Si Jesus misulod ug miagi sa Jerico.
Eles entraram em Jericó e estavam atravessando a cidade.
2 Ania, adunay usa ka tawo didto nga ginganlan ug Zaqueo. Siya usa ka pangulo sa mga maniningil sa buhis ug siya dato.
Havia [ali ]um homem chamado Zaqueu. Ele era chefe dos cobradores de impostos, e era rico.
3 Naningkamot siya pagtan-aw kon kinsa si Jesus, apan dili siya makakita ibabaw sa panon sa katawhan, tungod kay mubo man siya.
Ele tentou ver Jesus, mas ele era baixo e tinha uma grande multidão de pessoas [perto de Jesus]. Por isso ele não podia vê-lo.
4 Busa midagan siya una sa mga tawo ug misaka ngadto sa kahoy nga sikomoro aron makita siya, tungod kay moagi man si Jesus nianang dalana.
Então ele correu diante de Jesus [na mesma estrada ]onde Jesus estava andando. Ele subiu em uma figueira para ver Jesus.
5 Sa dihang si Jesus miabot sa maong dapit, mihangad siya ug miingon, “Zaqueo, pagdali ug naog, kay karong adlawa ako moadto sa imong balay.”
Quando Jesus chegou ali, ele olhou para cima e disse a ele, “Zaqueu, desça rápido, porque [Deus quer ]que eu vá [com você ]para sua casa para ficar ali [hoje à noite]!”
6 Busa midali siya pagnaog ug midawat kaniya nga malipayon.
Aí ele desceu logo. [Ele levou Jesus à sua casa ]e o recebeu com alegria.
7 Sa dihang nakita kini sa tanan, nagbagolbol sila, nga miingon, “Mianhi siya sa pagduaw sa usa ka tawo nga makasasala.”
Aqueles [que viram Jesus ir até ali ]se queixaram dizendo, “Ele já entrou [em uma casa ]para ser hóspede de um homem que é pecador!”
8 Mitindog si Zaqueo ug miingon sa Ginoo, “Tan-awa, Ginoo, ang katunga sa akong mga kabtangan ihatag ko sa mga kabos, ug kung ako nakalimbong kang bisan kinsa sa bisan unsang butang, igauli ko sa upat pa ka-pilo nga kantidad.
Então Zaqueu levantou-se/pôs-se em pé enquanto eles estavam comendo e disse ao Senhor [Jesus], “Senhor, quero que o senhor saiba que vou dar a metade dos meus bens aos pobres. Também, quanto às pessoas que tenho enganado, vou devolver a elas quatro vezes mais a quantia que [recebi delas ao enganá-las].
9 Miingon si Jesus kaniya, “Karon ang kaluwasan nahiabot niining balaya, tungod kay siya usab usa ka anak ni Abraham.
Jesus disse a ele, “Hoje [Deus ]tem salvado/perdoado [você e todos os demais em ]esta casa, porque você também [tem mostrado que confia em Deus assim como fez ]o seu antepassado Abraão.
10 Kay ang Anak sa Tawo mianhi pagpangita ug pagluwas sa mga tawo nga nawala.”
Lembre-se disso: [eu], que desci do céu, vim para procurar e salvar [pessoas como você ]que tem [se desviado de Deus, assim como um pastor procura as ovelhas ]perdidas.
11 Sa dihang nadungog nila kining mga butanga, siya nagpadayon pagsulti ug nagsugilon sa usa ka sambingay, tungod kay nagkaduol na siya sa Jerusalem, ug sila naghunahuna nga ang gingharian sa Dios motungha man dihadiha.
Eles estavam se aproximando de Jerusalém, e aqueles [que andavam com Jesus ]e que o ouviram dizer essas coisas pensavam que [quando ele chegasse a Jerusalém ]ele ia se tornar o rei deles.
12 Busa siya miingon, “Usa ka halangdong tawo miadto sa layo nga nasod aron pagdawat sa iyang kaugalingong gingharian ug unya mobalik ra.
[Então ]ele contou a eles esta parábola: “Um príncipe se aprontou para ir a um país distante para que [o imperador ]o fizesse rei. [Ele pretendia ]voltar mais tarde.
13 Iyang gitawag ang napulo sa iyang mga sulugoon, ug gihatag kanila ang napulo ka mina, unya miingon siya kanila, 'pagpatigayon kamo ug negosyo hangtud ako mobalik.'
[Antes de sair], ele chamou dez dos seus servos. Ele deu a cada um deles uma moeda que valia três meses de salário. Ele disse a eles, Façam comércio com estas até que eu volte! [Então ele saiu].
14 Apan ang iyang lungsoranon nagdumot kaniya ug nagpadalag usa ka delegasyon sa mga tinugyanan ngadto kaniya, nga nagsulti, 'dili kami buot nga kining tawhana magmando kanamo.'
Mas [muitos dos ]seus compatriotas o odiavam. Por isso eles enviaram uns mensageiros atrás dele para dizer [ao imperador], Nós não queremos que este homem seja nosso rei!
15 Nahitabo kini sa dihang siya mibalik pag-usab, human niya madawat ang gingharian, iyang gisugo ang mga sulugoon nga iyang gihatagan ug salapi aron sa pagpakigkita kaniya, aron siya unta masayod kon pila na ang ilang naganansya sa ilang pagnegosyo.
Mas [o imperador ]o fez rei. [Mais tarde ]o [novo rei ]voltou. Aí ele [deu uma ordem que alguém ]chamasse os servos a quem ele tinha dado as moedas. Ele queria saber quanto eles tinham ganhado ao negociar com suas moedas.
16 Ang nauna miabot sa atubangan niya, nga nag-ingon, 'Ginoo, ang imong mina nadungagan pa ug laing napulo ka mina.'
O primeiro homem veio [a ele ]e disse, Senhor, com sua moeda eu ganhei mais dez [moedas]!
17 Ang halangdong tawo mitubag, 'Maayo kana, buotan nga sulogoon. Tungod kay matinud-anon ka sa ginagmay, ikaw adunay katungod sa napulo ka siyudad.'
Ele disse a esse homem, Você é um bom servo! Você tem feito muito bem! Porque você [manejou ]fielmente uma quantia pequena [de dinheiro, vou lhe dar ]a autoridade [para governar ]dez cidades.
18 Miabot ang ika-duha, nga miingon, “Ang imong mina, ginoo, nadungagan pa ug laing lima.'
Aí o segundo servo veio a ele e disse, Senhor, com sua moeda eu tenho ganhado mais cinco [moedas]!
19 Ang halangdong tawo miingon kaniya, 'Ikaw magdumala sa lima ka siyudad.'
Ele disse àquele servo, [Vou dar a você a autoridade para governar ]cinco cidades.
20 Ug ang laing usa miabot, nga miingon, 'Ginoo, ania ang imong mina, gitago ko kini pagsiguro sa usa ka panapton,
Então chegou outro servo. Ele disse, Senhor, aqui está a sua moeda. Eu a embrulhei em um pano e guardei, [para que nada acontecesse a ela].
21 kay nahadlok ako kanimo tungod kay ikaw istrikto nga tawo. Modawat ka sa wala nimo gihagoan, ug mag-ani ka sa wala mo gitanom.'
Fiz isso [porque ]estava com medo [do que o senhor faria comigo se o negócio falhasse]. Eu [sabia que ]o senhor era um homem que não faz coisas tolas com seu dinheiro. O senhor [até ]tira [dos outros dinheiro ]que realmente não [pertence ao senhor, assim como ]um lavrador que colhe trigo [da roça de outro].
22 Ang halangdong tawo miingon kaniya,' Pinaagi sa imong kaugalingong mga pulong pagahukman ko ikaw, daotan nga sulugoon. Nasayod ka man diay nga usa ako ka tawo nga istrikto, nagadawat sa wala nako gihagoan, ug nagaani sa wala nako gitanom.
Ele disse àquele servo, Que servo mau! Vou condená-lo pelas mesmas palavras que [acaba de falar]! Pois você sabia/será que você não sabia que eu não faço coisas tolas/estúpidas com meu dinheiro. [Você disse ]que eu [até] tiro [dos outros dinheiro ]que realmente não [me pertence], como um fazendeiro que colhe trigo [da roça de outro].
23 Unya ngano nga wala mo man gibutang ang akong salapi sa tipiganan, aron sa akong pagbalik ako unta magkuha uban sa tubo niini?'
Então, você devia [pelo menos ]ter dado/por que foi que você não deu meu dinheiro ao banco? Então ao voltar poderia ter recolhido aquela quantia mais os juros!
24 Ang halangdong tawo miingon kanila nga nanagtindog sa duol, 'Kuhaa gikan kaniya ang mina, ug ihatag kini kaniya nga adunay napulo ka mina.'
Então [o rei ]disse àqueles que estavam ali perto, Tirem a moeda dele e dê [ao servo ]que tem dez moedas!
25 Sila miingon kaniya, ' Ginoo, aduna na siyay napulo ka mina.'
Eles protestaram, Senhor, ele já tem dez [moedas]!
26 'Sultihan ko kamo, nga ang matag usa nga anaa pagahatagan pa gayod, apan siya nga nawad-an, bisan pa ang anaa kaniya kuhaon pa gayod.
[Mas o rei disse], Digo isto a vocês: a todos os que usam bem o que já receberam, [eu ]vou dar mais. Mas daqueles que não usam bem o que já receberam, vou tirar até mesmo o que ainda têm.
27 Apan kining akong mga kaaway, sa mga tawo nga dili buot nga maghari ako kanila, dad-a sila dinhi ug patya sila sa akong atubangan.'”
Ora, [quanto a ]esses inimigos meus que não queriam que eu governasse sobre eles, tragam eles para cá e executem/matem enquanto estou olhando!
28 Pagkahuman niyag sulti niining mga butanga, siya miuna pag-adto, tungas sa Jerusalem.
Depois de [Jesus ]dizer essas coisas, [continuou na estrada ]para Jerusalém, indo diante dos seus discípulos.
29 Kini nahitabo sa dihang nagkaduol na siya sa Betfage ug Betania, didto sa bukid nga gitawag ug Olivet, siya nagpadala ug duha ka tinun-an,
Quando chegaram perto das [aldeias de ]Betfagé e Betânia, perto do monte que se chama o monte das oliveiras,
30 nga nag-ingon, “Adto sa sunod nga baryo. Sa inyong pagsulod, kamo makakaplag ug batan-ong asno nga wala pa sukad masakyi. Badbari kini ug dad-a nganhi kanako.
ele disse a dois dos seus discípulos, “Vão à aldeia na nossa frente. Quando vocês dois entrarem [na aldeia], vão ver um animal novo que ninguém ainda montou. Desamarrem-no e tragam-no para mim.
31 Kung adunay mangutana kaninyo, 'Nganong gibadbaran ninyo kini?' ingna, 'Ang Ginoo nagkinahanglan niini.'”
Se alguém perguntar a vocês, Por que vocês o estão desamarrando?, digam a ele, O Senhor precisa dele.
32 Kadtong gipadala nangadto ug nakakaplag sa nating kabayo sumala sa gisulti ni Jesus kanila.
[Então ]os [dois ]que ele mandou foram [à aldeia ]e acharam o [animal ]assim como ele lhes tinha dito.
33 Sa dihang gibadbaran nila kini, ang mga tag-iya miingon kanila, “Nganong gibadbaran man ninyo ang batan-ong asno?”
Enquanto eles o desamarravam, os donos do animal disseram aos dois, “Por que é que vocês estão desamarrando esse animal novo?”
34 Mitubag sila, “Ang Ginoo nagkinahanglan niini.”
Eles responderam, “O Senhor precisa dele.” [Aí os donos disseram que eles podiam levá-lo].
35 Gidala nila kini kang Jesus, ug unya ilang gitaklap ang ilang mga bisti ibabaw sa batan-ong asno ug misakay si Jesus niini.
Os [dois discípulos ]levaram o animal a Jesus. Colocaram suas capas em cima do animal [como sela ]e ajudaram Jesus a montar nele.
36 Sa iyang pag-adto, gibukhad nila ang ilang mga bisti sa dalan.
Aí enquanto ele andava montado, [outras pessoas ]espalharam suas capas na estrada [para honrá-lo].
37 Sa nagkaduol na siya sa Bungtod sa Olibo sa dapit diin sila molugsong, ang tibuok nga panon sa mga tinun-an nagsugod sa pagmaya ug pagdayeg sa Dios sa makusog nga tingog alang sa tanang gamhanang mga butang nga ilang nakita,
Quando chegaram perto [de Jerusalém], na estrada que desce do monte das oliveiras, toda a multidão dos discípulos começou a alegrar-se e louvar a Deus em voz bem alta por todos os milagres que eles tinham visto [Jesus fazer].
38 nga nag-ingon, “Bulahan ang hari nga mianhi sa ngalan sa Ginoo! Kalinaw sa langit ug himaya sa kahitas-an!”
Eles estavam dizendo, “[Deus ]tem abençoado o nosso rei que vem para representar [MTY] o Senhor! Que haja paz [entre Deus ]no céu [e nós o povo dele]! Que todos louvem a Deus!”
39 Ang uban nga Pariseo diha sa panon sa katawhan miingon kaniya, “Magtutudlo, badlonga ang imong mga tinun-an.”
Alguns dos fariseus que faziam parte da multidão disseram a ele, “Mestre, repreenda seus discípulos [por dizerem coisas deste tipo]!”
40 Mitubag si Jesus ug miingon, “Sultihan ko kamo, kung kini sila manghilom, mosinggit ang mga bato.”
Mas Jesus respondeu, “Digo isto a vocês: se estas pessoas ficassem caladas, até as pedras iriam gritar [para me louvar]!”
41 Sa nagkaduol na si Jesus sa siyudad, mihilak siya ibabaw niini,
Quando [Jesus ]chegou perto de Jerusalém e viu a cidade, ele chorou [sobre o povo dela].
42 ug miingon, “Kung lamang nakaila ka niining adlawa, bisan kanimo, ang mga butang nga magdala kanimo sa kalinaw! Apan natago na kini karon gikan sa imong mata.
Ele disse, “[Meus discípulos sabem o que precisam fazer ]para ter paz com Deus; como eu queria que hoje mesmo [o resto de ]vocês entendessem isso. Mas agora vocês são incapazes de entender.
43 Kay ang mga adlaw modangat kanimo, sa dihang ang imong mga kaaway magtukod ug paril palibot kanimo, ug magpalibot kanimo, moasdang sila kanimo gikan sa matag suok.
Quero que vocês saibam isto: logo [seus inimigos ]chegarão e montarão uma rampa de ataque ao redor da sua [cidade]. Vão rodear [a cidade ]e [apertá-la ]de todos os lados.
44 Maghampak sila kanimo ngadto sa yuta ug sa imong mga anak. Sila dili magbilin ug usa ka bato ibabaw sa uban, tungod kay wala ka moila sa higayon nga ang Dios naningkamot pagluwas kanimo.”
Vão [quebrar ]os muros [e ]destruir tudo. Vão esmagar vocês e seu povo/seus filhos. [Quando terminarem de destruir tudo, ]não vai haver nem uma pedra em cima de outra. [Tudo isso vai acontecer ]porque vocês não reconheceram o tempo quando Deus mandou o [Messias ]dele para [salvar ]vocês.
45 Misulod si Jesus sa templo ug nagsugod pagpahawa sa tanang namaligya,
[Jesus ]entrou em [Jerusalém e foi à área ]do templo e começou a expulsar as pessoas que estavam vendendo [coisas ali].
46 unya nag-ingon kanila, “Nahisulat kini, ang akong balay usa ka balay alampoanan,' apan inyo kining gihimong tagoanan sa mga tulisan.”
Ele disse a eles, “[Um profeta ]escreveu nas Escrituras [que Deus disse], Meu templo vai ser um lugar onde as pessoas oram; mas vocês a tornaram [em algo semelhante ]a uma cova onde [se escondem ]os ladrões!”
47 Busa si Jesus nagtudlo matag-adlaw sa templo. Apan ang mga pangulong pari ug mga iskriba ug mga pangulo sa katawhan buot mopatay kaniya,
Todos os dias [daquela semana, Jesus ]estava ensinando as pessoas na [área ]do templo. Os principais sacerdotes, os homens que ensinavam as leis [judaicas], e [outros ]líderes [dos judeus ]tentaram achar um meio de matá-lo.
48 apan wala sila makakita ug pamaagi sa pagbuhat niini, tungod kay ang katawhan naminaw man pag-ayo kaniya.
Mas não acharam nenhum meio de fazer isso, porque todas as pessoas ali o ouviram com grande interesse [e os teriam resistido se eles tivessem tentado fazer qualquer coisa para ferir Jesus.]

< Lucas 19 >