Jean 7
1 Goude an traoù-se, Jezuz a valee dre C'halilea, rak ne felle ket dezhañ chom e Judea, abalamour ma klaske ar Yuzevien e lazhañ.
And after these things Jesus walked in Galilee, for he would not walk in Judaea, because the Jews sought to kill him.
2 Met, gouel ar Yuzevien, galvet an Teltennoù, a dostae.
Now the tabernacles, the feast of the Jews, was near.
3 E vreudeur a lavaras dezhañ: Kae ac'han, ha kae e Judea, evit ma welo ivez da ziskibien an oberoù a rez.
His brethren therefore said to him, Remove hence and go into Judaea, that thy disciples also may see thy works which thou doest;
4 Rak den ne ra netra e-kuzh, pa glask bezañ anavezet. Mar rez an traoù-se, en em ziskouez da-unan d'ar bed.
for no one does anything in secret and himself seeks to be [known] in public. If thou doest these things, manifest thyself to the world:
5 Rak e vreudeur memes ne gredent ket ennañ.
for neither did his brethren believe on him.
6 Jezuz a lavaras dezho: Va amzer n'eo ket c'hoazh deuet; met hoc'h amzer-hu a zo atav deuet.
Jesus therefore says to them, My time is not yet come, but your time is always ready.
7 Ar bed ne c'hell ket ho kasaat; met kasaat a ra ac'hanon, abalamour ma roan testeni anezhañ, penaos eo fall e oberoù.
The world cannot hate you, but me it hates, because I bear witness concerning it that its works are evil.
8 Evidoc'h-c'hwi, pignit d'ar gouel-mañ; evidon-me, ne bignin ket c'hoazh dezhañ, rak va amzer n'eo ket c'hoazh deuet.
Ye, go ye up to this feast. I go not up to this feast, for my time is not yet fulfilled.
9 Hag o vezañ lavaret kement-se dezho, e chomas e Galilea.
Having said these things to them he abode in Galilee.
10 Met, pa voe aet e vreudeur, e pignas ivez d'ar gouel, neket a-wel d'an holl, met evel e-kuzh.
But when his brethren had gone up, then he himself also went up to the feast, not openly, but as in secret.
11 Ar Yuzevien eta a glaske anezhañ e-pad ar gouel, hag a lavare: Pelec'h emañ?
The Jews therefore sought him at the feast, and said, Where is he?
12 Hag e voe ur brud diwar e benn e-touez ar bobl. Darn a lavare: Un den mat eo; ha darn all a lavare: Nann, met touellañ a ra ar bobl.
And there was much murmuring concerning him among the crowds. Some said, He is [a] good [man]; others said, No; but he deceives the crowd.
13 Koulskoude, den ne gomze frank anezhañ, gant aon rak ar Yuzevien.
However, no one spoke openly concerning him on account of [their] fear of the Jews.
14 War-dro hanter ar gouel, Jezuz a bignas en templ, hag a gelenne.
But when it was now the middle of the feast, Jesus went up into the temple and taught.
15 Ar Yuzevien a oa souezhet hag a lavare: Penaos ec'h anavez an den-mañ ar skriturioù, o vezañ n'en deus ket o desket?
The Jews therefore wondered, saying, How knows this [man] letters, having never learned?
16 Jezuz a respontas dezho: Va c'helennadurezh n'eo ket ac'hanon, met eus an hini en deus va c'haset.
Jesus therefore answered them and said, My doctrine is not mine, but [that] of him that has sent me.
17 Mar fell da unan bennak ober bolontez Doue, ec'h anavezo hag-eñ eo va c'helennadurezh eus Doue, pe ha me a gomz ac'hanon va-unan.
If any one desire to practise his will, he shall know concerning the doctrine, whether it is of God, or [that] I speak from myself.
18 An hini a gomz anezhañ e-unan, a glask e c'hloar e-unan; met an hini a glask gloar an hini en deus e gaset, a dle bezañ kredet, ha n'eus ket a zireizhder ennañ.
He that speaks from himself seeks his own glory; but he that seeks the glory of him that has sent him, he is true, and unrighteousness is not in him.
19 N'en deus ket Moizez roet al lezenn deoc'h? Hag hini ac'hanoc'h ne vir anezhi. Perak e klaskit va lazhañ?
Has not Moses given you the law, and no one of you practises the law? Why do ye seek to kill me?
20 Ar bobl a respontas dezhañ: Un diaoul ac'h eus; piv eo an hini a glask da lazhañ?
The crowd answered [and said], Thou hast a demon: who seeks to kill thee?
21 Jezuz a respontas hag a lavaras dezho: Un oberenn am eus graet, hag oc'h holl souezhet a gement-se.
Jesus answered and said to them, I have done one work, and ye all wonder.
22 Moizez en deus gourc'hemennet deoc'h an amdroc'h (n'eo ket ma teu eus Moizez, met eus an Tadoù), ha c'hwi a amdroc'h un den deiz ar sabad.
Therefore Moses gave you circumcision (not that it is of Moses, but of the fathers), and ye circumcise a man on sabbath.
23 Mar bez amdroc'het un den deiz ar sabad, evit na vo ket torret lezenn Voizez, perak en em fulorit a-enep ac'hanon abalamour ma em eus yac'haet un den penn-da-benn deiz ar sabad?
If a man receives circumcision on sabbath, that the law of Moses may not be violated, are ye angry with me because I have made a man entirely sound on sabbath?
24 Na varnit ket hervez an doare, met barnit hervez ar reizhder.
Judge not according to sight, but judge righteous judgment.
25 Hag ur re bennak eus Jeruzalem a lavare: n'eo ket an hini a glasker da lakaat da vervel?
Some therefore of those of Jerusalem said, Is not this he whom they seek to kill?
26 Ha setu aze e komz frank, ha ne lavarer netra dezhañ. Ar mestroù, hag anavezet o defe ez eo e gwirionez ar C'hrist?
and behold, he speaks openly, and they say nothing to him. Have the rulers then indeed recognised that this is the Christ?
27 Koulskoude, ni a oar a-belec'h eo hemañ; e-lec'h pa zeuio ar C'hrist, den n'anavezo a-belec'h eo.
But [as to] this [man] we know whence he is. Now [as to] the Christ, when he comes, no one knows whence he is.
28 Ha Jezuz a grie en templ eta, o kelenn, hag o lavarout: C'hwi a anavez ac'hanon, hag ec'h ouzoc'h a-belec'h on. N'on ket deuet ac'hanon va-unan, met an hini en deus va c'haset a zo gwirion, ha c'hwi n'anavezit ket anezhañ.
Jesus therefore cried out in the temple, teaching and saying, Ye both know me and ye know whence I am; and I am not come of myself, but he that sent me is true, whom ye do not know.
29 Me a anavez anezhañ, rak dont a ran eus e berzh, hag eñ eo en deus va c'haset.
I know him, because I am from him, and he has sent me.
30 Klask a raent kregiñ ennañ; met den ne grede lakaat e zorn warnañ, abalamour e eur ne oa ket c'hoazh deuet.
They sought therefore to take him; and no one laid his hand upon him, because his hour had not yet come.
31 Koulskoude, kalz eus ar bobl a gredas ennañ, hag a lavare: Pa zeuio ar C'hrist, hag ober a raio brasoc'h mirakloù eget ma ra hemañ?
But many of the crowd believed on him, and said, Will the Christ, when he comes, do more signs than those which this [man] has done?
32 Ar farizianed, o vezañ klevet ar pezh a lavare ar bobl anezhañ e-kuzh, a gasas, a-unvan gant ar veleien vras, serjanted evit kregiñ ennañ.
The Pharisees heard the crowd murmuring these things concerning him, and the Pharisees and the chief priests sent officers that they might take him.
33 Setu perak Jezuz a lavaras dezho: Me a zo ganeoc'h c'hoazh evit un nebeut amzer, ha mont a ran da gavout an hini en deus va c'haset;
Jesus therefore said, Yet a little while I am with you, and I go to him that has sent me.
34 klask a reot ac'hanon, ha ne'm c'havot ket; ha c'hwi, ne c'hellit ket dont e-lec'h ma'z on.
Ye shall seek me and shall not find [me], and where I am ye cannot come.
35 Ar Yuzevien eta a lavare etrezo: Pelec'h ez aio, na c'hellimp ket kavout anezhañ? Mont a raio etrezek ar re a zo strewet e-touez ar C'hresianed, ha kelenn a raio ar C'hresianed?
The Jews therefore said to one another, Where is he about to go that we shall not find him? Is he about to go to the dispersion among the Greeks, and teach the Greeks?
36 Petra eo ar pezh en deus lavaret: C'hwi am c'hlasko, ha ne'm c'havot ket; ha c'hwi ne c'hellit ket dont e-lec'h ma'z on?
What word is this which he said, Ye shall seek me and shall not find [me]; and where I am ye cannot come?
37 An deiz diwezhañ ha brasañ eus ar gouel, Jezuz en em gave eno, hag a grie: Mar en deus unan bennak sec'hed, ra zeuio da'm c'havout, ha ra evo.
In the last, the great day of the feast, Jesus stood and cried saying, If any one thirst, let him come to me and drink.
38 An hini a gred ennon, stêrioù dour a vuhez a redo eus e askre, evel ma lavar ar Skritur.
He that believes on me, as the scripture has said, out of his belly shall flow rivers of living water.
39 Met eñ a lavare kement-se eus ar Spered a dlee resev ar re a gredje ennañ; rak ar Spered-Santel ne oa ket bet c'hoazh roet, abalamour na oa ket bet c'hoazh roet da Jezuz e c'hloar.
But this he said concerning the Spirit, which they that believed on him were about to receive; for [the] Spirit was not yet, because Jesus had not yet been glorified.
40 Kalz eus ar bobl, o vezañ klevet ar gerioù-se, a lavare: Hemañ eo e gwirionez ar profed.
[Some] out of the crowd therefore, having heard this word, said, This is truly the prophet.
41 Reoù all a lavare: Ar C'hrist eo. Ha reoù all a lavare: Met ar C'hrist, ha dont a ra eus Galilea?
Others said, This is the Christ. Others said, Does then the Christ come out of Galilee?
42 Ar Skritur, ha ne lavar ket e teuio ar C'hrist eus lignez David hag eus bourc'h Betlehem, a-belec'h e oa David?
Has not the scripture said that the Christ comes of the seed of David, and from the village of Bethlehem, where David was?
43 Ar bobl eta a oa lodennet diwar e benn.
There was a division therefore in the crowd on account of him.
44 Hag ur re bennak anezho a c'hoantae kregiñ ennañ, met den ne lakaas e zaouarn warnañ.
But some of them desired to take him, but no one laid hands upon him.
45 Ar serjanted eta a zistroas etrezek ar veleien vras hag ar farizianed; ar re-mañ a lavaras dezho: Perak n'hoc'h eus ket e zegaset?
The officers therefore came to the chief priests and Pharisees, and they said to them, Why have ye not brought him?
46 Ar serjanted a respontas: Biskoazh den n'en deus komzet evel an den-se.
The officers answered, Never man spoke thus, as this man [speaks].
47 Ar farizianed a lavaras dezho: Bet oc'h-hu ivez touellet?
The Pharisees therefore answered them, Are ye also deceived?
48 Ha bez' ez eus unan bennak eus ar mestroù pe eus ar farizianed hag en defe kredet ennañ?
Has any one of the rulers believed on him, or of the Pharisees?
49 Met ar bobl villiget-mañ n'anavez ket al lezenn.
But this crowd, which does not know the law, are accursed.
50 Nikodem, an hini a oa deuet en noz da gavout Jezuz hag a oa unan anezho, a lavaras dezho:
Nicodemus says to them (being one of themselves),
51 Ha barn a ra hol lezenn un den hep bezañ e glevet hag hep anavezout ar pezh en deus graet?
Does our law judge a man before it have first heard from himself, and know what he does?
52 Int a respontas dezhañ: Bez' out ivez Galileat? Evesha ha gwel: profed ebet a zo deuet eus Galilea.
They answered and said to him, Art thou also of Galilee? Search and look, that no prophet arises out of Galilee.
53 Ha pep hini en em dennas en e di.
And every one went to his home.
