2 Hina 19
1 Yuda hina bagade Hesegaia da ilia sia: ne iasu nababeba: le, e da ea abula gadelale, eboboi abula salawane, Hina Gode Ea Debolo diasuga asi.
A gdy król Ezechiasz to usłyszał, rozdarł swoje szaty, oblekł się w wór i wszedł do domu PANA.
2 E da Ilaiagime (hina bagade diasu ouligisu dunu), Siebena (hina bagade diasuga esalebe fi ilia sia: dedene legesu dunu) amola asigilai gobele salasu dunu amo huluane balofede dunu Aisaia (A: imose egefe) ema asunasi. Ilia amola da eboboi abula salawene asi.
I posłał Eliakima, przełożonego domu, pisarza Szebnę i starszych spośród kapłanów, obleczonych w wory, do proroka Izajasza, syna Amosa.
3 Hesegaia da adola ahoasu dunuma Aisaiama amane sia: sima: ne sia: i, “Wali eso da se nabasu eso bagadedafa! Ninia da se iasu naba amola gogosiasu da ninima doaga: i. Ninia da uda ilia mano lalelegemu gadenesea, gasa hameba: le, mano lamu hamedei, ninia da amo agoai ba: sa.
I powiedzieli mu: Tak mówi Ezechiasz: Ten dzień jest dniem utrapienia, upomnienia i bluźnierstwa. Nadszedł bowiem czas porodu dzieci, a nie ma siły, aby je urodzić.
4 Asilia hina bagade da ea afoha ouligisu dunu amo Hina Godema gademusa: asunasi dagoi. Dia Hina Gode da amo gadesu sia: nabalu, amo gadesu sia: su dunuma se dabe imunu da defea. Amaiba: le, ninia dunu da hame bogoi esalebe, amo fidima: ne, dia Godema sia: ne gadoma.”
Może PAN, twój Bóg, usłyszy wszystkie słowa Rabszaka, którego przysłał król Asyrii, jego pan, aby znieważać Boga żywego, i pomści słowa, które usłyszał PAN, twój Bóg. Zanieś więc modlitwę za resztkę, która pozostaje.
5 Aisaia da hina bagade Hesegaia ea sia: si, nababeba: le,
Tak to słudzy króla Ezechiasza przyszli do Izajasza.
6 e da ema bu dabe adole ima: ne amane sia: si, “Hina Gode da dima amane sia: sa, ‘Asilia dunu da dili beda: ma: ne, Na da dili gaga: mu da hamedei sia: sa. Be ilia gasa fili sia: beba: le, mae beda: ma!
A Izajasz im odpowiedział: Tak powiedzcie waszemu panu: Tak mówi PAN: Nie bój się tych słów, które słyszałeś, którymi mi bluźnili słudzy króla Asyrii.
7 Na, Hina Gode da hamobeba: le, Asilia hina bagade da beda: ma: ne udigili sia: nababeba: le, hi sogega buhagimu. Amola Na da hamobeba: le, e da amogawi medole legei ba: mu.’”
Oto ześlę na niego ducha i usłyszy [pewną] wieść, wróci do swojej ziemi i sprawię, że padnie od miecza w swojej ziemi.
8 Asilia dadi gagui ouligisu dunu afae, da Asilia hina bagade amo La: igisi moilai bai bagade fisili, eno gadenene moilai Libina amoma doagala: musa: asi, amo nababeba: le, amogawi ema fada: i sia: sia: musa: asi.
Wrócił więc Rabszak i zastał króla Asyrii walczącego przeciwko Libnie. Usłyszał bowiem, że odstąpił od Lakisz.
9 Amola Asilia dunu da sia: amane sia: si nabi, Idioubia hina bagade da Idibidi dadi gagui dunu wa: i amo bisili, Asilia hina bagade ema doagala: musa: mana, amane sia: be nabi. Asilia hina bagade da amo sia: nababeba: le, e da Yuda hina bagade Hesegaiama meloa amane dedene iasi,
Gdy usłyszał, że mówiono o Tirhace, królu Etiopii: Oto wyruszył na wojnę przeciwko tobie, ponownie wysłał posłańców do Ezechiasza, mówiąc:
10 “Dilia ‘gode’ amo da dilia dafawaneyale dawa: sa, dilima ogogole, na da dili hame hasalimu sia: sa. Be amo ogogosu sia: mae nabima!
Tak powiedzcie Ezechiaszowi, królowi Judy: Niech cię nie zwodzi twój Bóg, któremu ufasz, mówiąc: Jerozolima nie będzie wydana w ręce króla Asyrii.
11 Dilia da sia: nabi, amo Asilia hina bagade da soge fi gugunufinisimusa: sia: sea, e da dafawane gugunufinisimu. Dilia da hobeale gaga: su ba: mu, mae dawa: ma!
Oto słyszałeś, co uczynili królowie Asyrii wszystkim ziemiom, niszcząc je. A ty miałbyś zostać wybawiony?
12 Na aowalali ilia da Gousa: ne, Halane, amola Lisefe moilai huluane gugunufinisi. Amola Bede Idini fi dunu Dila: sa moilai ganodini esala, huluane medole legei. Ilia ‘gode’ da amo huluane gaga: mu hamedei ba: i.
Czy bogowie narodów wybawili tych, których wygubili moi ojcowie: Gozan, Charan, Resef, i synów Edenu, którzy byli w Telassar?
13 Moilai Ha: ima: de amola Aba: de, Sefafa: ime, Hina, amola Ifai, ilia hina bagade ili da habila: ?”
Gdzie jest król Chamatu, król Arpadu i król miasta Sefarwaim, Heny i Iwwy?
14 Yuda hina bagade Hesegaia da amo meloa dedei sia: adola ahoasu dunuma lale, idi. Amalalu, e da Debolo Diasuga asili, meloa amo Hina Gode Ea midadi ligisili,
Gdy Ezechiasz wziął list z rąk posłów, przeczytał go, wszedł do domu PANA i rozwinął go przed PANEM.
15 amane sia: ne gadoi, “Isala: ili fi ilia Hina Gode! Di da Dia fisu da: iya, amo ougia hamoi liligi gadodili esalebe. Disu da Godedafa amola Di da fifi asi gala huluanedafa ouligisa. Disu da osobo bagade amola mu hahamoi.
I Ezechiasz modlił się przed PANEM, mówiąc: PANIE, Boże Izraela, który zasiadasz pomiędzy cherubinami, ty jedynie jesteś Bogiem wszystkich królestw ziemi. Ty stworzyłeś niebo i ziemię.
16 Wali Hina Gode! Hou da ninima doaga: i ba: ma! Sena: gelibi da Di, Esalebe Godedafa, amo Dima gadele sia: be nabima!
Nakłoń ucha, PANIE, i wysłuchaj. Otwórz swe oczy, PANIE, i spójrz. Słuchaj słów Sennacheryba, które przesłał, aby znieważać Boga żywego.
17 Hina Gode! Ninia huluane dawa: ! Asilia hina bagade ilia da fifi asi gala bagohame gugunufinisi dagoi, amola ilia soge wadela: lesi.
To prawda, PANIE, że królowie Asyrii spustoszyli narody i ich ziemie;
18 Ilia da amo dunu fi ilia ‘gode’ huluane laluga ulagi. (Be amo ‘gode’ ilia da ‘gode’dafa hame - ilia da osobo bagade dunu ilia loboga ifa amola gelega hamoi liligi fawane).
I powrzucali ich bogów do ognia. Nie byli bowiem bogami, ale dziełem rąk ludzkich, drewnem i kamieniem; dlatego ich zniszczyli.
19 Amaiba: le, wali ninia Hina Gode! Osobo bagade fifi asi gala huluanedafa, ilia da Di, Hina Gode da Godedafa, amo ilia dawa: ma: ne, Asilia dunu da nini mae hasalima: ne, nini gaga: ma!”
Teraz więc, PANIE, nasz Boże, wybaw nas, proszę, z jego ręki, aby wszystkie królestwa ziemi poznały, że jedynie ty, PANIE, jesteś Bogiem.
20 Amalalu, Aisaia da hina bagade Hesegaiama, Hina Gode da ema ea sia: ne gadosu amane adole ima: ne amo sia: amane sia: si,
Wtedy Izajasz, syn Amosa, posłał do Ezechiasza, mówiąc: Tak mówi PAN, Bóg Izraela: Wysłuchałem tego, o co mnie prosiłeś w sprawie Sennacheryba, króla Asyrii.
21 “Hina Gode da amane sia: i dagoi, ‘Sena: galibi di! Yelusaleme moilai bai bagade da diba: le oufesega: sa.
Oto słowo, które PAN o nim mówił: Dziewica, córka Syjonu, wzgardziła tobą i śmiała się z ciebie. Córka Jerozolimy kiwała głową za tobą.
22 Di da Na, Isala: ili ilia Hadigidafa Hina Gode, Nama mae nodone, gadele sia: beba: le, di da nowa dunula: ?
Kogo znieważyłeś i komu bluźniłeś? Przeciwko komu podniosłeś swój głos i wysoko podniosłeś swoje oczy? Przeciw Świętemu Izraela.
23 Di da dia adola ahoasu dunu Nama hidale, di amola dia ‘sa: liode’ fila heda: i dunu da baligili heda: i Lebanone goumi huluane hasali dagoi, amo Nama hidale sia: musa: asunasi. Di da baligili heda: i dolo ifa amola ‘saibala: se’ ifa noga: idafa abusa: le, iwiladafa amoga doaga: i, amo Nama hidale sia: i.
Przez swoich posłańców znieważyłeś Pana i powiedziałeś: Z mnóstwem moich rydwanów wyszedłem na wysokie góry i zbocza Libanu. Wytnę jego wysokie cedry [i] jego wyborne cyprysy i przyjdę aż do najdalszych jego przybytków, do jego lasu i urodzajnego pola.
24 Di da eno hidale, amo di da hano si dogone, ga fi dunu ilia soge ganodini hano dili mai, amola dia dadi gagui dunu da osa: giba: le, Naile Hano da hafoga: i dagoi ba: i, amo huluane di hidale sia: i.
Ja wykopałem [studnię] i piłem obce wody, stopami swoich nóg wysuszyłem wszystkie potoki oblężonych [miejsc].
25 Amo hou Na da hemonega ilegei, amo di da hame nabibala: ? Amola wali Na ilegei hou Na da hamoi dagoi. Di da gagili sali moilai bagohame gugunufinisiba: le, ilia da isu ligisisu agoai ba: sa. Be amo hamoma: ne, Nisu fawane da dima gasa defele i.
Czy nie słyszałeś, że ja dawno to uczyniłem i za dawnych dni to sprawiłem? A teraz wypełniam, gdy [obracasz] warowne miasta [w] stosy gruzów.
26 Dunu amogawi esalu da gasa hamedafa ba: i. Ilia da bagadewane beda: i amola gasa hameba: le, sidi agoai dialebe ba: i. Ilia da gisi, logo bega: o diasu da: iya gadodili lelebe, amo da gia: i bagade fo, gusudili mabe amoga fabe, amo defele ba: i.
Ich mieszkańcy stali się słabi, przestraszyli się i zawstydzili. Byli jak trawa polna, jak świeża zieleń i trawa na dachach, jak [zboże], które uschło, zanim dojrzało.
27 Be dia hou huluanedafa Na dawa: ! Dia hamobe amola dia habidili ahoabe, amo huluane Na dawa: Na da dia Nama nimi bagade ougi hou Na dawa:
Znam twoje miejsce pobytu, twoje wyjście i twoje wejście, a także twoją wściekłość przeciwko mnie.
28 Na da dia ougi bagade hou amola gasa fi bagade hou amo sia: ne iasu, Na da lai dagoi. Amaiba: le, Na da wali dia mi ma: goga mi gala: mu, amola dia lafi ganodini gula misimu. Amola amoga, Na da di logo di misi amoga di buhagima: ne sesemu.”
Ponieważ twoja wściekłość przeciwko mnie i twoje zamieszanie doszły do moich uszu, włożę swoje kółko w twoje nozdrza i swoje wędzidło na twoje wargi i zawrócę cię tą drogą, którą przyszedłeś.
29 Amalalu, Aisaia da hina bagade Hesegaiama amane sia: i, “Na da dima hobea misunu hou da dafawane doaga: mu, amo dawa: digima: ne olelesu dima imunu. Wali ode amola aya ode, dilia da udigili sogega heda: i gala: ine fawane manu. Be ode aduna baligili eno amoga, dilia da gala: ine bugili, gamimu amola waini efe sagai bugili, waini fage manu.
A to będzie znakiem dla ciebie: Tego roku będziesz jadł [zboże] samorodne, w drugim roku także [zboże] samorodne, w trzecim roku zaś siejcie i zbierajcie żniwo, sadźcie winnice i jedzcie ich owoce.
30 Yuda soge ganodini, dunu amo da hame bogoi esalebe ba: sea, ilia da bugi amo da difi osobo gududafa sa: i, amola fage noga: le legei, amo defele ba: mu.
Resztka ocalonych z domu Judy ponownie zapuści korzenie w głąb i wyda owoc w górze.
31 Yelusaleme moilai bai bagadega amola Saione Goumia dunu hame bogoi, esalebe ba: mu. Bai Hina Gode da amo hou doaga: ma: ne, dafawane ilegei dagoi.
Z Jerozolimy bowiem wyjdzie resztka i ci, którzy ocaleli – z góry Syjon. Sprawi to gorliwość PANA zastępów.
32 Amola Hina Gode da Asilia hina bagade ema misunu hou olelema: ne, amane sia: sa, ‘E da Yelusaleme hamedafa golili sa: imu. E da amoga dadi afae hamedafa gala: mu. Dadi gagui dunu da da: igene gaga: su liligi gaguiwane da, Yelusaleme gadenena hame misunu. Ilia da amoma doagala: musa: , osobo gasa: le lelegela hame heda: mu.
Tak więc mówi PAN o królu Asyrii: Nie wejdzie do tego miasta ani nie wypuści tam strzały, nie wyruszy przeciw niemu z tarczą i nie usypie szańców przeciwko niemu.
33 Asilia hina bagade da moilai ganodini mae golili sa: ili, hi misi logoga buhagimu. Bai Na, Hina Gode da amo sia: i dagoi.
Drogą, którą przyszedł, powróci, a do tego miasta nie wejdzie, mówi PAN.
34 Dunu da Nama nodoma: ne amola Na da Na hawa: hamosu dunu Da: ibidima dafawane ilegele sia: beba: le, Na da amo moilai gaga: mu.”
Będę bowiem bronił tego miasta i ocalę je ze względu na siebie i ze względu na Dawida, swego sługę.
35 Amo gasia, Hina Gode Ea a: igele dunu da Asilia ha wa: i fisisu amoga asili, Asilia dadi gagui dunu 185,000 agoane medole legei. Golale, hahabe, ilia huluane da osoboga bogogia: i dialebe ba: i.
Tej samej nocy Anioł PANA wyszedł i zabił w obozie Asyryjczyków sto osiemdziesiąt pięć tysięcy [ludzi]. A gdy wstali wcześnie rano, oto wszędzie [było] pełno trupów.
36 Amalalu, Asili hina bagade Sena: galibi da Yuda soge fi doagala: lalu yolesili, Ninife moilai bagadega buhagi.
Sennacheryb, król Asyrii, wycofał się więc i wyruszył. Wrócił i zamieszkał w Niniwie.
37 Eso afaega, e da ea ogogosu ‘gode’ Miseloge ea debolo diasua ema nodone sia: ne gadolaloba, egefe aduna amo A: dala: melege amola Sialisa da elea gegesu gobiheiga, Sena: galibi fane legele, Elala: de sogega hobea: i. Sena: galibi egefe eno, amo Isaha: done, da e bagia Asilia hina bagade hamoi.
A gdy oddawał pokłon w domu swego boga Nisroka, jego synowie – Adramelek i Sareser – zabili go mieczem. Potem uciekli do ziemi Ararat. I Asarchaddon, jego syn, królował w jego miejsce.
