Joan 7
1 Eta guero baçabilan Iesus Galilean: ecen etzén Iudean ebili nahi, ceren Iuduac baitzabiltzan hura hil nahiz.
这事以后，耶稣在加利利游行，不愿在犹太游行，因为犹太人想要杀他。
2 Eta hurbil cen Iuduén bestá tabernaclén deitzen cena.
当时犹太人的住棚节近了。
3 Erran cieçoten bada bere anayéc, Parti adi hemendic eta habil Iudearát, hire discipuluec-ere ikus ditzatençát hire obra eguiten dituanac.
耶稣的弟兄就对他说：“你离开这里上犹太去吧，叫你的门徒也看见你所行的事。
4 Ecen nehorc eztic deus secretuan eguiten, estimationetan içan nahiz dabilanec, baldin gauça hauc eguiten badituc, manifesta ieçoc eure buruä munduari.
人要显扬名声，没有在暗处行事的；你如果行这些事，就当将自己显明给世人看。”
5 Ecen are haren anayec-ere etzuten sinhesten hura baithan.
因为连他的弟兄说这话，是因为不信他。
6 Dioste bada Iesusec, Ene demborá ezta oraino ethorri: baina çuen demborá bethi da prest.
耶稣就对他们说：“我的时候还没有到；你们的时候常是方便的。
7 Ecin munduac gaitzets çaitzaquezte çuec: baina niri gaitz darizt: ceren nic testificatzen baitut harçaz, ecen haren obrác gaichto diradela.
世人不能恨你们，却是恨我，因为我指证他们所做的事是恶的。
8 Çuec igan çaitezte besta hunetara: ni eznaiz oraino igaiten besta hunetara, ceren ene demborá ezpaita oraino bethe.
你们上去过节吧，我现在不上去过这节，因为我的时候还没有满。”
9 Eta gauça hauc erran cerauztenean egon cedin Galilean.
耶稣说了这话，仍旧住在加利利。
10 Eta igan ciradenean haren anayeac, orduan hura-ere igan cedin bestara, ez aguerriz, baina ichilic beçala.
但他弟兄上去以后，他也上去过节，不是明去，似乎是暗去的。
11 Iuduéc bada bilhatzen çuten hura bestán, eta erraiten çuten, Non da hura?
正在节期，犹太人寻找耶稣，说：“他在哪里？”
12 Eta murmuratione handia cen populuaren artean harçaz: ecen batzuc erraiten çuten Guiçon ona da: eta bercéc erraiten çutén, Ezta: baina seducitzen du populua.
众人为他纷纷议论，有的说：“他是好人。”有的说：“不然，他是迷惑众人的。”
13 Badaric-ere nehor frangoqui etzén minço harçaz, Iuduén beldurrez.
只是没有人明明地讲论他，因为怕犹太人。
14 Eta besta ia erdi iragan cenean, igan cedin Iesus templera, eta iracasten ari cen.
到了节期，耶稣上殿里去教训人。
15 Eta miraz ceuden Iuduac, cioitela, Nolatan hunec letrác daquizqui, ikassi gabe?
犹太人就希奇，说：“这个人没有学过，怎么明白书呢？”
16 Ihardets ciecén Iesusec, eta erran ceçan, Ene doctriná ezta enea, baina ni igorri nauenarena.
耶稣说：“我的教训不是我自己的，乃是那差我来者的。
17 Baldin nehorc nahi badu haren vorondatea eguin, eçaguturen du doctrináz, eya Iaincoaganic denez, ala ni neure buruz minço naicenez.
人若立志遵着他的旨意行，就必晓得这教训或是出于 神，或是我凭着自己说的。
人凭着自己说，是求自己的荣耀；惟有求那差他来者的荣耀，这人是真的，在他心里没有不义。
19 Eztrauçue Moysesec eman Leguea? eta ezpaitu çuetaric batec-ere obratan eçarten Leguea? Cergatic çabiltzate ni hil nahiz?
摩西岂不是传律法给你们吗？你们却没有一个人守律法。为什么想要杀我呢？”
20 Ihardets ceçan populuac eta erran, Deabrua duc hic: nor dabila hi hil nahiz?
众人回答说：“你是被鬼附着了！谁想要杀你？”
21 Ihardets ceçan Iesusec eta erran ciecén, Obrabat eguin dut, eta guciac miraz çaudete.
耶稣说：“我做了一件事，你们都以为希奇。
22 Baina halere Moysesec eman drauçue Circoncisionea, (ez Moysesganic denez, baina Aitetaric) eta Sabbathoan circonciditzen duçue guiçona.
摩西传割礼给你们（其实不是从摩西起的，乃是从祖先起的），因此你们也在安息日给人行割礼。
23 Baldin Circoncisionea recebitzen badu guiçonac Sabbathoan, Moysesen Leguea hauts eztadinçát: asserre çarete ene contra ceren guiçon-bat ossoqui sendatu dudan Sabbathoan?
人若在安息日受割礼，免得违背摩西的律法，我在安息日叫一个人全然好了，你们就向我生气吗？
24 Ezteçaçuela iugea apparentiaren araura, baina iugemendu bidezco batez iugea eçaçue.
不可按外貌断定是非，总要按公平断定是非。”
25 Erraiten çutén bada Ierusalemetar batzuc, Ezta haur hiltzeco bilhatzen dutena?
耶路撒冷人中有的说：“这不是他们想要杀的人吗？
26 Eta huna, frangoqui minço da, eta eztraucate deus eguiten: ala eguiazqui eçagutu othe luqueite Gobernadoréc, ecen haur dela eguiazqui Christ?
你看他还明明地讲道，他们也不向他说什么，难道官长真知道这是基督吗？
27 Baina haur badaquigu nondic den: baina Christ dathorrenean, nehorc eztu iaquinen nondic daten.
然而，我们知道这个人从哪里来；只是基督来的时候，没有人知道他从哪里来。”
28 Oihuz cegoen bada Iesus templean, iracasten çuela eta erraiten, Eta ni nauçue eçagutzen, eta nondic naicén badaquiçue, eta neure buruz eznaiz ethorri, baina da eguiati ni igorri nauena, cein ezpaituçue çuec eçagutzen.
那时，耶稣在殿里教训人，大声说：“你们也知道我，也知道我从哪里来；我来并不是由于自己。但那差我来的是真的。你们不认识他，
29 Baina nic eçagutzen dut hura, ceren harenganic bainaiz, eta harc igorri bainau.
我却认识他；因为我是从他来的，他也是差了我来。”
30 Orduan hura hatzaman nahiz çabiltzan: baina nehorc etzitzan escuac eçar haren gainean, ecen etzén oraino ethorri haren orena.
他们就想要捉拿耶稣；只是没有人下手，因为他的时候还没有到。
31 Eta gendetzecoataric anhitzec sinhets ceçaten hura baithan, eta erraiten çutén, Christec dathorrenean guehiago miraculu eguinen othe du, hunec eguiten dituenac baino?
但众人中间有好些信他的，说：“基督来的时候，他所行的神迹岂能比这人所行的更多吗？”
32 Ençun ceçaten Phariseuéc gendetzea hauén gainean harçaz murmuratzen: eta igor citzaten Phariseuéc eta Sacrificadore principaléc officierac hura hatzaman leçatençát.
法利赛人听见众人为耶稣这样纷纷议论，祭司长和法利赛人就打发差役去捉拿他。
33 Erran ciecén bada Iesusec, Oraino dembora gutibatetacotz çuequin naiz, guero banoa igorri nauènaganát.
于是耶稣说：“我还有不多的时候和你们同在，以后就回到差我来的那里去。
34 Bilhaturen nauçue eta ez eridenen: eta non ni içanen bainaiz, hara çuec ecin ethor çaitezquete.
你们要找我，却找不着；我所在的地方你们不能到。”
35 Erran ceçaten bada Iuduéc elkarren artean, Norat haur ioaiteco da, guc ezpaitugu eridenen? ala Grecoén artean barreyatuac diradenetarat ioaiteco da, eta Grecoén iracastera?
犹太人就彼此对问说：“这人要往哪里去，叫我们找不着呢？难道他要往散住希腊中的犹太人那里去教训希腊人吗？
36 Ceric da erran duen propos haur, Bilhaturen nauçue, eta ez eridenen: eta non ni içanen bainaiz, hara çuec ecin ethor çaitezquete?
他说：‘你们要找我，却找不着；我所在的地方，你们不能到’，这话是什么意思呢？”
37 Eta bestaco azquen egun handian eriden cedin Iesus han, eta oihuz cegoen, cioela, Baldin nehor egarri bada, bethor enegana eta edan beça
节期的末日，就是最大之日，耶稣站着高声说：“人若渴了，可以到我这里来喝。
38 Ni baithan sinhesten duenari, Scripturác dioen beçala, vr vicizco fluuioac iariaturen çaizca bere sabeletic.
信我的人就如经上所说：‘从他腹中要流出活水的江河来。’”
39 (Eta haur erraiten çuen hura baithan sinhesten çutenéc recebitzeco çuten Spirituáz: ecer oraino Spiritu saindua etzén eman, ceren Iesus oraino ezpaitzén glorificatu)
耶稣这话是指着信他之人要受圣灵说的。那时还没有赐下圣灵来，因为耶稣尚未得着荣耀。
40 Anhitzec bada gendetzecoetaric propos haur ençun çutenean, erraiten çuten, Haur da eguiazqui Propheta hura.
众人听见这话，有的说：“这真是那先知。”
41 Bercéc erraiten çutén, Haur da Christ. Eta batzuc erraiten çutén, Alabaina Galileatic ethorriren da Christ?
有的说：“这是基督。”但也有的说：“基督岂是从加利利出来的吗？
42 Eztu Scripturac erraiten, ecen Dauid-en hacitic, eta Bethlehemgo Dauid egoiten cen burgutic Christ ethorriren dela?
经上岂不是说‘基督是大卫的后裔，从大卫本乡伯利恒出来的’吗？”
43 Dissensione eguin cedin bada populuaren artean harengatic.
于是众人因着耶稣起了纷争。
44 Eta hetaric batzuc nahi çuten hatzaman, baina nehorc etzitzan eçar haren gainea escuac
其中有人要捉拿他，只是无人下手。
45 Ethor citecen bada officierac Sacrificadore principaletara eta Phariseuetara, eta hec erran ciecén, Cergatic eztuçue hura ekarri?
差役回到祭司长和法利赛人那里。他们对差役说：“你们为什么没有带他来呢？”
46 Ihardets ceçaten officieréc, Egundano ezta hala minçatu guiçonic, nola guiçon haur.
差役回答说：“从来没有像他这样说话的！”
47 Halacotz ihardets ciecen Phariseuéc, Ezothe cinatezte çuec-ere seducitu?
法利赛人说：“你们也受了迷惑吗？
48 Ala Gobernadoretaric edo Phariseuetaric batec-ere sinhetsi du hura baithan?
官长或是法利赛人岂有信他的呢？
49 Baina populu Leguea cer den eztaquian haur, maradicatua da.
但这些不明白律法的百姓是被咒诅的！”
50 Dioste Nicodemo harengana gauaz ethorri içan cenac, cein baitzén hetaric bat,
内中有尼哥德慕，就是从前去见耶稣的，对他们说：
51 Ala gure Legueac condemnatzen du nehor, bera behin ençun gabe, eta cer eguin duen eçagutu gabe?
“不先听本人的口供，不知道他所做的事，难道我们的律法还定他的罪吗？”
52 Ihardets ceçaten eta erran cieçoten, Ezaiz hi-ere Galileaco? informadi, eta iaquic ecen Galileatic Prophetaric eztela ilki.
他们回答说：“你也是出于加利利吗？你且去查考，就可知道加利利没有出过先知。”
53 Eta itzul cedin batbedera cein bere etcherát.
