Yuhana 6
1 Kimal nile imone, Yesu uni wa nya udu uleli uwul kurawa Ngalili, na ikuru idin yiccu kunin kurawa Tibariya.
這些事以後，耶穌往加里肋亞海，即提庇黎雅海的對岸去了。
2 Ligozin nanit gbardang wa din dortughe, bara iwa yenje imon ile na awa suzu anan tikonu.
大批群眾，因為看見他在患病者身上所行的神跡，都跟隨著他。
3 Yesu wa ghana kitene likup asoku ligowe nin nono katwa me.
耶穌上了山，和他的門徒一起坐在那裡。
4 (Kubin paska, u idi na Yahudawa wa dak susut.)
那時，猶太人的慶節，即逾越節，已臨近了。
5 Na Yesu wa yene ligozin nanit gbardang din cinu udak kitime, a woro Filibus ku, “Tima seru imonli nweri alele nan leo?”
耶穌舉目看見大批群眾來到他前，就對斐理伯說：「我們從那裏買餅給這些人吃呢？」
6 (Yesu wa belli nani anan dumuna Filibus ku, bara ame wa yiru imon ile na ama su.)
他說這話，是為試探斐理伯；他自己原知道要做什麼。
7 Filibus kawa ghe aworo, “ufungal nisulai akalt aba ma batunu nwo kogha mine bat wang ba.”
斐理伯回答說: 「就是二百塊「德納」的餅，也不夠每人分得一小塊。」
8 Umong nanya nono katwa we, Andrawus, gwanan Simon, woro Yesu ku.
有一個門徒，即西滿伯多祿的哥哥安德肋說：「
9 “nkan gono di kikane nin fugal utaun, a ibo iba, ilele mati inyaghari nanya nanit gbardang nene?”
這裏有一個兒童，他有五個大麥餅和兩條魚；但是為這麼多的人，這算得什麼？」
10 Yesu woro,”Tan anite iso kutyen.”(ukpi ushifi wadi kitene gbardang) Anite so kutyen, ngbardang mine wa durun amui ataun.
耶穌說: 「你們叫眾人坐下罷! 」在那地方有許多青草，於是人們便坐下，男人約有五千。
11 Yesu yauna uffugale, na ata nlira, a koso alenge na iwa sosin. Akuru akoso ibowe nanere, kogha se cot liburi me.
耶穌就拿起餅，祝謝後，分給坐下的人；對於魚也照樣作了；讓眾人任意吃。
12 Na anite wa shito, aworo nono katwa me, “pitirnon ngisi nagire na alawa, bara imoimong wa nana.”
他們吃飽以後，耶穌向門徒說: 「把剩下的碎塊收集起來，免得糟蹋了。」
13 I pitirno vat, ikulo akuzun likure nin nagisin nfungal utaunne, ngisin nagir na lenge na ileo.
他們就把人吃後所剩的五個大麥餅的碎塊，收集起來，裝滿了十二筐。
14 Na anite in yene imon ilenge na asu, i woro, “kidegenere, ulengenere unan liru nin nu Kutelle ulenge na ama dak nanya inyi.”
眾人見了耶穌所行的神跡，就說: 「這人確實是那要來到世界上的先知。」
15 Na Yesu wa yinin idi nin su ikufoghe nin likara iterughe tigo, anuzu nanya mine likire aghana likup usanme.
耶穌看出他們要來強迫他，立他為王，就獨自又退避到山裏去了。
16 Na kulele nta, nono katwa me tolo udu kurawa.
到了晚上，他的門徒下到海邊，
17 Ipira nanya nzirgin nmyen, itunna ncin nya kurawe cindu Ukafarnahum. (kiti wadi kimal siru na Yesu wadi asa da kitimine ba.)
上船要到對岸的葛法翁去。天已黑了，耶穌還沒有有來到他們那裡。
18 Koni kube, ufunu likara wadi, nmyen kurawe tunna nfituzu nin likara.
海上因起了大風，便翻騰起來。
19 N a isu ucin nafo timel titat sa tinas, idi yene Yesu ku din cin kitenen nmyene ucin dak kitimine nanya nzirge fiu kifo nani.
當他們搖櫓大約過了二十五或三十「斯塔狄」時，看見耶穌在海面行走，臨近了船，便害怕起來。
20 Atunna aworo nani, “Menghari! Na iwa lanza fiu ba.”
但他卻向他們說: 「是我，不要害怕！」
21 Itunna iyinna a pira uzirge, na nin molu kubi ba iduru kiti kanga na idin cinu udue.
他們便欣然接他上船，船就立時到了他們所要去的地方。
22 Ukurtunun kwuiye, ligozin nanit na iwa yissin nleli kurawe yene na umong uzirgi duku ba, urum unere cas, ulele tutung na Yesu wa piru ku nin nono katwa me ba, nono katwawere cas wa nya usanminu.
第二天，留在海對岸的群眾，看見只有一隻小船留在那裡也知道耶穌沒有同他的門徒一起上船，只有他的門徒走了──
23 Nton tizirgi da unuzun Tibariya susut nin kiti kanga na ini leo imonleku, kimalin tin liran Ncikilare.
然而從提庇黎雅有別的小船來到了，靠近吾主祝謝後，人們吃餅的地方──
24 Na ligozine wa yinni nwo, Yesu sa nono katwa me na iwa di kite ba, inung atimine pira nanya tizirge i nya udu u Kafarnahum udun pizirun Yesu ku.
當群眾一發覺耶穌和他的門徒都不在那裡時，他們便上了那些小船，往葛法翁找耶穌去了。
25 Na iseghe ileli uwul kurawe, I woroghe nenge, “Unan dursuzu niyerte, nin kome kubiari uda kikane?”
當群眾在海對岸找著他時，就對他說: 「辣彼，你什麼時候到了這裏？」
26 Yesu kawa nani aworo, “kidegenere ipizarai, na bara iyene imon izikiki ba, bara ina lii ufungal ishito.
耶穌回答說: 「我實實在在告訴你們: 你們尋找我，並不是因為看到了神跡，而是因為吃餅吃飽了。
27 Sunan katwa nimoli ile na ima nanu, sun katwa nimonli ilenge na ima daudaunu udu ulai un sa ligan ulenge na usaun Nnit ma ni minu, bara Kutelle Ucif na malu uti ushaida me litime. (aiōnios g166)
你們不要為那可損壞的食糧勞碌，而要為那存留到永生的食糧勞碌，即人子所要賜給你們的，因為他是天主聖父所印證的。」 (aiōnios g166)
28 Itunna i woroghe, “inyaghari tibasu tinan su nitwa Kutelle?”
他們問說: 「我們該做什麼，才算做天主的事業呢？」
29 Yesu kawa a woro nani, katwa Kutelle kanin nere: Iyinin ni lenge na ame na tughe.”
耶穌回答說: 「天主要你們所做的事業，就是要你們信任他所派遣來的。」
30 I tunna i woroghe, “Uyapin ushaidari uma ti, arik nan yene, ti yinna nin fi?” Inyaghari umati?
他們又說: 「那麼，你行什麼神跡給我們看，好叫我們信服你呢？你要行什麼事呢？
31 Acif bit wa lizu umanna nanya ntene, nafo na ina yertin, “Awa ni nani ufungal un nuzu kitene kani ili.”
我們的祖先在曠野裏吃過「瑪納」，正如經上所記載的：「他從天上賜給了他們食物吃。』
32 Yesu tunna a kawa nani, “Kidegenere, na Musari wa niminu ufungal un nuzu kitene Kutelle ba, Ucif nigha ulenge na adin nizu minu ufungal kidegen un nuzu kitene Kutelle.
於是耶穌向他們說: 「我實實在在告訴你們: 並不是梅瑟賜給了你們那從天上來的食糧，而是我父現今賜給你們從天上來的真正的食糧，
33 Bara ufungal Kutelle unin nare ulenge na udin tolusu unucu kitene Kutelle uniz uyi ulai.”
因為天主的食糧，是那由天降下，並賜給世界生命的。」
34 I woroghe nenge, “Cikilari, niza nari ufungal une ko kome kubi.”
他們便說: 「主! 你就把這樣的食糧常常賜給我們罷! 」
35 Yesu woro nani, “Menghari ufungal un laiye, ulenge na ada kitining na aba lanzu kukpong ba. Ulenge na ayinna nin mi, aba lanzu ukotu nayi ba.
耶穌回答說：「我就是生命的食糧，到我這裏來的，永不會饑餓；信從我的，總不會渴。
36 Nani, nbelin minu nenge, imal yeni, vat nani na iyinna ba.
但是我向你們說過: 你們看見了我，仍然不信。
37 Vat nalenge na Ucife nayi, ima dak kitininghe, ame ulenge na ada kitinighe, na nwasa nkoghe ba.
凡父交給我的，必到我這裏來；而到我這裏來的，我必不把他拋棄於外，
38 Bara meng na dak unuzu kitene Kutelle, na nda su imon litinin ba, se nsu imon ilenge na ana tuyi nsu.
因為我從天降下，不是為執行我的旨意。
39 Ilengenere imon ile na ana tuyi mun, nworu nenge vat nalenge na ana ni, na iwa wultun unit urum ku ba, na ida fya nani vat liri nimalin.
派遣我來者的旨意就是：凡他交給我的，叫我連一個也不失掉，而且在末日還要使他復活，
40 Bara kadura Ncifere kane, vat nlenge na ayene usaune, amini yinna ninghe, ama se ulai un sa ligan; Meng tutung ma fyughe liri nimalin. (aiōnios g166)
因為這是我父的旨意： 凡看見子，並信從子的，必獲得永生；並且在末日，我要使他復活。」 (aiōnios g166)
41 Adidya na Yahudawa tunna icizina ugbondulu kitene me bara na ani woro, “Menghere ufungal ulenge na una nuzu kitene Kutelle.”
猶太人遂對耶穌竊竊私議，因為他說: 我是從天上降下來的食糧。
42 I woro, “Na ulengenere Yesu Usaun Yusufu ba, na ucife nin nene arika na tiyiru nani ba? Inyizari aworo, 'Nna dak unuzu kitene Kutelle'?”
他們說：「這人不是若瑟的兒子耶穌麼? 他的父親和母親，我們豈不是都認識麼？ 怎麼他竟說: 我是從天上降下來的呢？」
43 Yesu kawa a woro nani, “Sunan ugbondulu nanya nati mine.
耶穌回答說: 「你們不要彼此竊竊私議!
44 Na umong unit wasa a da kiti ning ba se Ucife ulenge na ana tuyi nwunghe, Meng tutung ma fyughe liri nimali.
凡不是派遣我的父所吸引的人，誰也不能到我這裏來，而我在末日要叫他復活。
45 Imone di nya niyerte nanan liru nin nu Kutelle, 'Vat mine Kutelle ma dursuzu nani' Vat nlenge na a lanza amini massa kiti Ncife ma dak kitining.
在先知書上記載: 『眾人都要蒙天主的訓誨。』凡由父聽教而學習的，必到我這裏來。
46 Na iworo umong name yenu Ucife ba, se ame ulenge na ana nuzu kiti Kutelle, amere na yene ucife.
這不是說有人看見過父，只有那從天主來的，才看見過父。
我實實在在告訴你們: 信從的人必得永生。 (aiōnios g166)
48 Menghari ufugal nlai.
我是生命的食糧。
49 Acif mine wa li ufungal nanya ntene inani wa kuzu.
你們的祖先在曠野中吃過「瑪納」，卻死了；
50 Ulengenere ufungal ulenge na una dak unuzu kitene Kutelle, bara unit uleng na leo nanya nin na awa kuba.
這是從天上降下來的食糧，誰吃了，就不死。
51 Menghari ufungal un lai ulenge na una tolu unuzu kitene Kutelle. Asa umong nleo nanya nfungal ulele, ama ti ulai un sa ligang. Ufungal ulenge na mma ni kidowo nighari bara ulai in yii.” (aiōn g165)
我是從天上降下的生活的食糧；誰若吃了這食糧，必要生活直到永遠。」「我所要賜給的食糧，就是我的肉，是為世界的生命而賜給的。」 (aiōn g165)
52 A Yahudawa lanza ayi nanya mine itunna icizina umusu, idi du, “inyizari unit ulele ma ninari inawa me tili?”
因此，猶太人彼此爭論說: 「這人怎能把他的肉，賜給我們吃呢？」
53 Yesu tunna a woro nani, “Kidegenere, se ileo inawa Nsaun Nnit, isono nmyi me, andi na nani ba na ima yitu nin lai nati mine ba.
耶穌向他們說：「我實實在在告訴你們：你們若不吃人子的肉，不喝他的血，在你們內便沒有生命。
54 Vat nlenge na aleo inawa ning, asono nmyi ning adi nin lai un sa ligan, meng tutung ma fiwughe liri nimalin. (aiōnios g166)
誰吃我的肉，並喝我的血，必得永生，在末日，我且要叫他復活， (aiōnios g166)
55 Inawa ning innare imonli kidegen, nmyi ning minnare nmyen kidegen
因為我的肉，是真實的食品；我的血，是真實的飲料。
56 Ulenge na aleo inawa ning, asono nmyi nin, ama so nanya ning, a meng nanya me.
誰吃我的肉，並喝我的血，便住在我內，我也住在他內。
57 Nafo na Ucif un lai na tuyi, tutung nafo na meng di bara Ucif, nanere nanere ulenge na aleyi, nanere wang ama ti ulai bara meng.
就如那生活的父派遣了我，我因父而生活；照樣，那吃我的人，也要因我而生活。
58 Ulelere ufungal ulenge na una tolu unuzu kitene Kutelle, na imusun nilenge na acifi mine wa li ikuzu ba. Ame ulenge na aleo ufungal ulele mati ulai sa ligang.” (aiōn g165)
這是從天上降下來的食糧，不像祖先吃了「瑪納」仍然死了；誰吃這食糧，必要生活直到永遠。」 (aiōn g165)
59 Yesu wa belli ule ulire nanya kutyi nlira, kube na awa din dursuzu nanit in Kafarnahum.
這些話是耶穌在葛法翁會堂教訓人時說的。
60 Gbardang nanyan nono katwa me na iwa lanza nani, i woro, “Ulenge udursuzu kite dinin nijasi kang; ghari ma yinnu mu?”
他的門徒中有許多聽了，便說: 「這話生硬，有誰能聽得下去呢？」
61 Yesu, bara awa yinnin nanya me nono katwa me din gbondilu lire, aworo nani, “ule ulire mati minu idiuwa?
耶穌自佑他的門徒對這話竊竊私議，便向他們說: 「這話使你們起反感嗎？
62 Uma nin yittu inyiziari asa iyene Usaun Nnit din ghanu ukpillu kiti kanga na awa yita ku?
那麼，如果你們看到人子昇到他先前所在的地方去，將怎樣呢？
63 Uruhu unere din nizu ulai. Kidowo din kpizunu imonimon ba. Ulire nan su minu, Uruhari, tutung ulaiyari.
使生活的是神，肉一無所用；我給你們所講論的話，就是神，就生命。
64 Vat nani among mine duku na isa yinna ba.” Bara Yesu wa yiru tun nin cizine alenga na iyinna ba, a ayiro tutung ulenge na ama lewughe.
但你們中間有些人，卻不相信。」原來，耶穌從起頭就知道那些人不信，和誰要出賣他。
65 Aworo nani, “Bara nanere nta nbellin minu, na umong wasa ada kitining ba andi na Ucif nyininghe mun ba.”
所以他又說: 「為此，我對你們說過: 除非蒙父恩賜的，誰也不能到我這裏來。」
66 Kimal nani, gbardang nono katwa me kpilla, na i kuru i cina ninghe ba.
從此，他的門徒中有許多人退去了，不再同他往來。
67 Yesu woro nono katwa me likure nin nan wabe, “Anung wang di ninsu i nyawa?”
於是耶穌向那十二人說: 「難道你們也願走嗎？」
68 Simon Bitrus kawaghe aworo, “Cikilari, kitin ghari tiba du? Fere dinin liru lai saligaghe, (aiōnios g166)
西滿伯多祿回答說: 「主! 惟有你有永生的話，我們去投奔誰呢？ (aiōnios g166)
69 arik ani na yining, tinani na dak tiyinno fere unit ulau Kutelle.”
我們相信，而且己知道你是天主的聖者。」
70 Yesu woro nani, “Na mere na fere minu likure ba, umong mine uni di kugbergenu ba?”
耶穌對他們說: 「我不是揀選了你們十二個人嗎？你們中卻有一個是魔鬼。」
71 Awa di nliru litin Yahuda, Usaun Simon Iskaroti, bara amere wadi, umong nanya likure na ama lewughe.
他是指依斯加略人西滿的兒子猶達斯說的；因為就是這人，十二人中的一個，將要出賣耶穌。
